Қазақстан Республикасының Әділет министрі Марат Бекетаевтың төрағалығымен Әділет министрлігінің кеңейтілген алқа отырысы болды.
Алқа отырысында Әділет министрі М.Бекетаев 2019 жылдың қорытындысы бойынша баяндап, 2020 жылдың бірінші жартыжылдығына әділет органдарының алдына қойылған негізгі міндеттерге тоқталды.
Министрдің сөз саптауына қарағанда, құқық қорғау және сот салаларында маңызды өзгерістер күтілуде. Және осы тұста маңызды құжаттардың бірі ретінде Әкімшілік рәсімдік-процестік кодекстің қабылдануы болмақ. Биыл Волонтер жылы болып жарияланды. Оның мақсаты – қоғамның игілігі үшін халық санасының ерікті еңбекті қабылдауына байланысты сапалы өзгеріс жасау, еріктілер қызметі мәдениетінің даму тетіктерін енгізу. Міне осыған әділет органдары барлық деңгейде заң қауымдастықтарымен бірлесіп белсенді атсалысуы қажет.
Әділет органдарының жаңа құрылымына сәйкес (ауданаралық әділет басқармаларын құру) орталық аппарат пен аумақтық әділет органдары басшылары жергілікті жерлерде жұмысты сапалы ұйымдастыруы қажет. Осыған орай, жұмыс барысында ешқандай кемшілікке және тұрғындар тарапынан ескертуге жол берілмеуі тиіс. Бұдан басқа, қалалық және аудандық әділет басқармаларының оңтайландырылғанын ескере отырып, жергілікті жерлерде факторлық-балдық шкалаға негізделген еңбекақы төлеу жүйесін енгізу керек екенін еске салып өтті ведомство басшысы.
«Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын іске асыру бойынша жұмыс жалғасады. Бұл ретте халықпен тиімді кері байланыс орнатып, азаматтардың өтініштерін сапалы қарау қажет. Өтініштердің көп бөлігін атқарушылық іс жүргізу құрайды, сондықтан осы бағытты ерекше бақылауда ұстауды тапсырамын. Әсіресе сот актілерін орындау департаменті республикалық жеке сот орындаушылары палатасымен бірлесіп шағымның санын азайту мақсатында атқарушылық іс жүргізу бойынша проблемалық мәселелерді шешудің кешенді шараларын қабылдасын, деді министр.
Алимент өндіріп алу – сот актілерін орындау бойынша басым бағыттардың бірі. Түсетін шағымдардың жартысынан көбін осындай істер құрайды екен. Сондықтан аталған мәселені шешу үшін министрлік «Алимент өндіріп алудың тиімді жүйесін жасау бойынша 30 қадам» іс-шаралар жоспарын бекітіп, іске асыруда. Бұл мәселеде жағдайды жақсартудың қосымша тетігінің бірі – арнайы қор құру болып табылады. Осыған орай, алдағы кезеңде Сот актілерін орындау департаменті республикалық жеке сот орындаушылары палатасымен бірлесіп арнайы қор құру жұмысын жандандырмақ.
Өткен жылғы сот-сараптама, сот актілерін орындау және мемлекеттің мүліктік құқықтарын қорғау бойынша негізгі жұмыс бағыттары бойынша сот-сараптамаға 190 мыңнан астам материал түскен. Орындалған сараптамалардың үлесі 96%-дан асқан. Бұл ретте, орындалмай қайтарылған материалдар саны айтарлықтай қысқарып, (2019 ж. – 2 238, 2018 ж. – 3 014) қайталама сараптамалар саны 11%-ға азайған (257-ден 229-ға – дейін, оның 153-і расталған, 30-ы расталған жоқ, 26-ы ішінара расталған). Сондай-ақ 2019 жылы ақылы қызмет бойынша өсімге қол жеткізілген. Жылдың қорытындысы бойынша 386 млн теңге көлемінде ақылы қызметтер көрсетілген (2019 ж. – 386 млн теңге, 2018 жылға қарағанда 18%-ға көп – 326 млн теңге).
Сол сияқты халықпен жұмыс істеуде есептік кезеңде барлығы 383 өтініш түскен. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 25%-ға артық (2018 ж. – 306 өтініш). Алайда арыздардың басым бөлігі өзінің растауын таппаған. Тексеру барысында тек 6 өтініш расталған. Қарау нәтижелері бойынша 16 қызметкер тәртіптік жауапкершілікке тартылды. Сонымен қатар жеке сарапшылардың республикалық палатасымен бірлесіп, лицензия негізінде қызметін жүзеге асыратын сот сарапшылардың берген қорытындыларына 157 өтініш қаралып, оның 15-і өз растауын тауыпты. Басым бөлігі, яғни 142-сі расталмаған. Расталған шағымдардың негізінде 2 лицензия тоқтатылған.