Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер музейінде халық суретшісі, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, тәуелсіз «Платиналы Тарлан» сыйлығының тұңғыш лауреаты, профессор Еркін Мергеновтің 80 жылдығына орай «Ретроспектива» атты көрме ашылды.
В.Суриков атындағы Мәскеу мемлекеттік көркемсурет институтын бітірген Е.Мергеновтің КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты болуы, екі мәрте Қазақстан Суретшілер одағын басқаруы рухы мен көзқарасы еркіндікті сүйген суретшінің үнемі қоғаммен бірге қозғалыста болғанының дәлелі іспетті. Қазақ мүсін өнеріндегі модернизмнің негізін қалаған Еркін Тілекұлының туындылары қазақ өнеріндегі ғана емес, күллі посткеңестік мемлекеттер мен әлемнің көптеген елдерінде құбылыс болып қабылдануы өміршеңдігі мен маңызын жоғалтпай келеді. Оның жеке көрмелері Латвияда, Украинада, Ресейдің Мәскеуі мен Сант-Петербургінде талай мәрте табыспен өтіп, ұлттық мүсін өнерінің орнын айшықтауда үлкен рөл атқарды.
Архитектура саласының докторы А.Сәбитованың пікірінше, «Еркін Мергенов – екі мәдениетке тән суретші. Оның жұмысының көпшілігі ХХ ғасырда орын алған еуропалық пластикадағы формальды ізденістермен сәйкес келуі мүмкін, алайда тақырыптық және өзектілігі жағынан ол Шығысқа, дала мәдениетіне жақын. Мүсінші шығармашылық жолының бастауында бір-біріне ұқсамайтын мәдениеттердің арасындағы кереғарлықты еңсеріп, өзінің адами мәдени бірегейлігін ұғынуға ден қойса, соңғы уақыттағы жұмыстарында дәстүр, мәдениет және гуманизмнің әдемі синтезін жасады», дейді.
Буырқанысқа, жаңашылдыққа толы Е.Мергеновтің шығармашылығы өнер зерттеушілері мен сыншылардың назарынан тысқары қалған емес. «Мергеновтің авторлық стилистикасы ол үшін маңызды екі фактормен – кеңістік пен уақытқа негізделген. Мүсінші үшін кеңістік өзі қолданатын қола немесе қалайы сияқты сезілетін материал, ол мүсіннің образды мәнерін жасауда қажетті пішін құрайтын міндетті орындайды. Мүсіншінің шығармашылығындағы кеңістікті құрал ғана десек, қателесеміз, оны эволюциялық, уақиғалық даму процесінде де сезінуге болады. Суретшінің көзқарасындағы кеше, бүгін және болашақ сияқты үш бірліктің тоғысындағы уақыт мүсіндерге мәңгілік сенім тынысын береді, оның жасампаздығын арттырады, ал тамашалаған адамның санасы биік оймен байытыла түседі» дейді мүсінші туындыларының өзегін танумен айналысқан өнер зерттеушісі Камилла Ли.
Көрме 14 наурызға дейін жалғасады.
АЛМАТЫ