Азаттық эйфориясын басқа халықтың қалай бастан кешкенін қайдам, ал қазақ топырағында «тәуелсіздік туралы толғау» ұзаққа созылып бара жатқан сыңайлы. Әлі күнге дейін «тәуелсіздікке дейін», «тәуелсіздіктен кейін» деген пафостық оданың таусылар түрі көрінбейді. Прагматизмнен гөрі сол «бабалар аңсаған азаттық» төңірегіндегі әңгіменің гөй-гөйі «Мың бір түн» хикаясынан кем түспей тұр.
Байырғы бабалардың азаттық үшін күресі ХХІ ғасырдың күн тәртібіндегі кез келген өзекті мәселемен қосыла өрілетінін қайтерсіз. Тарихтың да айтылатын жері бар. Уақыты бар, жөні бар. Ал біз көз ілеспес кезеңде уақыттың тегершігін тоқтатып қойып, ғасырлар бойы күрескен тәуелсіздігіміздің құны қаншалықты қымбат екендігін айтып, қадір-қасиетінің ұлылығын тереңнен қозғаймыз. Ақырында, әңгіменің аяғы тәуелсіздік тұғырының берік болуы елдің татулығы мен бірлігі туралы тұжырымға барып бір-ақ тіреледі...
«Мен – қазақпын. Өз халқымды мақтан тұтамын. Маған оның қым-қуыт тарихы, одан да гөрі бүгінгі күні қымбат» деген еді қайсар ақын Жұбан Молдағалиев Желтоқсан көтерілісіне қатысты Жазушылар одағында сөйлеген сөзінде. Тарих көшіне көз жіберіп, бұрынғы бабаларымыздың даңқы мен ерлікке толы істеріне малдану бүгінгі тірлігіміздің түзелуіне қаншалықты әсер етеді? Бос мақтан болып шықпай ма? Қайта оның орнына өркениетті қоғам құру жолындағы нақты қам-қарекетіміз болашаққа бастау болмай ма? Жұбан ақын «бүгінгі күні қымбат» дегенде осыны айтқан болар. Өйткені азаматтарының құқығын басты құндылық санайтын алдыңғы қатарлы елдерге қарап бой түзеуіміз мемлекеттілігіміздің де мәртебесін асқақтата түссе керек-ті.
«Орнын тауып ала алмай тұрып, сол орынға әбден жайғасып үлгермей тұрып, кеуде қағу – ержететін емес, кер кететін қауымның ісі. Өйткені кешегі отаршылдық – біреудің алдында ғана тәуелді болып, қалған дүниемен сол арқылы жалғасу. Ал бүгінгі тәуелсіздік – біреудің емес, күллі дүниенің ахуалына тәуелді болу; сол тәуелділігіңді ескере отырып күллі дүниемен бірге әрекеттесіп, бірге ықпалдаса білу» деген еді абыз Әбіш Кекілбайұлы. Сөз ұғар жанға қазіргі қам-қарекетіміздің басты кредосы іспетті осы тұжырым.
«Күллі дүниенің ахуалына тәуелді болған» тұста, төрткүл дүниедегі қарым-қатынас ғарыштық жылдамдықпен өзгеріске ұшырап жатқанда жайбарақат болу дегеніңіз әу баста тарих сахнасына келгендегі несібеңнен құр қалу деген сөз. Басқалай айтқанда, «Дүниеге бір сәби келсе, бір түп жусан артық шығады» деген қанатты сөзді қазіргі заманның қарым-қатынас қағидасына қиыстыру қиын. Бәсекелестіктің дәурені белең алған уақытта кіріптарлық қақпанына түсіп қалмас үшін елдіктің мәселесін «күллі дүниемен бірге әрекеттесіп, бірге ықпалдаса», жанталаса жүріп шешуге тура келеді. Оған қоса халық тұрмысының жақсаруы да басты мәселе. Бабалар ғасырлар бойы армандаған, сол үшін күрескен тәуелсіздік сонда ғана толыққанды болады.
Тәуелсіздік жариялаумен іс бітпейтіні, ә дегеннен халықтың дәулеті тасып, тоғызыншы территорияда «қой үстінде бозторғай жұмыртқалаған заман» орнамайтыны белгілі ғой. Десе де, мемлекеттің әлеуеті мен халықтың дәулетін таразыға тартатын болсақ, әлі де билік тарапынан атқарылатын шаруаның шаш-етектен екенін көреміз. Осы тұста Президент Қасым-Жомарт Тоқаев айтқан «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасының мәні зор екендігін айтуымызға тура келеді. Гәп осы тұжырымдаманың нақты іс жүзіне асуында ғана. «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» демекші, халық үніне құлақ асу кез келген ұжымнан бастау алуы керек. Яғни мекеме басшысы құзырындағылардың талап-тілегіне құлақ түріп, ұжымда жақсы ахуал орнықтыру арқылы сол саланың өркендеуіне, жетістікке жетуіне септігін тигізеді. Халық дегеніңіз түрлі салада еңбек етіп жүрген қызметшілер емес пе? Әрбір ұжым мүшелерінің мұң-мұқтажын, әлеуметтік мәселесін шешу негізінде мемлекеттегі өзекті мәселелердің де түйіні тарқатылады.
Тоқсан сөздің тобықтай түйінін ұлт көсемі Әлихан Бөкейханның «Біздің жұрт бостандық, теңдік, құрдастық, саяси ісін ұғынбаса, тезек теріп, тарих жолында артта қалады. Бақыт, махаббаттан тысқары болады. Бұл екеуі жоқ жұртқа тіршілік неге керек?!» деген сөзімен түйіндегіміз келеді. Олай болса, эйфориядан гөрі прагматизмге басымдық беру мемлекеттің өркениетті қоғам қалыптастыруына ықпал ететіні сөзсіз!