Елордада карантин шаралары күшейтілді. Осы ретте ата-аналардың балаларының денсаулығы үшін алаңдаушылық білдіретіні түсінікті. Сондықтан білім беру ұйымдарындағы қазіргі жағдайға тоқталғанды жөн көрдік. Нұр-Сұлтан қалалық Білім басқармасының мәліметінше, барлық білім беру ұйымдары қашықтан оқыту және кезекші сынып режімінде жұмыстарын жалғастыруда.
Ерекше білімді қажет ететін балалар үшін 15 ұйым жұмыс істейді
«Үздіксіз білім беру үдерісін қамтамасыз ету мақсатында мектеп қорынан оқушыларға 9 700 компьютерлік техника бөлінді. Жергілікті бюджеттен қосымша 8 000 техника сатып алынды. Бұған қоса республикалық бюджеттен 4 087,1 млн теңге сомасына 26 472 компьютерлік техника сатып алынуда. Қазіргі уақытта оның 6 772-сі жеткізілді, 19 700 техника қазан айының соңында жеткізілді. Ең бастысы, аз қамтылған, көпбалалы отбасылардан шыққан балалар, жетім және мүгедек балалар компьютермен қамтамасыз етілді. Осы ретте ата-аналардың назарына айта кетейін, егер де компьютерлік техникаға қатысты сұрақтарыңыз болса, мектеп әкімшілігімен хабарласыңыздар. Қазіргі уақытта 1-4 сыныптарда барлығы 3 246 сынып, онда 46 557 бала білім алуда», деді Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасының басшысы Шолпан Қадырова.
Қаланың бас санитарлық дәрігерінің ақпараты бойынша, білім беру ұйымдарында COVID-19 жұқтырудың 35 жағдайы тіркелген, оның ішінде 31-і – балалар арасында (қашықтан – 24, офлайн – 7) және 4 жағдай – педагогтер арасында (қашықтан – 2, офлайн – 2). Нұр-Сұлтан қаласының Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау департаментінің қызметкерлері сыныптарда дезинфекция жүргізді. Карантин режімінің мерзімі өткеннен кейін, яғни 14 күннен соң сыныптар бұрынғы режімге көшеді. Бұл мәселе – білім басқармасының ерекше бақылауында.
«Арнайы білім беру ұйымдарының жұмысына ерекше тоқталғым келеді. Ерекше білімді қажет ететін балалар үшін қаламызда 15 ұйым жұмыс істейді. Арнайы ұйымдардың бесеуі – психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация (ПМПК), бесеуі – психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті (3 филиал), екеуі – оңалту орталығы, үшеуі – арнайы мектеп. Арнайы білім беру ұйымдарында 1-ден 18 жасқа дейінгі ерекше білім беруді қажет ететін 10 мыңнан аса бала тіркелген. Ең алдымен, ПМПК қорытындысы арнаулы ұйымдарға қабылдау үшін негіз болады. Қабылдауға алдын ала жазылу ата-аналар үшін ыңғайлы форматта, яғни тікелей жүгінген кезде, телефон арқылы, сонымен қатар осы жылдың тамыз айынан бастап egov.kz электронды үкімет порталы арқылы жүзеге асырылады», деді басқарма басшысы.
Бүгінгі таңда ПМПК штаттық режімде жұмыс істейді, сонымен қатар ата-аналардың өтініші бойынша онлайн-тексеру мүмкін. Даму ерекшеліктеріне байланысты эмоционалды-еріктік саласы мен мінез-құлқы, сондай-ақ есту және көру қабілеті бұзылған балалар штаттық режімде қабылданады. Тірек-қимыл қозғалысы бұзылған және психикалық дамуы кешеуілдеген балалар онлайн режімде тексеруден өте алады. Қашықтан жұмыс істеу форматы кезеңінде 1 767 бала онлайн тексеруден өтті, оның нәтижелері бойынша әрбір баланың жеке білім беру маршруты әзірленді.
Арнайы білім беру ұйымдарының арнасы кеңіді
Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасының мәліметінше, психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттері (ППТК) мен оңалту орталықтары дамуында ауытқуы бар балалар мен жасөспірімдерді оңалту және әлеуметтік бейімдеу үшін кешенді қолдау көрсетеді.
«Қазіргі уақытта 1 413 бала психологиялық-педагогикалық көмек алуда. Қашықтан оқытуға көшуге байланысты балаларды түзету-дамыту қызметімен қамту 10%-ға артқаны байқалады. Сонымен бірге визуалды және эмоционалды байланыстың болмауынан, аутизм секторы бұзылған балалар мен көру қабілеті бұзылған балалар үшін қашықтан оқыту қиындықтар туғызды. Сондықтан олар штаттық режімге ауыстырылып, жеке сабақ кестесі жасалды. Ата-аналарға кеңес беру онлайн режімде өтуде. Биыл арнайы білім беру ұйымдарының желісі ұлғайды. Шілдеде №5 «Асыл Мирас» психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті ашылды, онда халықаралық сертификаты бар мамандар жұмыс істейді. Жаңа 2 мектептің (№8, 89) базасында әрқайсысы 30 орындық инклюзияны қолдау кабинеттері ашылды. №3 психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес және №2 психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттері үшін Шыңғыс Айтматов көшесі 41/А мекенжайынан кең ғимарат қарастырылған. Бұл өз кезегінде балаларды қамтуды 50%-ға арттыруға мүмкіндік берді», делінген басқарма ақпаратында.
Бүгінде қалада зерде бұзылыстары бар (интеллект) балаларға арналған арнайы мектептер жұмыс істейді, онда 876 оқушы қамтылған. Сонымен қатар сыныптардағы оқушы саны 12-ден аспайды. Биыл №3 арнайы мектеп интернат ашылды, ал №1 мектеп-интернат базасында үйде оқитын балаларды түзету үшін ресурстық орталық жұмыс істей бастады. Орталықта балалар түзету-дамыту және жеке сабақтарға, емдеу-сауықтыру шараларына (бассейн, ЕДШ, массаж, физиотерапия) қатысады. Сондай-ақ жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған екі интернат мекемелерінің жұмысын атап өткен жөн. Бұл – өмірлік қиын жағдайда жүрген «Балаларды қолдау орталығы» және «SOS Астана балалар ауылы». Аталған ұйымдарда 129 бала тәрбиеленуде, оның 107-сі – мектеп оқушылары. Интернаттық мекемелерге бару COVID-19 анықтамасын ұсынған кезде жүзеге асырылады.
«Қазір карантин шараларының қатаңдатылуына байланысты жалпы білім беретін мектептерде орналасқан қосымша білім беру ұйымдары филиалдарының жұмысы тоқтатылды, бірақ қосымша білім беру ұйымдары өз жұмысын жалғастыруда. Топтағы оқушы саны 10-нан аспайды. Президенттің Жолдауында көрсетілген балалар үйірмелері мен секцияларының қызметін жандандыру бағыты бойынша қараша айынан бастап 2 орталық жұмысын бастайды. Атап айтсақ, «Арқа ALAN» ұлттық спорт түрлері орталығында балалар қазақ күресі, асық ату, бес асық, тоғызқұмалақ және шахмат спорт секцияларында тегін айналыса алады. Орталық 600-ге жуық баланы қамтиды. Екіншісі – «Art Tumar» сәндік-қолданбалы өнер орталығы. Онда көркем тоқуды, ағашты көркем өңдеуді, зергерлік өнер, шығармашылық құрақ тігуді, ілмектеп кесте тігуді және тері мен сазды көркем өңдеуді үйренуге мүмкіндік беріледі. Орталық 300-ге жуық баланы қамтиды. Екі орталықтың да сол жағалауда, Қайым Мұқамедханов пен Шыңғыс Айтматов көшелерінің қиылысында орналасқанын атап өткім келеді. Сондай-ақ Е-496 көшесі, 10/1 және 10/2 мекенжайы бойынша орналасқан тұрғын үйлердің бірінші қабаттарында Балалар көркемөнер мектебі мен Әл-Фараби атындағы Оқушылар сарайының филиалдары ашылды», деді Ш.Қадырова.
Айта кететін жайт, 250-ден аса баланы қамтитын Техникалық шығармашылық орталығында ашылатын техникалық бағыттағы үйірмелер өскелең ұрпақ арасында үлкен қызығушылық тудыруда. Орталықтың бұл филиалының жеке тұрған ғимаратта орналасуы маңызды. Филиал Железнодорожный тұрғын ауданы, Жамбыл Жабаев көшесі №27 мекенжайында орналасады. Қаланың барлық төрт ауданында балалар мен жасөспірімдердің денешынықтыру клубтары жұмыс істейді. Футбол, волейбол, баскетбол, көпсайыс және ұлттық спорт түрлері спорт секцияларында 576 бала шұғылданады. Осы жылдың соңына дейін тағы да Техникалық шығармашылық орталығының 2 филиалы мен № 90 мектептің жанынан бір Community center ашу жоспарлануда.
Кәсіптік білім беру жанданып жатыр
Қазіргі таңда қала бойынша 33 колледж (10 мемлекеттік, 23 жекеменшік) техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінде қызмет көрсетіп, 26 мың студентті қамтып отыр. Оның ішінде 14 мыңнан аса студент мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқиды. 77 мамандық және 122 біліктілік бойынша кадрларды даярлау жүзеге асырылады.
«2017 жылдан бері «Баршаға арналған тегін техникалық және кәсіптік білім беру» жобасы екі бағыт бойынша жүзеге асырылуда. Біріншісі жергілікті бюджет есебінен жұмысшы мамандықтарын және орта буын бойынша кадрлар даярлау болса, екіншісі Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы аясында қолға алынған. Жоба бойынша осы оқу жылында мемлекеттік білім беру тапсырысы меншік нысанына қарамастан 21 колледжде 4 652 орынға орналастырылды, оның ішінде «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы бойынша – 1 050 орын. Жобаға оқу орындарына түспеген 9-11 сынып түлектері, жұмыс іздеп жүрген тұлғалар, аз қамтылған отбасылардың және көпбалалы отбасылардың балалары, сондай-ақ өзге де санаттағы азаматтар кіреді», деді Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасының басшысы.
«Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы бойынша оқитын студенттерге ыстық тамақпен қамтамасыз ету, шәкіртақы және жылына екі реттік тегін жолақы, яғни қысқы және жазғы каникулдар кезеңінде қалааралық теміржол және автомобиль көлігінде жол жүру құны сияқты әлеуметтік көмек көрсетілетінін атап өту маңызды.
Тағы бір маңызды іс-шараның бірі – WorldSkills қозғалысының дамуына ерекше көңіл бөлу. Аталған чемпионатқа 2015 жылы 5 құзыреттілік бойынша 6 студент қатысқан болса, ал 2020 жылы 37 құзыреттілік бойынша 167 қатысушы болған.
«2019 жылы ұлттық чемпионатта командалық есеп бойынша 8-орын алдық, енді алдымызға көшбасшылардың алғашқы үштігінің қатарына кіруге міндеттер қойып отырмыз. Осыған байланысты кәсіби білім беру сапасын арттыру бойынша тәжірибе алмасуға және WSK қозғалысын дамытуға бағытталған. WSK қатысушылары мен сарапшыларын даярлауда бірлесе жұмыс жасау мақсатында Қазан қаласына колледж басшыларынан құралған топ жіберілді. Мамандарды даярлау сапасын жақсарту үшін қала колледждері Татарстан, Ресей, Беларусь, Украина, Италия, Франция, Чехия, Ұлыбритания, Корея, Түркия, Германия және тағы басқа елдердің техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарымен ынтымақтаса отырып, Worldskills халықаралық стандарттарын енгізуде. Биыл демонстрациялық емтихандар алғаш рет өткізілді. Емтихан тапсырмалары білім алушылардың кәсіби деңгейін растайтын WorldSkills чемпионатының тапсырмаларына ұқсас», деді Білім басқармасының басшысы.
«Жас маман» жобасы жаңғыртуды көздейді
Қазіргі уақытта колледждерді неғұрлым сұранысқа ие 100 кәсіп бойынша жаңғырту және білікті мамандар даярлаудың халықаралық тәжірибесін енгізу мақсатында «Жас маман» республикалық жобасы іске асырылуда. Мақсатқа қол жеткізу үшін шетелдік әріптестермен бірлесіп, білім беру бағдарламалары, оның ішінде халықаралық салалық стандарттар мен WorldSkills стандарттарын ескере отырып жаңартылады.
Осы жоба аясында политехникалық колледж, қоғамдық тамақтану және сервис колледжі, сондай-ақ кәсіптік-техникалық колледжді жаңа форматтағы шеберханалармен және зертханалармен жабдықтау жүргізіліп жатыр. Республикалық бюджеттен 969,9 млн теңге бөлінді, жергілікті бюджеттен жабдықтарды сатып алуға 5% (48,5 млн теңге) көлемінде қоса қаржыландыру жасалды. Бүгінде 79 оқытушы мен өндірістік оқыту шеберлері жаңа жабдықтар бойынша оқудан өтіп, сертификаттар алды. Нәтижесінде аталған колледждердің базасында халықаралық стандарттарға сәйкес заманауи қондырғылармен, жабдықтармен құзыреттілік орталықтары құрылды. Олар өз студенттерін ғана емес, IT, сервис және қызмет көрсету, тұрғын үй-тұрмыстық және коммуналдық шаруашылық бағыттары бойынша білім беретін басқа колледждердің студенттерін, өндірістік оқыту шеберлерін даярлауға бейімделген алаң болады.
«Жас маман» бағдарламасын іске асыру еңбек нарығы үшін білікті кадрларды даярлау процесіне жаңа серпін береді. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында оқу процесі қашықтан жүргізіледі. Осыған байланысты қажетті әдістемелік ұсынымдар әзірленді. Интернет ресурстарда жалпы білім беретін пәндер бойынша 7 014 бейнесабақ, арнайы пәндер бойынша 6 177 бейнесабақ, 19 415 әдістемелік ұсынымдар, 40 763-тен аса тәжірибелік тапсырмалар жүктелді. 1 000-нан аса педагог IT құзыреттілік бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өтті.
Білім беруді жаңғырту орталығы колледж педагогтерінің оқу процесін жетілдіру мақсатында апта сайын, әр бейсенбіде вебинарлар мен кеңестер өткізеді. Бүгінгі таңда қаланың барлық колледжінде директордың виртуалды қабылдау бөлмесі және оқытушыларға, студенттерге және ата-аналарға онлайн-кеңес беру штабы құрылды. Колледждердің 100%-ы Platonus, Google Classroom, Edu page, сонымен бірге Moodle, Sova ақпараттық білім ресурстарында жұмыс істеуде. Санитарлық нормаларды сақтау бойынша колледждер мен жатақханаларда санитайзерлер, тоннельдер орнатылған. Бүгінде дезинфекциялық құралдардың қоры жеткілікті.
Компьютерлері жоқ оқытушылар мен студенттер колледждер тарапынан уақытша пайдалануға берілген компьютерлермен қамтамасыз етілген. Басқа қаладан келген студенттер колледж жатақханалары мен хостелдерге орналастырылды, онда оларға оқу үшін қолайлы жағдайлар жасалған.