Балаға бағытталған қылмыстың бәрі ауыр

Ал Қарағанды облысында 1 наурыздан бастап өңірдің 70 педагогі кәмелетке толмағандарға қа­тысты қылмыстың алдын алу мақ­сатында «Ангел» балалар қа­уіп­сіздігі орталығының автор­лық бағдарламасы бойынша дәріс ала бастайды. Яғни бұл салада құқық қорғау органдары мен білім басқармасы жұмысты күшейткен. Мұндағы мақсат біреу – сертификат алған мектеп тренерлері балалар қауіпсіздігі бойынша оқу­шы­ларға тұрмыста және әлеу­мет­тік желілерде өзін қалай ұстау керектігін үйрететін болады.

Таяуда облыстық әкім­дік­те өткен онлайн-кеңес­те балалардың жы­ныс­тық қол­сұ­ғыл­мау­шы­лы­ғына қар­сы қылмыстың алдын алу бойынша қабылданып жатқан шаралар талқыланды. Сол жиында сөз алған облыстық полиция департаментінің ЖПҚБ бастығы Валерий Коваленко балалар тәрбиеленетін барлық отба­сы­ларға үнемі барып тұру, тиісті әңгімелер жүргізу, ата-аналарға, атап айтқанда, аналарға жадынама­лар таратудың қажет­ті­гі­не баса мән берді.

– Бұл шаралар зорлық-зомбылық сипатындағы қылмыс­тар­ды анық­тау­ға және олардың алдын алуға көмектесуі тиіс. Ең алдымен поли­ция есебінде тұрған адамдармен бірге тұратын отбасылардың қам­тыл­ғаны керек, – деді полиция өкі­лі.

Осы орайда айта кететін бір жайт, Қарағанды облысында 1 ақпаннан бастап барлық құ­қық бұзушылыққа, оның ішін­де отбасындағы тұрмыстық зор­лық-зомбылық деректеріне шұ­ғыл ден қою мақсатында жедел басқару орталығына (ЖБО) бай­­ланыстырылған «SOS – бір қоңы­рау» мобильді қосымшасы жұмыс істей бастаған. Оны плеймаркеттен «102» деген атаумен жүктеуге болады. Мұны әр отбасы, әсіресе кәмелетке толмаған балалар тәр­бие­­ленетін отбасылар жүктеп алғаны жөн. Осы қосымша жұмыс іс­тей бастағаннан бері Қарағанды қала­лық полиция бөліміне қарасты ЖБО-ға 19 өті­ніш түскен екен. Оның ішінде отбасы-тұрмыстық қатынастарға қа­тысты бір қоңырау болған.

Бұдан бөлек, кәмелетке тол­ма­ғандарға қатысты қылмыстарға қарсы іс-қимыл жасау үшін блогерлерден тұратын топ құ­рыл­ды. Әзірге кибереріктілер қауымдастығы тек Қарағандыда ғана жасақталған. Бірақ жақын арада мұндай топтар Теміртау, Шахтинск, Саран және Абай қалаларында да пайда болады деген жоспар бар.

Киберволонтерлер заңсыз ба­­ғыт­­тағы сайттар мен кон­тенттерді анық­тау үшін ин­тер­нет-кеңістікке мониторинг жасап отырады. Айта кету керек, қазір­дің өзінде олардың жұмысы оң нәтиже бере бастапты. Мысалы, ВКонтакте әлеу­мет­тік желісін бақылау кезінде жас шек­теу­лері жоқ топтар анықталған. Яғни кез келген пайдаланушы, оның ішінде жас бала да осы топтардағы ақпаратты емін-еркін ала алады екен. Олар мұнда интимдік фото­сурет­терді салып, жасына байланыс­ты шектеулер жоқ сайттарда түбі күмәнді танысулар ұсынатын көрінеді.

Жоғарыда айтылған онлайн-ке­ңесте облыстық білім бас­қар­­­масы мен полиция депар­та­менті­нің сауалдамаларды да­йын­даумен және ақпа­раттық кон­­тентті өң­деу­мен айна­лысатын пси­хо­лог­­терінің өзара іс-қимылы жол­­ға қойылғаны атап өтілді. Мысалы, бүгінде Қара­ған­ды об­лысының 7 мектебінің базасын­да «Психологиялық-педа­го­ги­ка­лық мониторингтің авто­мат­тан­ды­рыл­ған жүйесі» бағ­дар­ламасы ма­құлдаудан сәтті өтті. Мұның өзі педагог-психологтерге оқушы­лармен жүргізілетін жеке жұмыс­қа көбірек уақыт бөлуге мүм­кіндік береді.

Облыстық білім басқар­ма­сының басшысы Гүлсім Қо­жах­метова мек­теп­тердің әлеу­мет­тік төлқұжат­та­­рына өгей әкелері немесе өгей шешелері бар отбасыларда тәрбие­ленетін балалардың есебі енгізіл­ге­нін мәлім етті.

– Мектептер мен колледждер­де психологиялық көмекті кү­шейту мақсатында мектеп қауіп­сіз­дігі командалары құрылды. Олар әлеуметтік, медициналық, психо­логиялық-педагогикалық не­ме­се құқықтық қолдауды қажет ететін балаларды анықтайды, – деді об­лыс­тың бас мұғалімі.

Онлайн-кеңесте сөз алған облыс әкімі Жеңіс Қасымбек әрбір ата-ана бұл бағыттағы әр іс пен әр бала үшін алаңдауы керектігіне баса мән берді.

– Біз кәмелетке толмағандарға қатысты қауіпсіздікті қамтамасыз ету және зорлық-зомбылықты бол­дырмау жөнінде 2021-2023 жыл­дар­ға арналған Жол картасын бекіт­тік. Бұл алаңқайда барлық мәсе­лені ашық талқылау керек. Комис­сияның жұмысына қоғамдық ұйымдардың өкілдерін тартқан жөн. Жалпы аталған мәселеге қа­тыс­ты әрбір факті егжей-тегжейлі тек­серілуі керек, – деп атап өтті өңір бас­шысы.

Қоғамдық ұйымдар демекші, бүгінде өңірде балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері бойынша «Не молчи» қоғамдық қорының басшысы Дина Таңсәрімен ынтымақтастық орнатылыпты.

Әлбетте, ақпаратты технология бой бермей кеткен бү­гін­гі заманның сұмпайы дерті – балалардың жы­ныс­тық қол­сұғыл­мау­шылығына қарсы қылмысқа қоғам болып жұ­мылмайынша, істің оңға баса қой­масы белгілі. Сондықтан да бұл шаруаға жұртшылық жаппай атса­лысуы керек деп санайды маман­дар.

Қарағанды облысы