Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті жыл сайынғы «JANA ASU» грант байқауының қорытындысын шығарды. 11 ғалым сәулет, медицина, ауыл шаруашылығы, ІТ технологиялар және экология саласындағы инновациялық әзірлемелерін коммерцияландыруға қаржылай гранттар иеленді.
Университет ғылыми жұмыс нәтижелерін коммерцияландыруды қолдау мақсатында «Jana asu» гранттарын бөледі. Биыл ашық байқауға жоғары оқу орнының ғалымдары 50 жоба жолдаған.
– Қазіргі таңда отандық ғылымның алдындағы басты мәселе – ғалымдардың ғылыми-техникалық қызметі нәтижелерін коммерцияландыру. Мемлекет басшысы өндіріс пен ғылым тығыз байланыста жұмыс істеуі керегін үнемі айтып келеді. Ғылыми жетістіктердің барлығы халқымыздың әл-ауқатын, өмір деңгейін жақсартуға тиіс. Сондықтан біз былтырдан бері университет есебінен коммерцияландыруға әлеуеті бар ғылыми жобалар мен идеяларды қолдауға бағытталған «JANA ASU» жобасын бастадық. Биыл гранттар санын көбейттік әрі бұл дәстүрді болашақта жалғастыруды жоспарлап отырмыз. Университетті ғылыми-зерттеу университетіне айналдыру аясында ірі компаниялармен ынтымақтастыққа және қолданбалы ғылымды дамытуға, сондай-ақ ғалымдарымыздың ғылыми әзірлемелерінің нәтижелерін өндіріске енгізуге көп көңіл бөлінеді, – деді университет ректоры Ерлан Сыдықов.
Мемлекеттік елтаңбаның авторы, университеттегі сәулет кафедрасының оқытушысы Жандарбек Мәлібеков инновациялық киіз үйдің модульдік үлгісін жасауды жоспарлап отыр. Ол күн батареяларымен, байланыспен, интернетпен және басқа да мүмкіндіктермен толық жабдықталады. Ғалымның пікірінше, заманауи киіз үй туристер, ауыл шаруашылығы қызметкерлері, төтенше жағдай және басқа да саланың қызметкерлері арасында үлкен сұранысқа ие болады. Әсіресе төтенше жағдайларда пайдалануға мүмкіндік бар.
Көлік-энергетика факультетінің оқытушысы Нұржан Болатов көпқабатты ғимараттарда қоқысты басқарудың инновациялық жүйесін әзірлеп жатыр. Ғалым қалдықтарды жинау, сұрыптау және ғимараттың төменгі деңгейіне тасымалдау үшін қоқыс шығарудың демонстрациялық моделін құруды жоспарлап отыр. Ғылыми идея қалдықтарды сұрыптауға және өндірістік кәсіпорындарда екінші мәрте шикізат ретінде қолдануға мүмкіндік береді.
Университет ғалымы Асылтас Қалтенова қазақ тілін шетелдіктер үшін барынша қолжетімді жасауға ниетті. Ол ағылшын тілінде сөйлейтіндер үшін қазақ тіліндегі негізгі диалогтер ұсынылатын «Sana» мобильді қосымшасын әзірлеуге кірісті. Асылтас өз идеясын университет грантының көмегімен жүзеге асырады.
Жаратылыстану факультетінің оқытушысы Қазбек Дүйсембаевтың экологиялық жобасы да оқу ордасының қаржылай гранттық қолдауына ие болды. Ғалым алма ағаштарының саңырауқұлақ ауруларын ПЦР тесті арқылы тез әрі дәл анықтаудың жолын тапты.
Ғалым Мұратбек Арпабеков пен магистрант Кәрім Мазманов цифрлық мамандарды жұмысқа қабылдаудың инновациялық платформасын әзірледі. Олар компаниялардың кадрларды іріктеу үдерісін жеңілдетуге және жақсартуға ниетті.
– Біздің жоба шағын және орта бизнесті қолдауға мүмкіндік береді. 100-ден аса бизнес өкілдерінің арасында сауалдама жүргіздік. Оларда маркетплейс арқылы көп мамандарға қолжетімділік бар болғанымен, автоматтандырылған жұмысқа қабылдау мәселелері туындайды, маманның жұмыс сапасын тексеру қарастырылмаған. Біз жасанды интеллект көмегімен мамандардың жұмыс сапасын 3 кезеңде тексеретін боламыз, – дейді Кәрім Мазманов.
Университеттің аға оқытушысы Нұрзада Амангелді қазақша ым-ишара тілін танудың алғашқы автоматты жүйесін құру бойынша бірегей жобаны жалғастыруға мүмкіндік алды. Жоғары оқу орны ғалымға екінші рет ақшалай грант бөлді. Ғылыми жоба жасанды интеллектке негізделген және сөйлеу мен есту қабілеті бұзылған адамдарға бағытталған. Оның ғылыми жобасын Дүниежүзілік банк те қолдады.
Айта кетейік, Еуразия ұлттық университеті «Jana asu» ішкі грантын 2022 жылы бекітті. Өткен жылы 4 ғалым байқау жеңімпазы атанып, грант иегері болған еді.