Жаңа инвестор иелігіндегі «Qarmet»

«Жаңа инвесторды маңызды мін­дет­тер күтіп тұр. Әрине, әуелі еңбек қа­уіп­сіздігін қамтамасыз ету және қыз­­меткерлерге жағдай жасап, әл-­ауқа­тын арттыру қажет. Сонымен қатар әлеу­меттік жобалар арқылы жергілікті қоғамдастықты дамытуға белсенді қа­ты­сып, көмек көрсету керек», деді Ермағанбет Бөлекпаев.

Жиында Андрей Лаврентьев Вадим Басинді QARMET компаниясының бас директоры ретінде таныстырды. Инвестор алдағы уақытта 3 млрд АҚШ доллары көлемінде инвестиция құюды жоспарлап отыр. Оның 1,3 млрд доллары келесі жылы салы­нады. Сондай­-ақ ұлттық инвестор қысқа­мерзім ішінде жұмыс барысында ұжым­дық келісімшарт пен кәсіпорын жұмысшыларының еңбекақысын төлеу жүйесінің сақталуын, өндіріс орнының қауіпсіздігін және экологиялық ахуалын одан әрі жақсартуды көздейді. Сондай-ақ өндірісті жаң­ғырту және қайта ұйымдастыру, шы­ға­ры­ла­тын өнім көлемін, номенклатура­сын және түрлерін ұлғайту да бар мін­дет­теме­ле­рі­нің қатарында.

Qazaqstan Steel Group акционерінің QARMET­тегі ресми өкілі болып Талғат Темірханов тағайындалды. Бұған дейін Өнеркәсіп және құрылыс ми­нистрі Қанат Шарлапаев брифинг барысында кәсіпорынды қазақстандық инвестор сатып алғанын мәлімдеген болатын.

– Өздеріңіз білесіздер, 2023 жылғы тамызда Мемлекет басшысы Қасым­ Жомарт Тоқаев «АрселорМиттал Темір­тау» кәсіпорындарында жалғасып жатқан апаттар компанияның өз инвестициялық және өзге де міндеттемелерін елеулі бұзушылықтарға әкеп соқтырғанын мәлім­деген болатын. Сондай­-ақ Прези­дент «АрселорМитталдың» біздің нарықта бұдан әрі жұмысын жалғас­ты­руы мүмкін емес екендігіне назар аударған. Бұл кезде Қазақстан Үкі­меті «АрселорМиттал Теміртау» ие­ле­рі­мен ArcelorMittal компаниясының металлургиялық комбинат құрамынан шығуы туралы келіссөздер жүргізіп жат­қан еді. Олар 2022 жылдың 3 қара­ша­сында АМТ­ның еншілес кәсіпорны – Ленин атындағы шахтада болған қайғылы апаттан кейін басталды, – деді Қанат Шарлапаев.

Келіссөз нәтижесінде, 2022 жылғы 9 желтоқсанда Қазақстан Үкіметі мен ArcelorMittal арасында «Standstill Agre­ement» келісіміне қол қойылған. Бұл келісім негізінде қазақстандық тарапқа кәсіпорынды бағалау мен аудит жүргізуге мүмкіндік берді. Қанат Шарлапаевтың айтуынша, «АрселорМиттал Теміртау» қызметін талдау және бағалау үшін халықаралық консультанттар тартылған. Олар кәсіпорынға құқықтық талдау, қаржылық аудит және техникалық сараптама жүргізді.

Келіссөз барысында ArcelorMittal Қа­зақстаннан 3,5 миллиард доллар сұраған. Бірақ халықаралық кеңесшілер есеп­теулері аталған сомаға сәйкес кел­меді. Екі тараптың келісімге бірден келе алмай, үдерістің ұзаққа созылуының бірден-бір себебі – осы.

– Мақсатымыз қыруар қаражат жұм­­­­­салатын және ұзаққа созылатын ха­­лықаралық сот үдерістеріне жол бермей, комбинатты әділ бағамен сатып алу болды. Сондай-ақ келіссөздерді жедел әрі шұғыл өткізу кәсіпорынның тоқтап қалуына жол бермеу қажеттілігінен туын­дады. Атап айтқанда, домна пешінің тоқтап қалуы, шахталарды су басу және тағы да басқа жағдайларды болдырмау маңызды еді, – дейді министр.

Келісімшарт бойынша QSG «Ар­селор­Миттал Теміртау» активтерін 286 млн долларға сатып алған. Одан бөлек жыл сайын 4 рет тең жарнамен 450 млн доллар мөлшерінде кейінге қалдырылған кепілді төлемді төлейді. Сонымен қатар келісім жабылған кезде «АрселорМиттал Теміртаудың» өтел­ме­ген топішілік қарызы ретінде 250 млн доллар өтейді.

Қанат Шарлапаев ArcelorMittal өкіл­­дерін «Қазақстан халқына» қайы­­рым­дылық қорын қолдау үшін 16 млрд ­теңгеге (34,6 млн доллар) жарна аударуға көндіргенін де жеткізді. Қорға АМТ-­дан түсетін қаражат Қарағанды облысы тұрғындарының денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет, спорт сала­ла­рындағы өзекті мәселелерін шешуге және өңірдің әлеуметтік маңызы бар жобаларын дамытуға бағытталады. Осы соманың 50 пайызы Теміртау қаласын дамыту мақсатында қолданылады, деді министр.

Қарағанды облысы