Жыл басынан бері Ұлттық қордан 1,4 трлн теңгеден аса қаржы жұмсалыпты. Оның ішінде 1 трлн теңгесі – ел бюджетіне кепілдендірілген трансферт. 411 миллиард теңге нысаналы трансферт болса, 1,6 млрд теңге қорды басқаруға, сондай-ақ жыл сайынғы сыртқы аудитті жүргізуге байланысты шығыстарды жабуға жұмсалған шығынды құрайды.
Былтыр жыл соңында Ұлттық қордан республикалық бюджетке 2024-20026 жылдарға арналған кепілдендірілген трансферт мөлшері белгіленді. Президент қол қойған заң биыл 1 қаңтардан бастап күшіне енді. Заңмен кепілдендірілген трансферт мөлшері жыл сайын 2 трлн теңгеден келеді. Бұдан бөлек, қордан жыл сайын нысаналы трансферттерге де қаражат бөлініп тұрады. Биыл бұған бөлінетін сома 1,6 трлн теңге деп бекітілген. Мұндай көлемдегі қаржы республикалық маңыздағы инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландыруға бағытталуға тиіс.
Былтыр Ұлттық қордан 3,97 трлн теңге алынған болатын. Оның 2,2 трлн теңгесі – бюджетке кепілдік берілген трансферттер болса, 1,8 трлн теңгесі – нысаналы трансферт. Жыл басында қорда 29,1 трлн теңге жиналса, соңғы 1 сәуірдегі есеп бойынша қордағы қаржы 28,8 трлн теңге деп көрсетілген. Нәтижесінде, үш айда 280 млрд теңгеге азайған. Ал биыл Үкімет үш айдың ішінде кепілдендірілген трансферттің жартысынан астамын жаратып үлгерді. Жоғарыда айтылғандай, 1,4 трлн теңге қор қазынасынан алынды.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев былтыр сәуірдегі Үкіметтің кеңейтілген отырысында Ұлттық қорға жармаса беруді доғару керегін, оның келешек ұрпақ еншісі екенін айтқан болатын.
«Ұлттық қорға жармаса беруді доғару қажет. Мен бұл туралы осыған дейін де талай рет айттым. Ұлттық қор – болашақ ұрпақтың қаржысы. Біз оның ресурсын қажет кезде, дағдарыс кезінде ғана пайдалануымыз керек. Мемлекеттік-жекеменшік әріптестік институтын және жан басына қаржыландыруды, әсіресе әлеуметтік инфрақұрылымға инвестиция тартуды толық пайдалану керек», деді Президент.
Жыл басталғалы үш айда Ұлттық қорға 1,17 трлн теңгедей түсім түскен. Оның ішінде мұнай секторы ұйымдарынан алынатын тікелей салық (жергілікті бюджеттердің есебіне жатқызылатын салықты қоспағанда) 1,16 трлн теңгені құраған. Қалғаны – республикалық меншікті жекешелендіруден (137 млн теңге), ұлттық компаниялар мен холдингтерді бәсекелес ортаға беруден (47 млн теңге), ауыл шаруашылығы учаскелерін сатудан (10 млн теңге), өзге де түсімдер мен кірістерден (770 мың теңге) түскен қаражат болып отыр.
Айта кетейік, 2030 жылға дейін қорға 100 миллиард доллар жинау мақсаты белгіленген.