Қытаймен экономикалық байланыс жандана түседі

Делегация іссапардан келген соң, қала әкімінің орынбасары Айдын Кәрімов арнайы брифинг өткізді. Онда ол Шымкенттен барған қонақтар алғашқы танысуды Сианьдағы көлік-логистикалық терминалдан (КЛТ) бастағанын жеткізді. КЛТ екі ел президенттерінің келісімімен құрылған. Басты мақсат – елімізді, Орталық Азияны, Еуропаны көлік транзиті арқылы Қытаймен байланыстыру. Сиань Қытайдағы тран­зиттік хаб саналады. Ең үлкен құр­ғақ порт та осында. Қытай мен Еуро­одақ арасындағы контейнерлік пойыз­дардың 40%-ы КЛТ арқылы өтеді. А.Кәрімовтің айтуынша, логис­тикалық терминал отандық экспорт­таушыларға жаңа нарыққа жол ашады. Сонымен бірге жүктерді жеткізу мерзімін айтарлықтай қысқартады. Еліміз сол арқылы Еуразиядағы тран­зиттік хаб ретінде де өзінің орнықты орнын айқындайды.

Сапар барысында Шымкент –Сиань қалалары кәсіпкерлерінің сауда-эко­номикалық форумы өтті. Екі ел іскер топтарының арасын­да В2В форматында кездесулер ұйым­дастырылды. Форумда денсау­лық сақтау, IT, металлургия, қоғам­дық тамақтану, білім, ауыл шаруашы­лығы, электр жабдықтары, құрылыс материалдарының өн­дірі­сі сияқты сала­лар қамтылды. Одан бөлек, отан­дық кәсіпкерлер Қытайдың ірі 6 ком­паниясының өкілдерімен кездесті. Атап айтқанда, «Jiangsu Xiandai Lighting Group Co., Ltd» компания­сымен жарықдиодты, ландшафтты басқа да сан алуан көше шамдарын, сигналдық байланыс, электр, бақылау тіректерін, жол қауіпсіздігі құралдарын, электромеханика­лық жабдықтарды, күн фотоэлектрлік панельдерді өндіру бойынша келіс­сөз жүргізілді. Сондай-ақ «Shaanxi Jingzhao carspan» компаниясымен бірлесіп сервистік қызметтен толық циклді автомобиль құрастыру зауытын құруға дейін келісімдер жасалды. Қазақстан мен Қытай кәсіпорын­дары арасындағы ынтымақтастық пен тәжірибе алмасуға ықпал етумен айналысатын «Қазақстан – Қытай кәсіпорындар альянсы» ұйымы аясында ынтымақтастық платформасын құру, іскерлік сапарлар ұйымдастыру, сауда-экономикалық форумдар өткізу, сол арқылы екі ел экономикасының өркендеуі мен дамуына үлес қосу мәселесі талқыланды.

Бұдан бөлек, «Xian Typical Elevator Co., Ltd.» компания өкілдерімен лифт өнді­ретін зауыт салу жайы қарас­тырыл­ды. Тағы бір Қытай компаниясы «Shaanxi Foreign Trade Import and export Group Co., Ltd.» серік­тес­тігі­мен көтерме сауда, технология­лары, азық-түлік импорты мен экспор­ты, қойма, көлік қызметтері, жет­кізу тізбегін басқару, халықаралық кон­тей­­нерлік тасымал салаларын дамы­т­у­ға қатысты екіжақты ынты­мақтас­­­тық мүмкіндіктері сараланды. Соны­мен бірге «China Communications Construc­tion Company Limited (CCCC) Tianjin Dredging Co., Ltd.» компаниясы­­мен порт және су жолдарын тереңдету, жерді мелиорациялау, гидротехникалық құры­лыстар мен іргетастарды жобалау, іздестіру, жобалау, кеңес беру, экология, жабдықтар өндірісі, жылжымайтын мүлік, халық­ара­лық тасымалдар секілді жобаларды ілгерілетуге уағдаласты.

Форум мен екіжақты кездесулер нәтижесінде құны 17,6 млн доллар тұратын келісімдерге қол жеткізілген. Олар:

• «Invest Shymkent» ЖШС мен «China-Kazakhstan Enterprises Alliance Committee group» арасында өзара түсіністік туралы меморандум;

• «KazFerroGroup» ЖШС мен «Shanxi Heynan New Metallurgical Electric Equipment Co. LTP» компания­сы арасындағы ферроқорытпа пешін сатып алу туралы келісім;

• «JT Food Expert» пен «Xi’an Gang Tong Tian Xia Dian Zi Shang Wu You Xian Gong Si» компаниялары­ның бірлескен тамақ өнімдерін шығаратын кәсіпорын құру туралы уағдаластығы;

• «KazBioTech» ЖШС мен «Alashankou city Haoyu Trading Co. Ltd»-ның өсімдік майын сатуға байланысты өзара сауда шарты.

«Іссапар аясында Сиань қалалық партия комитетінің хатшысы Фан Хунвэй мырзамен, қала мэрі Е Ню­пин­мен кездестік. Жүздесуде сауда-эко­номикалық қарым-қатынас­­­ты жан-жақты дамыту бойынша мәсе­лелерді талқыладық. Сондай-ақ ынты­мақтастық аясында инвести­­ция мен сауда-саттық саласын күшей­те беру мәселесі де қозғалды», деді А.Кәрімов.

Биылғы 5 айда мегаполистегі өң­деу өнеркәсібіндегі кәсіпорындар 424,7 млрд теңгенің өнімін өндірді. Биыл 928,7 млрд теңгеге инвестиция тарту жоспарда тұр. 239 кәсіпкерлік нысан бірыңғай кешенді бағдар­лама шеңберінде жаңа жобаларға мемлекеттен қолдау тапқан. 5 айда фармацевтика өнеркәсібіндегі өнім көлемі – 29,3 млрд, тамақ өнімдері – 62,9 млрд, дайын металл бұйымдары 29,7 млрд теңгеге өсті. Биыл 897 млрд тең­геге 467 жоба игеріледі. Сон­дай-ақ 2024 жылға 262 млрд теңгені құрайтын 64 инвестициялық жоба пулы қалыптасқан.

Нақты санға көшсек, биыл өнер­кәсіп саласы бойынша 16 жобаны іске қосу көзделіп отыр. Аталған жобалардың жалпы құны 88,5 млрд теңгені құрайды. Жоспар бойынша 1,8 мың адам жаңа жұмысқа орналасады. Жалпы, 2024-2028 жылдар аралығында 220 жобаны іске асыру жоспарда бар. Оған 2,7 трлн теңге инвестиция жұмсалады. Нәтижесінде, 29 мың жаңа жұмыс орны құрыл­мақ. Мегаполис­тің өнеркәсіп сала­сында биыл алкоголь­сіз сусындар, керамикалық тақталар, темірбетон бұйымдары, шұлық, автоклавты бетон, сутегі пероксиді, тоқыма емес материалдар, полимерлі бұйымдар, асфальт бетон, ылғал майлықтар, автомобиль әйнегі, аяқкиім, картон қағазы басқа да осы секілді тамақ пен тұрмысқа қажетті өнімдер шығара­тын зауыттар пайда болады. Бүгінде Шымкентте кәсіпорындар негізінен өндірістік алаңдарда орналасқан. Индустриалды аймақтардың жалпы ауданы – 869 гектар. Онда 287 жоба жүзеге асырылып отыр. Жобалар­дың жалпы құны 229 млрд теңгеге тең. 8,5 мың адам осы индустриалды аймақтарда еңбек етеді.

ШЫМКЕНТ