– Биыл іске қосылған «Отау» және «Наурыз» ипотекалық бағдарламалары бойынша пәтердің жөндеу жұмысына қажетті қаржыны да банк арқылы рәсімдеуге болады. Мұның тәртібі қандай? Ипотекалық бағдарламалар аясында жөндеу жұмысына қажет қаражатты бөлек рәсімдеу керек пе?
Мақсат Рахым,
Тұрғын үй нарығы
сарапшысы:
– Алдымен қос бағдарламаның өзіндік ерекшелігіне тоқталайық. «Отау» бағдарламасында несие лимиті Астана мен Алматы қалаларында – 30 млн, өңірлер мен моноқалаларда – 18 млн теңге. Ооблыс орталықтарынан бөлек, біз айтып отырған моноқалалар «Отбасы банктің» несиелеу аумағына кірсе ғана сол жердің тұрғындары бағдарламаға қатыса алады. Ал «Наурыз» бағдарламасында Астана мен Алматыдағы лимит 36 млн болса, банктің несиелеу аумағына кіретін өзге қалалар мен елді мекендер үшін 30 млн теңге деп көрсетілген.
«Отау» бағдарламасымен несие сомасының 30%-ын, ал «Наурыз» бағдарламасымен 20%-ын жөндеу жұмысына алуға болады деп көрсетілген. «Отауда» мұның пайыздық үстемесі 9% болады, себебі екеуі бір займ ретінде қарастырылған. Демек бөлек рәсімдеудің қажеті жоқ. «Наурыз» бағдарламасына қатысушылар үшін де пайыздық үстемесі 9% болады, бірақ өз шартында көрсетілгендей әлеуметтік осал топ санатына жататын азаматтарға ипотека мен жөндеу жұмыстары 7% деп қарастырылып отыр.
Айта кететін бір нәрсе, сатып алынатын үйдің бағалау сомасы шыққаннан кейін ғана нақты жөндеуге қажетті сома беріледі. Дұрысы, сіз жөндеуге деп несие сомасын 100% аласыз деп айтуға болмайды. Нақты айтсақ, сіз банкке келіп белгілі бір сомаға өз төлем қабілеттілігіңізді растайсыз. Мысалы, Алматы не Астана қаласынан 36 млн теңгеге төлем қабілеті расталды делік. Одан кейін банктің арнайы платформасы – «Баспана маркет» порталында үйді тауып, брондап қойдыңыз. Үй дайын тұрса, бағалау жүргізіледі. Ал дайын болмаса «Отбасы банкпен» келісімшарт жасасқан, сол құрылысты жүргізіп жатқан компаниядан пәтер бағасы көрсетілген арнайы парақты алады. Бұл жерде банк негіздеген өзіндік формула бар. Соған сәйкес болашақ пәтерді жөндеуге қанша қаражат кететінін белгілі бір коэффициентпен анықтауға болады. Демек сізде «36 млн теңгеге банктен мақұлдау алдым, осының ішінде 30 млн теңгесіне баспана аламын, ал қалған 6 млн теңгесін жөндеуге жұмсаймын» деген сөз болмауға тиіс. Яғни үйге де, оның жөндеу жұмысына да қанша қаржы кететінін банк шешеді, бұл жұмыс соның құзыретіне жатады.
Бұл жерде жөндеуге дейін және жөндеуден бір жылдан соң сметалық құжаттар, фотоматериалдар банкке есеп ретінде тапсырылады.