Ел экономикасы Мемлекет басшысы белгілеген негізгі бес басым бағытта – қаржы секторын тұрақтандыру, жылжымайтын мүлік саласындағы проблемаларды реттеу, шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту, аграрлық секторды дамыту, инновациялық, индустриялық, инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыру жолында өрістеп келеді. Қарағанды өңірінде де экономикалық тұрғыдан өсім жоғары. Соның оң нәтижесіндей, жұмыссыздық мәселесі жүйелі шешіліп жатыр. Сөзімізге дәлел, жұмыссыздық бойынша елдегі ең төмен көрсеткіш – 4,1 пайыз осы облысқа тиесілі.
Өңірдегі ең ірі өндіріс орны «Qarmet» акционерлік қоғамы ел экономикасын еселеп тұр. Алпауыт металлургия зауыты кейінгі жылдары ауқымды жобаларды қолға алып, жан-жақты бастамаларды іске асырып келеді. Комбинатқа бұрынғы даңқын қайтарудың қамына қарқынды кіріскен кәсіпорын қазір заманауи технологиялардың, жоғары өнімділіктің, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қараудың экожүйесін ойластырып отыр. Аймақ басшысы Ермағанбет Бөлекпаев кәсіпорынның бұрынғымен салыстырғанда жағдайы әлдеқайда жақсарды деп атап өтті. Ең бастысы – тұрақтылық.
– «Qarmet» – белгілі бір проблемалары, қарызы бар үлкен компания. Қазір өндірістік көрсеткіштер 21 пайызға дейін өсті. Бұл бізді қуантады. Дегенмен өндірісті модернизациялауға үлкен инвестициялар қажет. Сондай-ақ кеншілердің қауіпсіздігіне көп көңіл бөледі. Олар қазірдің өзінде позициялау жүйесімен жұмыс істейді. Жұмыстағы қауіпсіздік, әлеуметтік-тұрмыстық жағдайды жақсарту барысында да жұмыстар жүріп жатыр. Мәселе де бар. Олар бір жылда жылдам шешіле қалады деп айта алмаймыз, әрине, – дейді аймақ басшысы.
Ермағанбет Қабдулаұлы «Qarmet» компаниясына қатысты мердігерлер алдындағы қарыз мәселесіне де тоқталды. Инвестор енді бұл жағдайдан шығу жолында нақты жұмыс істеп, отандық жеткізушілер мен қызметтерге көбірек көңіл бөлу керегін түсінеді.
– Біздің «Qarmet» айналасында әрі қарай жұмыс істеу, кластерлік тәсіл жасауға арналған бірлескен жоспарларымыз бар. Бірқатар банк басшыларымен кездестік, қазірдің өзінде кейбір банктермен келісімге келіп, кластерлік тәсілге байланысты бірқатар жоба қаржыландырылатын болды, – дейді Е.Бөлекпаев.
«Qarmet» компаниясының неғұрлым қысқа мерзімде шешкен басты мәселесі – табиғи газға көшу. Бұл – үлкен жетістік. Қазірдің өзінде газ құбырын жеткізу жұмыстары басталды. Ол ауаға таратылатын зиянды қалдықтарды айтарлықтай төмендетеді.
Облыстағы Балқаш пен Қарқаралыдағы «Қазақмыс» кәсіпорны да оң жұмыс атқарып жатыр. Олардың жұмысы жақсарған сайын, мемлекетке, оның ішінде, облыс бюджетіне түсетін салық көлемі де тиісінше арта түседі.
– Бизнес жағынан келер болсақ, салық мөлшері көбейген. Сол себепті де жағдай жақсарып келеді. Бірақ екінші ұшы бар. Баға, тариф мәселесі баршамызды алаңдатады. Осы мәселені шешуге қатысты тиісті жұмыстар атқарылып жатыр, – дейді әкім.
Қарағанды облысында өндірісінен бөлек өнеркәсіптік кәсіпорындар 9 айда 3 трлн теңгеге жуық өнім өндірді. Өткен жылмен салыстырғанда инвестиция көлемі 14,6 пайызға артып, 680 млрд теңгеге жетті.
Жыл соңына дейін үш мыңға жуық жұмыс орны ашылып, он жобаны іске қосу жоспарланып отыр. Көктемгі қолайсыз ауа райына қарамастан, облыс диқандары биыл жақсы көрсеткіштерге қол жеткізіп, соңғы сегіз жылда болмаған өнім алды. 1 млн 300 мың тоннадан астам астық жиналды. Әрине, бұл диқандардың табан ақы, маңдай терінің өтеуі. Мұнымен қоса, ауыл шаруашылығы техникаларын дер кезінде дайындау, жанар-жағармаймен қамтамасыз ету, мемлекеттік қолдаудың да өз әсері бар.
– Астықты халыққа тиімді бағамен ұсынуға қатысты мәселелерді шешу қажет. Ең бастысы – шаруа қожалығы иелеріне көмек керек. Қазір бидайдың бағасы да арзан емес. Шаруа қожалығы иелеріне көмек көрсетуге арналған жобаларымыз бар, – деді өңір басшысы.
Одан бөлек, бизнестің іскерлік белсенділігін арттыруда біршама жұмыстар қолға алынып жатыр. «Іскерлік ахуал» тәуелсіз рейтингін бағалау жөнінде Қарағанды облысы елімізде жетінші орында тұр. Шағын және орта бизнесті қолдау, қолайлы бизнес-климат құру да – басым міндеттердің бірі.
– Республика деңгейінде көптеген бағдарлама әзірленді. Қаржылық қолдауды кеңейту мақсатында «Даму» қорымен бірлесіп «Кәсіпкер» өңірлік бағдарламасы әзірленіп, іске асырылып жатыр. Жақын арада біз несиелерге қатысты пайыздық мөлшерлемені субсидиялау түріндегі қолдауды бірнеше есе арттыруды көздеп отырмыз. Өңдеу өнеркәсібі, туризм жобаларына ерекше назар аударылады, – дейді аймақ басшысы.
Елімізде алғашқылардың бірі болып Қарағанды облысы бөлшек сауда салығын 4-тен 2%-ға дейін төмендеткен. Нәтижесінде, арнайы салық режімін қолданатын салық төлеушілер саны 16 есе өсті. Тартымдылықты байқап, облысқа басқа аймақтардан салық төлеушілер келді. Бұл қазынаны едәуір толықтыруға мүмкіндік берді.
Мұнымен қоса, барлық қажетті инфрақұрылымы бар шағын өнеркәсіптік аймақтарды құру жұмыстары басталды. Онда бизнес өз өндірісін ең төменгі жалдау шартымен орналастыра алады. Мұндай алғашқы индустриялық алаңдар Қарағанды, Саран қалаларында іске қосылды. Бұл тәжірибені басқа қалалар мен аудандарға тарату міндеті тұр. Қысқасы, өңір экономикасы осындай соны жоба, қыруар шаруаның арқасында өсім беріп отыр.
Қарағанды облысы