Астанада «Фараби ойы мен даналығы және оның қазіргі ислам өркениетінің қалыптасуына әсері» тақырыбында ғылыми-практикалық конференция өтті. Іс-шараны Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің тарих факультеті Иран Ислам Республикасы елшілігінің мәдени өкілдігімен бірлесіп ұйымдастырды.
Ғылыми жиынның мақсаты – ойшыл ғалымның бай мұрасын жаңа қырынан зерттеу, Фараби мұрасы арқылы қазіргі қоғам дамуының рухани, тарихи және философиялық негіздерін түсіну, екі ел арасындағы фарабитанушыларды біріктіру һәм жаңа зерттеулерді саралау.
Келелі кездесудің беташар сөзін Иран Ислам Республикасының Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Али Акбар Джоукар бастады.
«Адамзат баласы бір-бірімен әлемдік тұлғалар арқылы тығыз байланысып келеді. Бұл ретте Фараби мұрасы халықтар арасындағы мәдени байланыстардың негізгі тетігі деуге болады. Өмірі, шығармашылығы орта ғасырдың ең бір қиын кезеңімен тұспа-тұс келген ойшыл ілімі тұтас адамзатты ізгілік пен бауырмалдыққа шақырды. Ағартушылық жолда Фараби атқарған істер сол кездің өзінде үлкен ғылыми орталық болып есептелді. Әл-Фараби – барша адамзатқа ортақ тұлға. Ғұламаның ізгілікті қоғамға қатысты идеясы әлі де өзектілігін, құндылығын жойған жоқ. Аристотельдің еңбектерін саралап, Платонға айрықша түсініктеме жазған озық білімдар Фараби болмысы – өз кезегінде адамзатқа шырақ жаққан жаңа үлгі. Фарабиге үңілу арқылы адамзат өз-өзіне үңіледі. Алдағы уақытта әлемнің екінші ұстазына арнап, Иранда бірнеше жиын ұйымдастырылады. Соның бірі – Халықаралық Фараби фестивалі. Осы жиында гуманитарлық бағыттағы ғалымдар бас қосады», деді Али Акбар Джоукар.
Соңына өлмейтін өсиет, өшпейтін мұра қалдырған әл-Фараби ислам өркениетінің өрістеуіне өлшеусіз үлес қосқан тұлға екені даусыз. Мұсылман дүниесінің ортақ мақтанышы болған адамзат ойшылы туралы сүбелі сөзді өз кезегінде Иран Ислам Республикасы елшілігінің мәдени істер жөніндегі кеңесшісі Али Акбар Талеби Матин жалғады.
«Екі ел арасындағы мәдени және ғылыми қарым-қатынастардың дамып келе жатқанына аса қуаныштымын. Осы орайда Иранның мәдени өкілдігі Фараби және басқа да исламдық ғалымдармен байланысты зерттеулерде ынтымақтастыққа дайын екенін жеткіземін. Еуразия ұлттық университетінің тарих факультеті осы мәселелерге ерекше назар аударып, ислам философиясы мен хикметі саласындағы зерттеулер жолында құнды қадамдар жасады. Біз осы қарым-қатынастарды нығайту арқылы ғылыми һәм мәдени салада үлкен жетістіктерге жете аламыз», деді Али Акбар Талеби Матин.
Ұлттың ұлы мұратын жүзеге асыратын тәрбиелі де білімді ұрпақ. Сан түрлі саланы салмақтай біліп, шып-шырғасын шығармайтын іскер болып қалыптасқан жас өрен бойында тәрбие болмаса, бір дүниесі кембағал тартып тұратыны да белгілі. Сондықтан ислам әу бастан ғылым мен білімге мән берді. Конференция қатысушылары да ғұламаның «Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген ойын жиынның негізгі тірегі етті.
«Фарабидің мұрасын зерттеуші ғалымдар ойшылдың философиялық көзқарастарында басты үш бағыт барын аңғартады. Олар: дүниенің мәңгілігін мойындау, танымның болмысқа тәуелділігі, ақыл-парасат туралы ілім. Әл-Фараби ортағасырлық түркі-мұсылман елінің тарихи шындығы мен өзіне дейінгі іргелі философтар Платон мен Аристотель ілімдеріне сүйене отырып, мәңгіліктің философиясын жасады. Нәтижесінде, «Мәңгілік ел» жай ұғым емес, саяси философиялық маңызды тұжырымға айналды», деді тарих ғылымдарының докторы, профессор Сатай Мақсұтұлы.