Шағын және орта бизнесті бастағандар аяғынан тұрып, алаңсыз жұмыс істеуі үшін бұған дейін де бірқатар әкімшілік шаралар қабылданған-ды. Осыған қарамастан, кәсіпорындарға жиі «қонаққа барып», ілік іздегенді ұнататын құзырлы мекемелер жеткілікті. Сондықтан алматылық кәсіпкерлер құқық қорғау органдарына шағымдануға мәжбүр болған.
Осы мәселеге орай Алматы қаласының кәсіпкерлер палатасында арнайы жиын өтті. Әңгіменің ашығы, іскерлер whatsApp арқылы есеп тапсыруға, бизнесті жүргізуде кәсіпкерлердің қызметі ереже-талаптарға сай болмағанда оның балмен есептелуіне, қысқасы, түрлі тексерістердің көбеюіне қарсылық білдіріп отыр.
Жиында кәсіпкерлердің наразылықтарын қалалық прокуратура да қолдады. Жөнді және жөнсіз тексеріс пен талаптардың тәртібін реттеу үшін Кәсіпкерлер палатасына барлық жергілікті мемлекеттік бақылау-қадағалау бөлімшелерінің басшылары шақырылды.
Алматы қаласы кәсіпкерлер палатасының әкімшілік кедергілерді жою жөніндегі бөлімінің бастығы Бекежан Күнтаевтың айтуынша, өткен жылғы сараптамалар бизнесмендерге тексеру екі есе көбейгенін көрсеткен. Бақылаушылар арасында тұтынушылардың құқығын қорғау департаменті қызметкерлері аса белсенді, көш бастап тұр. Олардың тексерістері 7 есе көбейген.
«Кәсіпкерлердің шағымдары бойынша, кәсіпорындарға бір органнан бір емес бірнеше бақылаушы әр уақытта келіп, өз тексерістерімен кәсіпкерлердің жұмыстарына айтарлықтай кедергі келтіруде. Ал бизнес нысандарын тексеретін мұндай органдар жалғыз емес. Бірнеше құзырлы мекемелер бар. Әрқайсысы жеке келгіштеп, алаңдата берсе, біз қашан ақша табамыз? Кейбір құзырлы органдардың өкілдері whatsApp бойынша есеп жіберуді талап еткен. Сондықтан осындай тексерістердің қажеттілігі мен дұрыстығы күмән туғызады. Кәсіпкерлердің қызметіндегі кемшіліктері үшін қойылатын балдың жиынтығы миға қонбайды», деді Бекежан Күнтаев жиында.
Алматы қаласының тұтынушылардың құқығын қорғау департаменті басшысының орынбасары Мұрат Биржановтың айтуынша, егер жаңадан ашылған нысанға, мысалы, дәмхананың жұмысына алғашқы үш жылда шағым түспесе, онда ешкім оны тексермейді. Бақылаушылар өз жұмысын төртінші жылдан бастайды.
«Біздің қызметкерлер тексеру қағаздарына бизнесті жүргізу тәртібі бұзылған жағдайда, айыпбалл жазады. Талаптарға сай емес қызметтерге бақылаушылар 10 балға дейін қоюы мүмкін. Орташа қызмет бұзушылыққа 50 балға дейін беріледі. Ал өрескел қателіктерге 100 балға дейін беріледі. Егер қызмет көрсету нысанының кемшіліктері 60 балдан жоғары болса, жарты жылдан соң тағы тексереді», дейді Мұрат Биржанов.
Бекежан Күнтаевтың айтуынша, орынсыз әрекеттер, қисынсыз тексерістер, whatsApp арқылы есеп алу жемқорлыққа жол ашады. Алматы қаласы прокуратура істері басқармасының прокуроры Темірлан Қанатжанов тексерістерді жүргізу тәртібі бизнеске қысым көрсетпеуі үшін бақылаушы органдарға ұсыныс-кеңестер жасауды тапсырды.
Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ