Басқасын айтпағанда, ірі халықаралық жиындарда, жоғары деңгейдегі кездесулерде үнемі қызғылт-сары бешпет, қара шалбар киіп жүретін Ангела Меркельді әлемдік қоғамдастық салмақты саясаткер, қажымайтын қайраткер ретінде жақсы біледі. Кез келген мәселеде өз елінің мүддесімен қатар, Германия мүше болып табылатын Еуропалық одақтың да мүддесін қорғаудан шаршаған емес. Сондықтан болар, оның ұсынысымен одақ құрамындағы елдердің басшылары санасып жатады...
Ангела Меркель Германия тарихында канцлерлік қызметке сайланған тұңғыш әйел және ол осы жоғары лауазымды атқарғандардың ішіндегі ең жасы. Сондай-ақ, саясаткер ГФР канцлері болып үш мәрте, Христиан-демократиялық одағы партиясының жетекшілігіне қатарынан тоғыз рет сайланған. Енді оның канцлерлікке төртінші мәрте сайлануына мүмкіндігі бар сияқты. Өйткені, наурыздың екінші жартысында Саар жерінде өткен өңірлік сайлауда Меркельдің партиясы сайлаушылар дауысының 40 па-
йызын алды. Ал канцлерліктен үміткер кандидаттың тағы бірі – Мартин Щульц төрағалық ететін Социал-демократиялық партиясы 30 пайыз дауыс жинады. Сарапшылар бұл сайлау Бундестаг (парламент) сайлауы қарсаңында неміс саяси күштері үшін бастапқы маңызды сынақ болғанын айтады.
АҚШ-тағы сайлау науқанында А.Меркель президенттікке кандидат Хиллари Клинтонның президент болуын, оның саясатын қолдайтынын білдірген еді. Жағдай басқаша болды. Сарапшылардың пікірінше, Дональд Трамптың жеңіске жетуі канцлерге ауыр соққы тигендей қатты әсер еткен. Сонымен қатар, Д.Трамп Меркельге Германия аумағына келген мигранттарға байланысты сын да айтқан болатын. «Мен Ангела Меркельге құрметпен қараймын. Ол – ұлы көшбасшы. Бірақ, ол елге мигранттарды заңсыз кіргізіп, апатқа соқтыратын қателік жіберді», – деген еді сонда.
АҚШ сияқты іргелі елдің басшысымен санаспаса болмайтынын күні бұрын білген сұңғыла саясаткер өкпе-наздың бәрін жиып қойып, наурыздың екінші жартысында Вашингтонға тартты. Дональд Трамппен екеу-
ара кездесіп, халықаралық бірқатар өзекті мәселелерді талқылады. Сөйтіп, президент пен канцлер бір-бірімен «тіл табысқандай» болды. Бұл Еуропалық одақ елдері басшыларының АҚШ-тың жаңа президентімен алғашқылардың бірі болып Меркельдің кездескені ретінде есте қалады.
Өткен жылдың 19 желтоқсанында Берлиндегі Рождество жәрмеңкесінде болған террорлық әрекет ел билігін де, Германия халқын да әрі-сәрі күйге түсірді. Он екі адам қаза тапқан бұл қайғылы жағдай халықтың бос-
қындарға деген көзқарасын түбірімен өзгертті. Оппозиция бұған «мигранттарға есікті айқара ашты, олармен бірге террористер де елге кірді», деп Меркельді кінәлады. Деректерге қарағанда, өткен жылы Германияға босқын ретінде 280 мың адам келген екен. Ал 2015 жылы келген босқындардың саны бұдан үш есе көп болған. Міне, осылардың барлығына А.Меркель бастаған ел билігі мүмкіндігіне қарай жағдай жасай білді.
Сынға да ұшырайтын, мақтауға да ілігетін Ангела Меркель – реті келгенде жіберген қателігін де мойындай білетін тұлға. Оның осы жылдың 24 наурызында Римге барған сапары кезінде Еуропалық одақтың қателігін мойындай келіп: «Біз сыртқы шекараны аштық, бірақ оларды нығайту туралы ойламадық. Бірыңғай валютаны енгіздік, бірақ дағдарысқа дайын болмай шықтық. Енді соның барлығын банктік одақ және тұрақтандыру механизмі арқылы түзетіп келеміз», – деп мәлімдегені Еуроодақта күрделі мәселелердің аз емес екенін білдірсе керек.
Меркель үлкен саясатқа Берлин қабырғасы құлағаннан кейін келді. Сарапшылар оның саясат баспалдағымен тез көтерілуі Германияның сол кездегі канцлері Гельмут Кольдің қолдау көрсетуі деп есептейді. Жағымды мағынада «мазасыз» Меркель деп атаған ол Forbes журналының бағалауы бойынша, тоғыз жылдан бері әлемдегі ең ықпалды 100 әйелдің көшін бастап келеді.
Әлисұлтан Құланбай,
«Егемен Қазақстан»
