Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі осы өзекті мәселеге орай жаңа ұлттық қызметтер жіктеуішін жасаған. Бұл − Мемлекет басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласында көтерілген маңызды мәселелердің бірі. Осыған байланысты Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің алқалы жиынына қоғамдық кеңес мүшелері, орталық мемлекеттік органдар мен мүдделі тараптардың өкілдері қатысып, Елбасының мақаласынан туындайтын міндеттерді жүзеге асырудың жолдары мен мүмкіндіктері туралы ой-пікір алмасты.
– Елбасы мақаласында негізгі алты бағыт бойынша Қазақстанның үшінші жаңғыру кезеңіне арқау болатын басты қадамдар атап көрсетілді. Бұл ретте еңбек және әлеуметтік саланы одан әрі дамытудың маңыздылығы мен қажеттілігін тағы бір мәрте ұғынып отырмыз. Мәселен, «Бәсекеге қабілеттілік» деп аталатын алғашқы бағытта ұлт табысының негізгі діңгегі еңбек ресурстарының сапасына ерекше назар аударылған. Ал, еңбек ресурстарының ұтымдылығын қолдау мәселесі «Прагматизм» аталатын екінші бағытта көрініс тапқан. Мемлекет басшысы өте дәл көрсетіп бергеніндей, нақты мақсаттарға қол жеткізуге арқа сүйеген, білім мен саламатты өмір салтына, кәсіби табысқа ден қойған оңтайлы өмір сүру қағидаты – осы тармақта, − деді Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова.
Осы міндеттерді жүзеге асыру үшін министрлік Ұлттық біліктілік жүйесін жасаған. Оның негізгі тармағы – Ұлттық қызметтер жіктеуіші. Бұл туралы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі Біржан Нұрымбетов айтып берді.
−Нарық жағдайында бәсекеге қабілетті болу үшін еңбек нарығы мен білім беру жүйесі өзара тиімді түрде әрекет етуі қажет. Бұл жұмыс Ұлттық біліктілік жүйесін енгізу арқылы жүргізілуде. Қазақстанда 2012 жылдан бастап қолға алынғаннан бері мемлекеттік органдар 400-ден астам кәсіби стандарт жасақтады. Біздің министрлік еңбек ресурстарын дамыту мен жұмыс орындарын ынталандыру жобасын жасаған болатын. Сол жобаға сәйкес 2017-2020 жылдар аралығында тағы 550 кәсіби стандарт әзірленіп, бекітіледі. Осының негізінде білім беру жүйесіне арналған оқу бағдарламалары дайындалатын болады, − деді Б.Нұрымбетов.
Вице-министрдің сөзіне қарағанда, білім беру мен халықты жұмыспен қамту, көші-қон және шетелдік жұмыс күшін тарту мәселесінде мемлекеттік саясатты қалыптастыру үшін қызметтер жіктеуіші өте қажет. Осы арқылы еңбек нарығын назарда ұстап, жүйелі талдау жасауға мүмкіндік болады. Сондықтан жіктеуіш – Ұлттық біліктілік жүйесінің ажырамас бөлігі. Осы арқылы қандай мамандарға мұқтаждық бар екенін болжауға, соған сай білім беру тапсырысын қалыптастыруға болады.
Бүгінгі таңда осыдан 12 жыл бұрын жасалған қызметтер жіктеуіші қолданыста екен. Бірақ, бұл қазіргі заман талабына сай келмейді. Сәйкес емес, алшақ кәсіптер бір қызмет тобына біріктірілген. Нақтылық жоқ. Мәселен, мұнай, газ конденсатын шығару саласындағы шебер мен бас металлургтің міндеті бір-бірінен мүлдем бөлек. Соған қарамастан екі кәсіп бір топта. Басқа да кәсіптерге байланысты осындай олқылықтар бар. Сондықтан да он екі жылдан бері қолданылып келе жатқан жіктеуіш еңбек нарығындағы жағдайды толыққанды зерделеп, талдау жасауға, нақты статистикалық ақпарат алуға және тиісінше мемлекеттік білім беру тапсырысын қалыптастыруға мүмкіндік бермей отыр. Жаңа жіктеуішті жасау барысында екі жарым мыңнан астам ұсыныс түскен. Ірі өндіріс орындары мен шағын және орта кәсіпорындарда осы мәселеге байланысты сауалдама жүргізілген. Соның бәрі құжатты дайындау барысында ескерілген.
Ғалым ОМАРХАН,
«Егемен Қазақстан»
