«Егемен Қазақстанның» 7 маусымдағы нөмірінде «Қаның қалай қайнамас?!» айдарымен «Мұнан асқан қорлау бола ма?!.» атты материал жарияланды. Онда Көкшетаудың қалалық «Степной маяк» газетінің «Жилье бомжа-казаха» деген кроссворд басқаны, бірқатар аудандық газеттер «Хабар» телеарнасының 31 мамырдағы және 5 маусымдағы бағдарламасында Жұмабаев және Жұмаділов фамилияларын «Пятницабаев» және «Пятницаділов» деп шығарғандары айтылған.
Бақсақ бақа екен демекші, алғашқы газет кроссвордты ресейлік журналдан көшіріп алыпты, соңғыларына телебағдарлама жоғарыдан түседі екен. Облыс, қала басшылары да осылай дейтін болар. Бірақ гәп басқада ғой. Қазір кроссвордтан көп еш нәрсе жоқ, дегенмен көрдіңіз бе, «Степной маяк» бір сөз арқылы бүкіл бір ұлтты қорлайтын кроссвордты көшіріп басқанын. Ішкі арам ойын шығара алмай жүрген бір пасық ресейлік журналды пайдалана қойған. Жарайды, ресейлік журнал мәселесін еліміздің Мәскеудегі елшілігіне, Сыртқы істер министрлігіне қалдырайық, қазақ ұлтын қорлайтын кроссвордтың жариялануына, Мағжан Жұмабаевтың фамилиясын «Пятницабаев» деп қате жазып, ар-намысты таптауға Көкшетау қалалық және Ақмола облысының бірқатар аудандық прокуратуралары не дер екен?
Ал қазақ сөзін қорлаудың және бір көрінісін «Время» газеті де байқатып жүр. Қазақтың «бастық» деген сөзінен шығатын «басеке» дейтін сөз бар. Жақтырыңыз, жақтырмаңыз, сөздің бар екендігі анық. Ал «Время» қызметкерлері осы сөзге барынша жағымсыз сипат беріп, біреуді сынаудың, әжуалаудың міндетін осы «басеке» сөзіне артып қойды.
Еліміздегі телеарналар қазір басқа тілдердегі фильмдердің қазақша титрін беретін болып жүр. Аударманың сәттісі бар, сәтсізі де бар, бірақ қазақша түсінігің болатыны белгілі. Ал КТК арнасында осы қазақша титр сөздерінің үстінен ақылы хабарландырудың жүгіртпе жолын жіберу әдеті бар. Қазақша сөздер қажетсіз десе керек.
Қазіргі кезде БАҚ тәуелді, тәуелсіз, ресми, бейресми болып бөлінеді, алайда бәрі де мемлекеттік мүддені көздеуі қажет болуына қарамастан, осылардың кейбірі қазақ сөзіне қатысты ойына келгенін істейтін болып жүр. Қазақ сөзін, сол арқылы қазақтың өзін қорлаудан сақтауға тиісті органдардың басшылары мұндайды көретін емес. Сонда ондай басшылар кімге керек болғаны?
Ержұман СМАЙЫЛ, зейнеткер.
Астана.