Қазіргі таңда баспаналы болу көптеген қазақстандықтар үшін көкейкесті мәселеге айналып отыр. Әрине, баспана алудың бірқатар жолдары бар, соның ішінде несиелеу және ипотека орын алуда. Алайда, сан түрлі ұсыныстардың ішінен тәуекелдік, баға және басқа тұрғыдан қарағанда ең тиімдісі мен қолайлысын таңдаған абзал. Бұл сауалда серіктес банкті таңдауға аса көңіл аударылады, өйткені, сіз онымен бірге, былайша айтқанда, өзіңіздің және жақындарыңыздың өмірін жайғастырасыз.
Екінші деңгейлі банктер қатарынан еліміздің қаржы жүйесінде ерекше орын алатын – Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі. Аталған банктің басты мақсаты: қазақстандықтардың Тұрғын үй жағдайларын жақсартып, қолжетерлік несие қоры арқылы баспана алып, үй құрылысын жүргізу. Қазіргі таңда Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі Мемлекеттік Тұрғын үй бағдарламасын жүзеге асырушылардың бірі болып табылады. Аталмыш бағдарлама негізінде және банк өнімі нәтижесінде мыңдаған отбасы баспаналы болып, тұрмыс құрды.
Жақын арада Қазақстан Республикасында 2011-2014 жылдарға арналған «Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» арқылы 60 000 адамға 14 000 жаңа пәтерлерді іске қосуды қамтитын жаңа Тұрғын үй құрылысы бағдарламасы қабылданды. Бағдарлама кең ауқымды Тұрғындар тобының, әсіресе, мемлекеттік және бюджеттік мекеме қызметкерлеріне еш қиындықсыз баспаналы болуына бағытталған. Айтпақшы, бағдарламаға Қазақстанның кәмелетке толған кез келген азаматы қатыса алады. Бұл құрылымның 2011-2013 жылдары жүзеге асырылуына 80.8 млрд. теңге, соның ішінде осы жылы — 28.8 млрд. теңге қарастырылған.
Үшінші қатарлы жайлылық деңгейге сәйкес келетін «таза» әрлеудегі Тұрғын үйдің бір шаршы метрінің аймақтық кескіндегі құны Алматыда 142,5 мың теңге, 112,5 мың теңге – Астана мен Ақтау қалаларында және 90 мың теңге басқа өңірлерде құрайды. Көрсетілген баға соңғы болмауы ықтимал, өйткені, оның көрсеткіші жобалау сметасы және мемлекеттік сараптау негізінде анықталады. Соның нәтижесінде 1 шаршы метр бағасы шегі көрсетілген бағадан кем болуы әбден мүмкін.
Осы бағдарламаға Астана, Алматы қалалары және аймақтық әкімдіктер, «Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ белсене атсалысуда. Тәжірибелік жүзеге асыру барысы бірнеше кезеңдерден тұратынын атап өткен жөн. Бастапқы кезеңде әкімдіктер мен Банк арасында ынтымақтастық келісім жасалынады. Келісімде Тұрғын үй құрылысы бағдарламасын жүзеге асыру бойынша тараптардың міндеттемелері сипатталады. Алғаш болып әкімдік тарапынан «таза» жабдықталған баспананың 1 шаршы метрінің «нақты» бағасы бекітіледі. Бұдан басқа, әкімдіктерге ынтымақтастық келісімінде көрсетілген мерзімде Тұрғын үй кешендерін салып, қолданысқа енгізу міндеті жүктеледі. Ал Банк өз тарапынан кезекті несиелеуді бастау үшін баспананы сатып алушыларды ынталандырады.
Тұрғын үйді іске қосу мерзімінен бастап екінші кезең басталады. Банкпен құрылған тұтынушылар бөлісі негізінде пәтерлерді үйлестіру жүргізіледі. Кейін, Банк ұсынған тізім барысында әкімдіктер сату-сатып алу келісім-шартына отыруды қарастырады. Осы жүйені іске асыру, бағдарлама субъектілерінің өкілдіктері мен міндеттерін өзара бөлісуге жол ашып, өзара әрекетті және бақылауды жақсартады.
Салымшылардың бөлісін қалыптастыру мезетінде Банк барлық тікелей тұтынушымен қарым-қатынасында айқын да ашық саясатқа сүйенеді. Баспана, бөліске қатысу шарттары бойынша қажетті ақпарат белсенді түрде бұқаралық ақпарат құралдарында орналастырылады.
Баллды есептеу барысында салымшының жинақ бойынша міндеттемелерін орындауы, соның ішінде жинақтың реттілігі, мерзімі мен сомасы ескеріледі. Баллды есептеу жүйесі толықтай көрсетілген бөлісті қалыптастыру ережелері жөнінде Банктің www.hcsbk.kz сайтындағы «Салынып жатқан Тұрғын үйді сатып алу» бөлімінде таныса аласыз.
Тұрғын үй бағдарламасына қатысу шеңберінде Банкпен Тұрғын үй құрылысына жинақтау жөнінде комиссиялық алым төлеу арқылы шарт жасасу қажет. Тұрғын үй құрылысына жинақтау жөніндегі келісім-шартқа отыру үшін жеке куәлік және СТН/ИНН түпнұсқаларын ұсыну қажет. Содан соң, Банк тұтынушысы ай сайынғы салымын енгізу арқылы қаражат қорын жинақтайды.
Сатып алушылар бөлісіне қатысу негізінде Банктің салымшыларынан өтініш қабылдау Банктің бөлімшелерінде жүзеге асырылады.
2011 жылдың 16 мамыр мен 15 шілде аралығында Астана, Алматы, Атырау, Ақтөбе, Қарағанды, Талдықорған қалаларында; 6 маусым және 5 тамыз аралығында Орал қаласында; 28 маусым мен 27 тамыз аралығында Павлодар мен Қызылорда қалаларында “Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі” АҚ Банк жинақтаушыларынан Қазақстан Республикасында 2011-2014 жылдарға арналған Тұрғын үй құрылысы бағдарламасы шеңберінде “таза” жабдықталған пәтерлерді сатып алушылар бөлісіне қатысуға өтініштерін қабылдап жатыр.
Ибраһим КАППАСОВ.
Қосымша ақпаратты «Қазақстанның Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ мына телефондары арқылы алуға болады: Алматы қ., 279-25-55, Астана қ., 40-72-76, Талдықорған қ., 24-40-48, Қарағанды қ., 43-62-02, Қызылорда қ., 26-26-64, Павлодар қ., 34-08-99, Өскемен қ., 75-48-65, Атырау қ., 32-04-00, Тараз қ.. 42-58-80, Ақтөбе қ., 55-72-21, Ақтау қ., 43-96-91, Қостанай қ., 53-38-20, Петропавл қ., 42-79-94, Көкшетау қ., 25-63-04, Шымкент қ., 21-33-62, Орал қ., 54-03-33, Семей қ., 52-22-90 немесе мына сайтта: www.hcsbk.kz