Велосаяхат

6-29 тамыз күндері елімізде норвегиялық «Bike for Peace» (Бейбітшілік үшін велосипед жүргіз) қоғамдық ұйымының ұйымдастыруымен «Семей – Алматы – Астана» бағытында алғаш рет велосаяхат жасау жоспарлануда. Саяхат 2 000 шақырым қашықтықты қамтитын болады. Бұл іс-шара ел тәуелсіз­ді­гі­нің 20 жылдығы және Семейдегі ядролық полигонның жабыл­ға­ны­на 20 жыл толуына орай ұйым­дастырылуда. Ел ішіндегі бұл сая­хат 6 тамыз күні ондаған жыл­дар бойы ( 1949 жылдан 1991 жыл­ға дейін) Кеңес Одағының ядролық сынақтары өт­кізілген жердің ма­ңын­да, яғни Семей қаласынан бас­талып, 29 тамыз күні Астана қа­ласында мәреге жетпек. Есте­рі­ңізге сала кетсек, 6 тамыз 1945 жылы АҚШ-тың Жапо­ния­ның Хиросима мен Нагасаки қалаларын бомбала­ған күн болып есептеледі. Саяхат­тың басталуы осы оқиғаға байла­ныс­тырылып отыр. Ал 29 тамыз­дың таңдалуы­ның себебі, бұл күн­нің Елбасы Н.Назарбаевтың ұсыны­сы­мен Яд­ро­лық сынақтарға қарсы ха­лық­аралық күн болып жария­лан­ғаны белгілі. Мемлекет бас­шы­сы­ның осы ұсы­ны­сын БҰҰ Бас Ас­сам­блеясы кезінде бірауыз­дан қол­дап, қабыл­даған болатын. Қазір велосаяхатқа қатысатын топқа кіретін адамдардың саны бел­гілі болып отыр. Оған 10 нор­вегиялық және өзі­міз­дің 6  азаматымыз кіреді. Топ құ­ра­мына көзі­нің көру қабі­леті төмен Харальд Вик, «Bike for Peace» ұйымы­ның жетекшісі, есту қабі­леті төмен Торе Наерланд (екеуі де норвегиялық ) бар. Олар өздері­мен екі адамға арналған тандем-велосипедті әкеледі. Осы вело­сипед­тер­дің біреуі Норвегияда көпте­ген спорттық кешендерді са­лып, бү­кіл дүние жүзінде зағип­тарды қол­дауда қолтаңбасын қалдыр­ған «Арыс­тан­дар» Норвегия клубының қолдауы­мен сатып алынған. Осы саяхаттан соң Харальд Вик пен Торе Наерланд өздері мінген тандем-велосипедті Ас­та­надағы зағиптар қоғамына сыйға тартпақшы. Ал саяхат кезінде оған қатысу­шылар Шығыс Қазақстан, Алматы, Жам­был, Қарағанды және Ақмола об­лыстары, Алматы мен Астана қала­ла­рын­да болып, мектептер мен мүге­дек­терге арналған мекемелерді аралап, жергілікті халықпен кездесетін болады. «Bike for Peace» ұйымының мү­шелері біздің елімізде бұған дейін де болған екен. Олар 1999 жылы Қы­тай­дың Бейжің қаласынан Норве­гия­ның Берген қаласына барғанда Қазақ­стан арқылы өтіпті. Осы кезде жорыққа қатысушылар Бейжің қа­ла­сынан Қазақстанға, Ресейге, Финляндияға, Швеция мен Норве­г­ияға дейін 11 470 км. құрайтын әлемдік тур ұйымдастырды. Енді осындай веложорықты олар 2012 жылы Алматы – Астана бағытында өткізуді жоспарлауда. Аталған ұйымның алғашқы сапары 1978 жылы Солтүстік Ир­лан­­дияға жасалды. 1977 жылы Хелге Хундайде (Helge Hundeide) және Торе Нэрланд (Tore Naerland) өздерінің бірінші халықаралық велосипед саяхатын бастап, оны «Bike for Peace» деп атады. Осы алғашқы сапар АҚШ-тың бір жағадан екінші жағаға дейін, яғни Сиэтлдан Вашингтонға дейін бол­ған. 1978 жылдан бері «Бейбітшілік үшін саяхат» ұйымы әлемнің 104 еліне бейбітшілік пен достық саяхаттарын ұйымдастырды. Дастан КЕНЖАЛИН.