10 Ақпан, 2017

Қазақы төбеттің тұқымы азып барады...

722 рет
көрсетілді
1 мин
оқу үшін
Адам баласына еш зияны жоқ ит тұқымы бүгінде жоғалуға жақын. Төбеттің ең басты қасиеті адамға, яғни иесіне адал болу. Семейлік Қаршыға Ескендіров міне, бірнеше жылдан бері төбет өсірумен айналысып келеді. Төбеттің көшпенді халық өмірінде маңызы зор болған. Бұрындары төбет Қазақстанда мүлде жоғалуға шақ қалған еді. Бүгінде Қаршығаның өз қолында төрт төбет пен екі күшік бар екен. Одан басқа да осы өңірдегі шопан қыстауларында 20-дан астам төбет тағы бар. Қаршыға Ескендіров Ақжол деген төбетті Алматы қаласынан, ал Көке деген бөрібасарды Тәжікстаннан әкеліпті. Бір қарағанда төбет қаһарлы көрінгенмен, оның мінезі өте салмақты. Басқа иттерден айырмашылығы, адамға шаппайды және күніне бір рет тамақтанса жетіп жатыр. Осыдан үш жыл бұрын Семейде «Қазақ бөрібасары» қоғамдық бірлестігі құрылған еді. Қазір бірлестік Ресей, Өзбекстан, Моңғолия, Түрікменстанмен әріптестік қарым-қатынас орнатқан. Енді жеті қазынаның біріне саналған асыл тұқымды иттерді дамытуға айрықша көңіл бөлінбек. Зоология институтының ғылыми қыз­меткері Константин Пла­ховтың айтуынша, төбет пен тазының алғашқы стандарттары 1925 жылы бекітіліпті. 1959 жылы стандарттар қайта қабылданған. Күні кешеге дейін қазақ ауылдарында тек тазы мен төбет қана болған. Қасқыр төбеттің қалдырған белгісінен-ақ оның күш-қуатын біліп, ол ауылға мүлде жоламаған көрінеді. Раушан НҰҒМАНБЕКОВА, журналист СЕМЕЙ
Соңғы жаңалықтар

Терраса тақтасы

Ғылым • Кеше