– Ақбет жайлы аңызды көп естіген соң ба, Ақбет шыңына шығуды армандайтынмын. Баянауылға барасыңдар дегенде табиғаты керемет жерді аралайтыныма, Ақбетті көретініме сендім. Шыңға шықтым. Арманым орындалды! Тау беткейлерін жартасты, жақпар тасты, тілімденген жалтыр тастар құрайды екен. Баурайында Торайғыр, Сабындыкөл, Жасыбай көлдері жарқырайды. Бұлақтары қандай көп! Табиғаты керемет! – дейді Ховда мемлекеттік университетінің студенті баянөлгейлік Айнұр Бақытқызы.
Былтыр «QazaqGeography» географиялық қоғамы ұйымдастырған «Хан қорық» фестивалі үш елдің оқу орындары арасындағы келісімге сай өткізіліпті. Биыл да жалғасады. Өткен жылы біздің еліміз, Ресей және Моңғолиядан келген 120 студент археологтар, биологтар және альпинистер деп үш топқа бөлініп, Баянауылға сапарлады. Осы топтың 90 студенті Ақбет шыңын бағындыруды таңдайды. Шың басына шығу студенттердің әртүрлі физикалық дайындықтарына байланысты кейде 6 сағатта, ал нағыз төзімділері 3 сағатта-ақ жетеді. Сондықтан спортпен шұғылданатын студенттерге шың қол созым жерде тұрғандай қиынға соққан жоқ. Студенттер арасында Айнұр Бақытқызы да бар.
– Жастар үшін тауға шығу, шыңды бағындыру – шыдамдылық пен ерік-жігерді тексеру. Биікке көтерілген сайын өзіңді жеңімпаз сезінесің, – дейді ол.
Иә, биіктігі 1026 метрге жететін тау шыңына шығу, әрине, ерік пен күш-жігердің жеңісі. Ақбетке байланысты аңыз да бар: Бүркітбай қызы Ақбетті кедей жігітіне бергісі келмейді. Қалыңмалын төлеген шалға қызын ұзатуға келіседі. Қос ғашық қашуға ниеттенеді. Бірақ әкесі біліп қойып, жігітті өлтіреді, қызын үйден шығармай қояды. Бір күні Ақбет сүйіктісімен қоштасуға зират басына баруға сұранады. Өздері кездесіп жүргенде ақ таңды қарсы алатын таудың биік шыңына шығып, айналасына соңғы рет көз салады да, құздан төмен құлайды.
Баянауылдың үлкен-кішісі бұл аңызды жатқа біледі. Ақбет есімді қыздар да аз емес. Баянауылдықтар бұл оқиға махаббат жайлы қаншалықты аңыз болса да, қанша ғасыр өтсе де, Ақбет есімін соншалықты қадірлеп, аялайды. Бұл ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келеді. Ерекше сүйіспеншілікпен ән-жыр, өлеңдер арнайды. Облыс орталығында «Ақбеттау» әдеби журналы да жарыққа шығады.
Биыл да жастар шың басына шықты. Аудандық ішкі саясат бөлімінен Ренат Қуатжанұлы, Мереке Төлеубаев бастаған топта джиу-джитсудан спорт шебері Әділ Хабиболла, құрылыс бөлімінен Нұрсұлтан Шайхин, Салық Сұңғатбекұлы, «Баянтау» газетінің тілшісі Еламан Қабдыләшім, экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімінен Қанат Балтабаев, Ғалымжан Мейрамұлы, дене- шынықтыру пәнінің мұғалімдері Жасыбай Құнанбаев, Сағынтай Төлегенұлы, белсенді Баян Шайхин және басқа да жастар болды. Жылжымайтын мүлік бөлімшесінің маманы Айкүміс Мағаз, студенттер Айнұр Мұратбек, Мәдина Байдүйсен шың басынан елімізге, Баянауылға, қазаққа амандық, жақсылық тіледі. Еліміздің Көк туы желбіреді. Құттықтау видео-сәлемдерін жолдады.
– Ақбет шыңына 3 сағатқа жуық уақытта жеттік. Барлық жастарды, қонақтарды Ақбеттің шыңына шығуға шақырамын. Келіңіздер. Ерекше әсер, көк жүзі. Тұнық, саф ауа! Әрине, әртүрлі сезімде боласың. Көңілің асқақтайды. Елегізіп, сонау бір аңыз да жаңғырып, елес береді. Көк биігіне көз тігесің. Бойыңдағы күш-қуат, сенім, ерік-жігер Ақбеттің ерік-жігеріндей мықты болуын шың басына жеткенде түсінеді екенсің! – дейді Еламан.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан»
Павлодар облысы,
Баянауыл ауданы
