Астананың даму қарқыны аузы дуалы сарапшыларды да, дүниенің төрт бұрышынан күн құрғатпай елордамызға келіп жататын қонақтарды да еріксіз таңдай қақтырады. Иә, Астана бүгінде жаһандық басқосулар өтетін әлемдік мегаполиске айналды. Ал ірі мегаполистерді ерекшелендіретін де, олардың қалыпты өмірі мен дамуында шешуші рөл атқаратын да озық технологиялық инфрақұрылымы екендігі даусыз. Елбасының Астананы одан әрі өркендету мәселесінде қаланың базалық инфрақұрылымын барынша дамытуға басымдық беріп келе жатқаны да сондықтан. Бас қаламызды ешбір үзіліссіз су, жылу және жарықпен қамтамасыз ету қала инфрақұрылымының шешуші түйіні екені белгілі. Осы ретте елорданы жылумен қамтамасыз ететін «Астана-Теплотранзит» акционерлік қоғамына жүктелетін жауапкершілік жүгі ауыр да қомақты.
Бас қаламыз Алматыдан облыс орталығы Ақмолаға көшірілгеннен бергі уақытта қаланы жылумен қамтамасыз ету жүйесі түбірімен қайта құрылды. Бір кездері Ақмола қаласын жылытатын №1 ЖЭО-ның қуаты 400 Гкал/сағ., ал магистралдық және тарату жөніндегі жылу желілерінің ұзындығы 11,2 шақырым болса, бүгінде астаналық энергокешеннің жылу тарататын желілері 520,6 шақырымды құрайды. Ал қаламыздың жылу ресурстарын тұтыну көлемі бүгінде 1470 Гкал/сағ. көлемінде болып отыр. «Астана-Теплотранзит» АҚ-ты күрделі жаңғырту жұмысы елорданың шежіресі басталған 1998 жылдан бастау алды. 1999 жылы 274,6 шақырым жылу магистралінің құрылысы салынды және қайта құрылды.
Астана тұрғындарын жылу энергиясымен тұрақты әрі сапалы қамтамасыз ету «Астана-Теплотранзит» АҚ-тың басты жұмысы болып табылады. 2009 жылы акционерлік қоғам қаланың жылу жүйесіне 29 550 қума метр жаңа жылу торабын қосты. Жаңадан қосылған жылу торабының 20,5 шықырымы бұрынғы орталықта, 4 шақырымы Есілдің сол жағалауында орналасқан. Қаланың жылу тарату магистралдік желісі 2001 жылы 266,806 шақырым болса, ол 2009 жылы 520 шақырымға жетті. Осындай ұзындыққа тарайтын жылу желілеріне 10 насостық станса қызмет көрсетеді. 2005 жылы Астанада Мемлекет басшысының тікелей қатысуымен елімізде тұңғыш рет ППУ жылу тораптарын шығаратын зауыт іске қосылды. Бұл зауыт шығаратын отандық өнім еуропалық стандарттарға жауап беретін, бәсекелестікке төтеп беретін құбырлар болып табылады.
– Осыдан 10 жыл бұрын жылу желілеріне маусымдық жөндеу жұмыстарын жүргізгенде, жаз бойы ыстық су болмай, тұрғындар запа шегетін. Қазір бұл жұмыс толық тәртіпке келтірілген. Мұндай күрделі жөндеу жұмыстары 2001 жылдан бері тұрақты жүргізіліп келе жатса да тұрғындарды ыстық судан еш шектеу болған емес. Жөндеу жұмыстарын қолға алмас бұрын жылу тарататын уақытша трассалар орнатылады. Тұрғындарға ыстық су осы қосымша желілер арқылы таратылады. Сондықтан жыл сайын бас қаламызда жаңа желілер іске қосылып, ескі құбырлар жаңартылып жатады. Ал тұрғындар ыстық судан таршылық көрмейді. Бұл істі жетістік деуге болады ғой, – дейді «Астана-Теплотранзит» АҚ-тың бас директоры Айтмұқан Қазбекұлы.
«Астана-Теплотранзит» АҚ бас директоры Айтмұқан Жұмабаев бұл салада барлық саналы ғұмырын өткізген тәжірибелі маман болып табылады. Ол Астана инфрақұрылымының ең жауапты салаларының бірі болып табылатын бұл акционерлік қоғамның тізгінін сонау 1998 жылы ұстаған болатын. Тәжірибелі басшы соңғы жылдары республикамыздың жылумен қамту жүйесінің барлық кәсіпорындарын бір орталыққа біріктіру туралы идея көтерген. Айтмұқан Жұмабаевтың үлкен ұйымдастырушылық қабілетінің арқасында 2007 жылдың мамыр айында «Жылумен қамтушы ұйымдардың қазақстандық ассоциациясы» атты заңды тұлғалар бірлестігі құрылды. Бүгінде бұл ұйым бүкіл еліміздің ірі қалаларының инфрақұрылымын жаңғырту мақсатында кешенді шаралар атқарып келеді.
Қазіргі уақытта «Астана-Теплотранзит» АҚ – бұл ырғақты дамыған, жоғары білікті мамандары және қажетті материалдық базасы бар кәсіпорын, өзінің негізгі міндетіне сай жылу энергиясын беру және тарату жолында қызметін мүлтіксіз атқаруда. Бұл үлкен де тәжірибелі ұжым бас қаламыздың тұтынушыларына қызмет көрсетуде сапалық деңгейге қол жеткізіп, жоғары биіктерден көрініп келеді. 2006 жылы Швейцарияда жылу энергиясын тасымалдаудағы экономикалық көрсеткіштері мен озат технологияларды енгізу және энергетикалық кешен жұмыстарын жақсартқаны үшін «Тиімді дамушы кәсіпорын» атты номинация бойынша Айтмұқан Жұмабаев басшылық ететін «Астана-Теплотранзит» АҚ халықаралық бас жүлдеге ие болады. Мәскеу қаласында өткен «Ұлттық экономиканың көшбасшылары. Топ 100» халықаралық саммитте кәсіпорын «2006 жылғы Ұлттық экономиканың көшбасшысы» сыйлығымен марапатталған. Сонымен қатар 2007 жылғы Швейцариядағы «Transparency Award» халықаралық жобасының жеңімпазы атанып «Хрусталді тамшы» жүлдесін алады. 2008 жылы Австрияда «European Awards Ceremony» салтанатты рәсімінде Еуропалық бизнес ассамблеяның Номинация комитеті (ЕВА, Оксфорд, Великобритания) және «XXI ғасыр көшбасшылары» атты Халықаралық имидж бағдарламасының Сарапшы кеңесі «Астана-Теплотранзит» АҚ-тың қызметін жоғары бағалап, «European Quality» (Еуропалық сапа) халықаралық жүлдесімен марапаттады.
Қазіргі кезде Астана қаласы бойынша барлық нысандардың 66 пайызы немесе 3379 нысан жылу энергиясы мен жылу тасымалдағышты есепке алу түйіндерімен жабдықталған. 2008 жылдан бастап «Астана-Теплотранзит» АҚ-та жылуды есепке алу жүйесі, жылу тасымалдағыш параметрлері, ішкі жылуды тұтыну жүйесі жұмысын тұрақты бақылауды жүзеге асыру үшін және жылу тұтыну режімдерінің бұзылуына өз уақытында әрекет ететін, сондай-ақ жылуды есепке алу жүйесі істен шыққан кезде ДТЖҚ (деректерді табыстап жинақтау құрылғысы) көмегімен жылу энергиясының есепке алу құралынан орталықтандырылған ақпаратты қабылдау ұйымдастырылған. Есепке алу құралынан ақпарат жинау және тұтынушылар арасында жылу энергиясын тарату үшін бағдарламалық қамтамасыз ету әзірленген.
Бағдарлама құбырдың ақауын өзі анықтап, жылу энергиясын тұтыну есебін жүргізеді, тұтынылған жылу энергиясы үшін есептеу кезінде адамдардың қатысуын болдырмайды. Деректерді беру құрылғысымен тұтынушылардың сегіз жүзден астам нысаны жабдықталған. Ұялы байланыс операторы арқылы тұтынушыдан «Астана-Теплотранзит» АҚ серверіне ақпарат беру жүргізіледі.
Алынған ақпарат есепті ай үшін жиынтық есепте өңделеді және әр тұтынушыға есеп-шот түбіртегін әрі қарай беру үшін «Астанаэнергосбыт» ЖШС-ға интернет бойынша тапсырылады.
Акционерлік қоғамның осындай табыс биігінен көрініп, тұрғындарға жоғары сапалы қызмет көрсетуінің басты тетігі ұжымдағы білікті мамандарға байланысты болса керек. Бұл ретте пайдалану қызметін басқаратын тәжірибелі инженерлер Бекежан Сейітжанов, Жайлыбай Смайылов, слесарьлар Базарбай Жұмаділов, Болат Таласбаев, электрмен дәнекерлеуші Қайролла Ерболат, тұтынушыларды есепке алу және реттеу қызметінің бастығы Рауза Кәкенова және басқалардың есімін ерекше атап өткен жөн.
Жарты ғасырға жуық тарихы бар «Астана-Теплотранзит» АҚ еліміздің бас қаласының қажетін өтеу мақсатында уақыттан оза жұмыс атқарып, табыс биігінен көрінуде. Біз ұжымның алдағы уақытта да жоғары жетістіктерге жете беруіне тілектестік білдіре отырып, «Астана-Теплотранзит» АҚ-тың барлық еңбеккерлерін кәсіби мерекелерімен құттықтап, табыс тілейміз.
Жылқыбай ЖАҒЫПАРҰЛЫ.
–––––––––––––––––
Суреттерді түсірген Орынбай БАЛМҰРАТ.
