Tamyry tereń tarıhymyzdyń tuma bastaýy bolyp otyrǵan qundy jádigerimiz Kúltegin jazýlarynan bastap, túbi bir túrkiler, onyń ishinde qazaq tarıhyndaǵy áıgili qaǵandar men jaýjúrek batyrlardyń esimin el jadyna máńgi saqtaý dástúri boldy. Jarty álemge bılik júrgizgen Shyńǵys qannyń uly Joshynyń ólimin hanǵa estirtken Ketbuǵa jyraýdyń ataqty «Aqsaq qulan» kúıin alyńyz, qart Bógenbaıdyń ólimin Abylaı hanǵa jyrlaǵan Buhar jyraýdyń zarly joqtaýyn eske túsirińiz, bári-bári maıdan dalasynda shahıd bolǵan arýaqty erlerdiń esimin tarıh taqtasy men ult jadynda óshpesteı etip qaldyrý úshin jazylǵan uly shyǵarmalar.
Keıde bizge sol dástúr túbegeıli úzilip qalǵandaı kórinetin. Alaıda birjola joq bolyp ketpegenin de baıqaýǵa bolady.
Qandyqol qaraqshynyń qolynan qapıada qaza bolǵan qazaqstandyq daryndy sportshy Denıs Tenge arnalǵan kitap shyqqanda osy oıǵa oraldyq. Er esimin el jadynda jańǵyrtýdyń bul da erekshe túri bolsa kerek. Mádenıet jáne sport mınıstrligi marqum Denıs qaıtys bolǵan kúnnen kóp uzamaı, bes myń tırajben estelik kitap shyǵaryp taratty. «Bizdiń Denıs» atty jınaqqa sportshynyń ómirbaıany, suhbattary jáne sportshynyń eli, otbasy men ómiri jaıly aıtqan sózderi engizildi. Sondaı-aq basylymǵa bala Denıstiń fotosýretteri, túrli jarystar men is-sharalar kezinde jasalǵan estelik fotolar jınaqtalǵan.
Al almatylyq 12 jasar Nuráli Beısenqoja esimdi jas sazger Denıs Tenge arnap mýzykalyq shyǵarma jazdy. Qazaqtyń kók týyn jelbiretken Denıske arnalǵan shyǵarmany tyńdap otyryp, ǵajap názik muńdy sezinýge bolady. Jas mýzykanttyń saǵynyshqa toly shynaıy shyǵarmasyna qarap, súıikti qaharmandy este qaldyrýdyń erekshe úlgisi demesińizge sharańyz qalmaıdy.
Ult maqtanyshtaryn óz shyǵarmasynda beıneleý úlgilerin basqa da óner túrlerinen kezdestirýge bolady. Orys halqynyń eki uly aqyny Esenın men Maıakovskııge qatysty tarıhty oqyǵan bolsańyz, shyǵarmashylyqta bir-birine qarsy keletin eki aqynnyń biri Maıakovskıı Esenın ólgende ǵajap óleń jazady. Atalǵan óleń Maıakovskııdiń ónerdegi úzeńgilesine óleńnen qoıǵan músinindeı áli kúnge júrekterde jarqyrap ǵumyr keshýde.
Belgili ánshi, qazaqtyń atyn búkil álemge tanytyp, ómir dastany qysqa qaıyrylǵan jannyń taǵy biri Batyrhan Shúkenov edi. Onyń da jarqyn beınesin jahan sýretshileri ár túrli formada qaǵaz betterinen bastap, tutas qabyrǵalarǵa beınelep keledi. Búginde Qazaqstan men Reseıdiń kez kelgen qalasyna bara qalsańyz bıik ǵımarattardyń tutas qabyrǵalaryndaǵy kólemdi graffıtıde kúlimdep, saksafonynan syrly saz oınap turǵandaı Batyrhan ánshiniń jarqyn beınesi qarsy alady.
Mundaı graffıtıler Denıs Tenge de arnalyp jatqanyn aıta ketken jón. Bir qýantarlyǵy, atalǵan óner týyndylaryn qalyptap jatqandardyń deni jas balalar. Pák júrektiń tek shynaıy ónerge shyraı beretinin eskersek, Nurǵoja jazǵan án, qabyrǵadaǵy mektep oqýshylary salǵan sýretter Denısteı batyr, Batyrhandaı óner sańlaqtarynyń esimi men dıdaryn ult sanasynda máńgilik ǵumyr keshtiretinine kúmánsiz sendiredi.
Biz atap ketken talanttar ólsheýli ǵana ǵumyrynda ultynyń atyn álem sahnalarynda ólsheýsiz asqaqtatyp ketse, uly murat jolynda ómirden ótken tuǵyrly uldardyń esimin qasıetti halyq júrek pen jady sahnasynda bıiktetip jatyr.
Er esimin este qaldyrýdyń esti joly dep osyndaı eskertkishterdi de atasaq bolady. Estelikti mármárdan soq, maıly boıaýmen beınele, sazben sulýlandyr, másele júrekten shyǵyp, jurt kóńilinen shynaıy oryn alatyn týyndy ulaǵat ǵumyrdy muraǵat tórine jarqyratyp qoıa bilse bolǵany.
Miras ASAN,
«Egemen Qazaqstan»
