Жаңа индустрияны қалыптастыру үшін бәсекеге қабілетті мамандарды дайындау, цифрлы технологияларды дамыту жоғары технологиялық білім беру жүйесінің сапасын айтарлықтай арттыруға, еңбек нарығының талаптарына сәйкес кәсіптік стандарттарды және өндірістегі оқытуда әлемдік озық тәжірибені жаңартумен, металлургия, мұнай-газ химиясын, АПК, био және IT-технологияларын байыпты дамытумен байланысты. Президенттің тапсырмасы бойынша ел Үкіметі 2018-2019 оқу жылына жоғары білімді мамандарды, сондай-ақ магистранттар мен PhD докторларын даярлауға 68 мыңнан астам грант бөлді. Оның ішінде Елбасының бес әлеуметтік бастамасы аясында 20 мың қосымша грант бар. Сонымен қатар техникалық мамандықтарға 11 мың грант бөлінді.
Мемлекет басшысының әлеуметтік бастамаларын жүзеге асыру мақсатында Білім және ғылым министрлігінің қабылдаған шараларының арқасында, ҚарМТУ-дағы жаңа оқу жылына 4 мыңнан астам студенттер, магистранттар мен докторанттар қабылданды. Студенттердің жалпы контингенті 12 мың адамға дейін өсті. Сонымен бірге 5,2 мыңнан астам адам мемлекеттік білім беру гранттары бойынша білім алады. Олардың ішінде «Серпін-2050» бағдарламасы бойынша 1 мыңнан астам бакалавр, 1,5 мың магистрант және докторант бар.
Контингент санының артуы өз тарапынан студенттік жатақханада проблемаларды шешуге деген сұранысты арттыра түсті. Сондықтан жатақханаларда орын жетіспеушілік мәселесін шешуге байланысты Президенттің тағы бір маңызды әлеуметтік бастамасы, әсіресе ҚарМТУ студенттері тарапынан қызу қолдау тапты. Университеттің жатақханаларында орын жетіспеушілігі «Серпін-2050» бағдарламасы бойынша оқитын студенттер мен шетелдік студенттердің саны жыл сайын артуына байланысты туындап отыр. Университет бұл жағдайда мемлекет-жекеменшік әріптестігі аясында университет аумағында 400 орындық жаңа студенттік жатақхана салу жобасының жобалық-сметалық құжаттарын бекіту және жобаны жүзеге асыру бойынша белсенді жұмыс жүргізіп жатыр.
Жоғары білім сапасын арттыру үшін Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті адами, ғылыми, білім беру және өндірістік әлеуетке ие. Университетте ақпараттық технологиялар, робот техникасы, автоматтандыру, нанотехнологиялар саласында тиісті білім беру бағдарламаларының кең ауқымында көптеген гранттарды тиімді дамытудың барлық мүмкіндігі бар.
ҚарМТУ-дың білім беру бағдарламаларын жобалау және бағалау үшін Білім және ғылым министрлігінің «Білім беру бағдарламаларының тізілімі» ақпараттық-талдамалық жүйесінің 27 мамандық бойынша әзірлеуші бас оқу-әдістемелік бірлестігі екенін айта кету керек.
Индустрияландыру картасының жобаларын іске асыру бойынша мамандар даярлау және облыстың жетекші кәсіпорындарымен цифрлы технологиялар мен «Индустрия 4.0» элементтері негізінде инновациялық ғылыми-зерттеу жұмыстарын енгізу үшін өндірістік өзара іс-қимыл басты басымдық. Мемлекет басшысының бастамасы арқасында, 2015 жылы ҚарМТУ ИИДМБ-2 инженерлік кадрларын даярлау бойынша негізгі ЖОО-ның бірі болды. Үш жыл ішінде Қазақстан экономикасы үшін негізгі тау-кен металлургиялық кешенін технологиялық жаңғыртуға байланысты 9 мамандық бойынша 435 бейінді магистр дайындалды және жұмысқа тартылды. Сұранысқа ие мамандарды даярлаудың бұл бағыты қарқынды дамып келеді: бүгінде университет әлемнің алдыңғы қатарлы 23 университетімен және 45 трансұлттық және ұлттық компаниямен бірге әріптестік негізде контингенті 546 адамды құрайтын бейінді магистратураның 16 жаңа білім беру бағдарламасын жүзеге асырады. Мамандарды даярлау бейіндік магистратураның жаңа тәжірибелік-бағдарланған білім беру бағдарламалары шеңберінде «Университет – жұмыс беруші – магистр» үшжақты келісімі бойынша жүзеге асырылады. QS-WUR әлемдік рейтингінің 500-ші қатарына кіретін Құрама Штаттар мен Еуропалық одақтың, Ресейдің ғылыми-техникалық университеттері, сондай-ақ «Қазақмыс Корпорациясы» ЖШС, «Арселор Миттал Теміртау» АҚ, «Шұбаркөл көмір» АҚ және басқалары жаңа формациядағы мамандарды дайындаудағы ҚарМТУ-дың әріптестері.
Әлемге танымал трансұлттық корпорациялар TOTAL, Schneider Electric, Mitsubishi Electric, FESTO, Leica Geosystems, Epam Systems және FLUOR қатысуымен мамандар даярлау сапасын арттыру мақсатында оқу үрдісіне соңғы ғылыми және техникалық құралдармен жабдықталған инженерлік құзыреттіліктердің 7 орталығы құрылды және тартылды. Бұдан басқа, биыл университетте құрамына 50-ден астам ғылыми-зерттеу институттары, ғылыми зертханалары мен инновациялық орталықтары кіретін 4 ірі ғылыми-танымдық кешендер – «Индустрия 4.0», «Цифрлы машинажасау», «Нанотехнология және металлургия» және «Биоинженерия» құрылды. Н.Назарбаев бөлген Ұлттық қордың қаражатына АҚШ, Ұлыбритания, Нидерланд, Жапония, Франция, Германия және Швейцарияның жетекші компанияларының бірегей жабдықтары мен кәсіби бағдарламалық кешендерімен (Macromine, ETAP Operation Technology, Auto CAD және басқа), сонымен қатар оқу, ғылыми кешендер және әлемдік өндірушілердің (FESTO, Schneider Electric, Mitsubishi Electric, Leica Geosystems, Agilent Technologies және басқа) өнеркәсіптік құралдармен жабдықталған 4 әлемдік деңгейдегі оқу және ғылыми зертхана құрылып, оқу үдерісіне енгізілді.
Университеттің «EPAM Systems» ғылыми-зерттеу зертханасында халықаралық стандарт бойынша бағдарламашыларды дайындау перспективалық моделі жүзеге асырылуда. ҚарМТУ «Индустрия 4.0» көшбасшыларының бірі – «FESTO» концерннің қолдауымен «SINERGY» университеттің ғалымдары, докторанттары мен магистранттары «FESTO», «Schneider Electric» және «Mitsubishi Electric» жабдықтарында «Индустрия 4.0» элементтерін енгізу үшін механикалық желіге арналған басқару жүйесін әзірледі. Тау-кен жұмыстарының қауіпсіздігін тиімді қамтамасыз ету үшін ССКӨБ карьерлерінің цифрлы моделі әзірленді, «Шұбаркөл көмір» АҚ тау-кен экскаваторларына қашықтан мониторинг жүргізу жүйесін табысты енгізді.
Құрамында 70-тен астам жүйе құрушы кәсіпорындар мен ғылыми орталықтардан тұратын «Арселор Миттал Теміртау», «Қазақмыс», «Соколов-Сарыбай кен-байыту өндірістік бірлестігі», «Шұбаркөл көмір», «Богатырь көмір» және басқа алпауыт кәсіпорындар ҚарМТУ базасында жұмыс істейтін «Корпоративті Университет» инновациялық-танымдық консорциумы мамандарды дайындау үдерісінде ғылымды, білім беруді және өндірісті тиімді ықпалдастыруды қамтамасыз етеді. Консорциум туралы келісім және үшжақты келісімдерге сәйкес, кәсіпорындар студенттерді кәсіби және зерттеу тәжірибелері, курс және дипломдық жобалар жүзеге асырылатын заманауи материалдық-техникалық базамен қамтамасыз етеді. 60 өндірістік бөлімде жүзеге асырылатын оқу үдерісінде жыл сайын кәсіпорынның 350-ден астам жетекші мамандары қатысады.
БСҚА өткізген үздік техникалық университеттердің ұлттық рейтингінің қорытындысы бойынша ҚарМТУ «Студенттерді оқыту нәтижелері бойынша көшбасшы» және «Ғаламтор кеңістігінде университетті алға жылжытудағы көшбасшы» номинациялары бойынша 1-орын алды.
Университет Erasmus+, SINERGY, УШОС, Конфуция институтының халықаралық ғылыми және білім беру жобаларына белсенді қатысады, 154 халықаралық келісімшарт, ынтымақтастық туралы меморандумдар аясында білім және ғылым саласындағы 24 елдің алдыңғы қатарлы университетімен өзара келісімдер жүргізеді. Атап айтқанда, ҚарМТУ барлық әлемдік компаниялар мойындаған «Тау-кен инженері» біліктілігін алу үшін тау-кен және техникалық білім саласындағы халықаралық құзыреттілік орталығының Бақылау кеңесінің мүшесі. Орталық ЮНЕСКО қамқорлығымен Санкт-Петербург тау-кен университеті базасында құрылды және халықаралық стандарттарға сәйкес кен өндіруші мамандарды даярлау, біліктілігін арттыру және сертификаттауды қамтамасыз етуге арналған. ММХҚИ-мен MBA және DBA бағдарламалары ЖОО аралық білім беру орталығы аясында тау-кен және металлургия саласындағы топ-менеджерлерді оқыту саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды.
Бәсекеге қабілетті инженерлік кадрларды даярлаудағы қол жеткізген жетістіктер Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінің профессор-оқытушылар құрамы мен студенттері Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың тәуелсіз Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық және технологиялық жаңғыруы туралы берген тапсырмасын өнімді және сапалы орындауға бағытталғандығын көрсетеді.
Президенттің жаңа стратегиялық маңызды әлеуметтік бастамаларын іске асыру – Нұрсұлтан Әбішұлы инженерлік білім негіздерін алған, сонымен қатар Almamater-ге келгеннен кейін Құрметті қонақтар кітабына: «Мен осы оқу орнында – бүкіл Қазақстан үшін инженер кадрларының ұстаханасында оқығанымды мақтан етемін», деп жазғаны Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті үшін ерекше құрмет.
Марат ИБАТОВ,
ҚарМТУ ректоры,
техника ғылымдарының докторы, профессор, Қарағанды облыстық мәслихатының депутаты