Жалпы отырыс Сенатқа Шымкент қаласынан жаңадан сайланған депутаттар – Нұрлан Бекназаров пен Дархан Сатыбалдының Қазақстан халқына ант беру рәсімінен басталды. Содан соң жаңа сенаторлар өз өтініштерінің негізінде Сенаттың тұрақты комитеттеріне мүше болып сайланды. Атап айтқанда Н.Бекназаров палатаның Конституциялық заңнама, сот жүйесі және құқық қорғау органдары комитетіне, ал Д.Сатыбалды Әлеуметтік-мәдени даму және ғылым комитетіне мүшелікке өтті.
Жалпы отырыста бірінші кезекте бұған дейін Мәжіліс мақұлдаған «2018-2020 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы қаралды. Бұл құжат бойынша баяндама жасағандардың бірі – Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Руслан Дәленов депутаттарға заң жобасының мақсат-міндеттері мен талаптары туралы айтып берді.
Оның баяндауынша, 2018 жылға арналған макроэкономикалық көрсеткіштер болжамы нақтыланып, негізгі сценарийде 2018 жылы мұнайдың бағасы баррель үшін 55 АҚШ долларынан 60 АҚШ долларын дейін ұлғайтылған. Ал 2018 жылғы номиналды ІЖӨ 58 242,9 миллиард теңге көлемінде бағаланып, бұл 2017 жылғы сәуірде мақұлданған көрсеткіштен салыстырмалы түрде 1 036,2 миллиард теңгеге жоғары болып отыр.
Вице-министрдің хабарлауынша, басқа салалардағы өсім сол күйінде сақталған және инфляция 5-7 пайыз деңгейінде қалуы тиіс.
Ал Қаржы министрі Әлихан Смайылов заң жобасы Мемлекет басшысының Шымкент қаласы мен Түркістан облысының әкімшілік мәртебелерін өзгерту туралы Жарлығын іске асыру үшін әзірленгендігін атап өтті.
Осыған байланысты құжатта облыстан республикалық бюджетке кері трансферт аудару және оларды трансферттермен Шымкент қаласына қайта жіберу жолымен облыстың субвенциялар көлемін бөлу көзделген.
– Агроөнеркәсіптік кешен әлеуетін іске асыру мақсатында 18,8 млрд теңге, оның ішінде кейіннен ауыл шаруашылығы техникалары мен жабдықтарын сатып алуды кредиттеу үшін «ҚазАгро» ұлттық басқару холдингі» акционерлік қоғамының жарғылық капиталын ұлғайтуға 15 млрд теңге бағыттау ұсынылады. Сапалы және қолжетімді тұрғын үй ұсыну шеңберінде салымшыларға алдын ала және аралық тұрғын үй қарыздарын беру үшін «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» акционерлік қоғамын бюджеттік кредиттеуге 15,0 млрд теңге жұмсау ұсынылады, – деді Ә.Смайылов.
Өз кезегінде Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышев сенаторларға ақша-несие саясаты мен қаржы нарығындағы жағдай туралы түсінік беріп өтті.
– 2018 жылғы қаңтар-қыркүйек айларында инфляция 3,3% болды, бұл өткен жылдың ұқсас кезеңінен төмен. Қыркүйектегі жылдық инфляция өткен жылдың соңындағы 7,1%-бен салыстырғанда 6,1%-ға дейін төмендеді. Ұлттық банктің бағалауы бойынша биылғы инфляция 5-7% мақсатты дәлізде қалады, ал 2019 жылы ол 4-6% құрайтын жаңа төмен мақсаттық дәліздің жоғары шекарасында қалыптасуы керек. Болашақ инфляцияның өсуіне жол бермеу үшін Ұлттық банк
15 қазанда базалық ставканы 9%-дан 9,25%-ға дейін көтеру туралы шешім қабылдады. Базалық ставканың жаңа деңгейі теңге активтеріне сұранысты арттырады және қолайлы ақша-кредит жағдайларын сақтауға мүмкіндік береді. Жылдың басынан бастап 24 қазанға дейін валюта нарығында теңге бағамы 10,1%-ға әлсіреді және бір АҚШ доллары үшін 365,82 теңгені құрады, – деді Д.Ақышев.
Аталған заң жобасына байланысты сауал берген сенаторлардың бірі Асқар Бейсенбаев Ұлттық экономика министрлігінің өкілінен Түркістан облысының орталығы Түркістан қаласына қызмет ауыстырған мемлекеттік және азаматтық қызметкерлерді баспанамен қамту жайында сұрады. Бұл сауалға байланысты Р.Дәленов елімізде жалпыға қолжетімді
«7-20-25» бағдарламасының жүзеге асырылып жатқандығын, оған қатысушылардың алғашқы жарнасын субсидиялау мүмкіндігі қаралып жатқандығын айтты.
Мемлекет басшысының Жолдауын ел ішінде насихаттап, негізгі басымдықтарын түсіндіріп оралған депутаттар жалпы отырыста бұдан бөлек Мәжілісте мақұлданған «Халықаралық азаматтық авиацияға қатысты заңсыз актілермен күрес туралы конвенцияны ратификациялау туралы», «Қазақстан Республикасы мен Қырғыз Республикасы арасындағы Қазақстан-Қырғыз мемлекеттік шекарасын шегендеу туралы шартты ратификациялау туралы», «Қазақстан Республикасы, Түрікменстан және Өзбекстан Республикалары арасындағы үш мемлекеттің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесінің ауданы туралы шартты ратификациялау туралы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Үндістан Республикасының Үкіметі арасындағы Біріккен Ұлттар Ұйымының Ливандағы уақытша күштеріндегі (БҰҰЛУК) үндістандық батальон құрамында қазақстандық бітімгершілік контингентті бірлесіп өрістету тәртібі туралы өзара түсіністік туралы меморандумды ратификациялау туралы», «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жарнама мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы», «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне статистика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобаларын қабылдады.
Осы арада атап өтерлігі, тиісті заң жобасы бойынша баяндама жасаған Қорғаныс министрінің орынбасары Талғат Мұхтаров Қазақстан мен Үндістан арасындағы жоғарыда аталған меморандумға 2018 жылғы 21 тамызда БҰҰ-ның миссияларына қатысуға Қазақстан Қарулы Күштерінің әскери қызметшілерін жіберу туралы Қазақстан Парламентінің 2018 жылғы 15 маусымдағы қаулысын жүзеге асыру мақсатында қол қойылғандығын атап өтті.
– Құжатта бітімгершілік контингентті бірлесіп өрістету, атап айтқанда, қолбасшылық ету және басқару, қаржылық және медициналық қамтамасыз ету, сондай-ақ жеке құрамды даярлау тәртібі айқындалған. Қазақстан Қарулы Күштері Ливанда 1978 жылдан бастап өрістетілген үндістандық бітімгершілік контингентінің қарамағына 120 әскери қызметшіден тұратын ротаны ұсынады, – деді Т.Мұхтаров.
Оның айтуынша, біздің әскери қызметшілерге Ливанда жергілікті жерді қарауылдау, бақылау бекеттерін ұйымдастыру, оқ атудың тоқтатылуын сақтауды бақылау, жергілікті ахуалды талдау және бағалау, Ливанның қарулы күштеріне тиісті көмек көрсету жұмыстары міндеттеледі.
Соңында бірқатар сенаторлар орталық және атқарушы органдардың басшыларына депутаттық сауалдарын жолдады.
Серік ӘБДІБЕК,
«Егемен Қазақстан»