Енді міне, ұялы байланыс абоненттік құрылғыларын тіркеу ережелері бекітілгеннен кейін, ІІМ құрылғыларды тіркеуге 2019 жылдың 1 қаңтарына дейін үлгеріп қалуды ескертіп отыр.
– 2019 жылдың 1 қаңтарынан бастап IMEI-код + SIM-карта + тұлға ЖСН сызбасы бойынша абоненттік құрылғыларды міндетті тіркеу ережесі күшіне енеді. Тіркелмеген абоненттерге байланыс қызметі көрсетілмейді. Осыған байланысты азаматтар осы жылдың соңына дейін өздерінің байланыс құрылғыларын тіркеулері қажет, – деді ІІМ-нің ресми өкілі Алмас Садубаев.
Осы ретте ІІМ-нің ресми өкілі ұялы байланыс операторларының филиалдарында үлкен кезек болып, қоғамда дүрбелең тумауы үшін азаматтарға құрылғыларын дер уақытында тіркеуге кеңес береді.
– Бұл ең алдымен азаматтардың мүддесін қорғау үшін жасалып отыр. Егер бір адамның телефоны тіркегеннен кейін ұрланатын болса, онда база арқылы оны кім пайдаланатынын анықтауға болады. Бұған қоса, байланыс операторлары да базада құрылғының IMEI-коды ұрланған ретінде көрсетіліп тұрса, байланысқа тосқауыл қою мүмкіндігін алады, – деді ресми өкіл.
Бұған дейін еліміздің Ақпарат және коммуникациялар министрі Дәурен Абаев ұялы байланыстың абоненттік құрылғыларын тіркеуде халық арасында дүрбелең болмауы үшін министрлік тіркеу процесін барынша жеңілдеткендігін, тіпті азаматтар онлайн режімде және SMS арқылы да ұялы телефонын тіркеуге мүмкіндік алатындығын айтқан болатын.
«Ұялы телефондарды тіркеу үшін ұялы байланыс операторларының абоненттік бөлімшелеріне барудың қажеті жоқ. Абоненттер онлайн немесе SMS арқылы тіркеле алады», – деген еді Д.Абаев.
Расында, Ақпарат және коммуникациялар министрінің ұсынысы мен алаңдауының жөні бар. Өйткені миллиондаған абоненттеріміз бар деп жар салып, жария қылудан шаршамайтын ұялы байланыс операторлары мөлшерлі уақыттың мерзімі таяғанымен, әзірге аса бір белсенділік танытпай отырған сыңайлы. Оны операторлардың ресми сайтына шолу жасап-ақ байқауға болады. Олар ертеңгі күні уақыт таяғанда қазір әліптің артын бағып отырған халық нөпіріне қалай төтеп бермекші? Мәселен, қазір олардың ресми парақшаларында қарапайым тұтынушыға ұғынықты ақпараттар жоқтың қасы.
Қазіргі уақытта еліміздегі қылмыстың денін – ұрлық құрайды, ал ұрлықтың басым бөлігі байланыс құрылғыларына қатысты екендігі анық.
Сондықтан да Ақпарат және коммуникациялар министрлігі ұялы байланыстың абоненттік құрылғыларын тіркеу тәртібін бекітіп берді, бұл тәртіп Ішкі істер министрлігінің де оң жамбасына келіп отыр. Полицейлер елімізде ұрланып, ҚХР, Ресей, Өзбекстан мен Қырғызстанға асырылатын байланыс құрылғыларын да қайтаруға құлшынып отыр. Жалпы, ұялы байланыс құрылғысын тіркеу жүйесін қалпына келтірудің ұлттық қауіпсіздік мәселелерімен де ұштастығы бар.
Ендігі міндет, министрлік өкілі айтқандай, бос дүрлігуге жол берместен, телефон аппараттарын уақтылы тіркеуде жатыр.
Әлбетте, ертерек тіркелгеннің бір ісі артық болатыны рас. Осы орайда ортақ тәртіпті тағы бір мәрте естеріңізге саламыз. Байланыс қызметін пайдаланушылар үшін құрылғыны тіркеу қиындық тудырмайды. Ақпарат және коммуникациялар министрлігінің мәліметі бойынша, жеке тұлғалар байланыс құрылғыларын өтініш берілген сәттен бастап 4 сағатта, заңды тұлғалар – 8 сағатта ақысыз негізде тіркей алады. Он төрт пен он сегіз жас аралығындағы кәмелетке толмаған азаматтар байланыс құрылғыларын заңды өкілдерінің келісімімен тіркейді, ал 14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар үшін заңды өкілдері немесе ата-аналары тарапынан жүзеге асырылады. Ұялы байланыс құрылғыларын тіркеу және қайта тіркеу үшін құрылғының иесі қызмет көрсетудің автоматтандырылған қызмет көрсету жүйесі арқылы немесе ұялы байланыс операторларының кеңселеріне төмендегі тізімдегі құжаттарды ұсынуы тиіс: 1) ЖСН (жеке тұлғалар үшін) немесе БИН (заңды тұлғалар үшін); 2) абоненттік ұялы байланыс құрылғысының идентификациялық (IMEI) коды; 3) абоненттік ұялы байланыс құрылғысында қолданылатын абоненттік нөмірі.
Серік ӘБДІБЕК,
«Егемен Қазақстан»
