Қазақстан • 20 Ақпан, 2019

Мал шаруашылығын дамытуға мүмкіндік мол

1117 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Ұлттық банк жариялаған 2018 жылдың экономикалық есебіне жүгінсек, ауыл шаруашылығының өндіріс көлемі былтыр 2017 жылғы көрсеткіштен 3,4 пайызға өсіпті. Әсіресе мал шаруашылығындағы өсім қарқыны айтарлықтай жо­ғары – 3,9 пайыз. Бұл үрдіс алдағы уа­қытта жалғасын табатын түрі бар. Себебі оған Үкіметтің өзі мүдделі еке­нін танытып, түрлі несиелеу ұйым­дары арқылы қаржыдан қаға­жу көрмеуіне жағдай жасап отыр. Қаңтар айының соңында Үкімет­тің кеңейтілген отырысына қа­тысқан Елбасы аграрлық секторға айрықша тоқталғаны да есімізде.

Мал шаруашылығын дамытуға мүмкіндік мол

Кеңес өкіметі кезінде қа­зақ даласын­дағы мүйізді ірі қа­ра­ның саны 9 миллионға же­тіп, өзімізден артылған өнім одақ­­тас республикаларға да шыға­рылған-ды. Қа­зір мүйізді ірі қара саны 6 миллионға жуық­тайды. Мал басын көбейтуге әрі сапа­сын жақсартуға аграрлық секторды қар­жы­лай қолдау ұйымдары біршама тиім­ді жағ­дай жасап отырғанын айта кету керек.

Мәселен, «Ауыл шаруа­шы­лығын қар­жы­лай қолдау қоры» АҚ «Сыбаға» бағ­дар­ламасы бо­йынша несие беріп келе жат­қа­нына бірер жылдың жүзі болып қалды. Биылғы қаңтар айында ғана қор 1,2 мың бас ірі қара мен 3,2 мың бас ұсақ мал сатып алуға жалпы сомасы 1,3 млрд теңгені құрайтын 42 несие беріпті. 

Ал өткен жылы қор 15,6 млрд теңге көлемінде 679 өтінімді қа­на­ғаттандырған. Бөлінген қара­жат 23,8 мың бас асыл тұ­қым­ды ірі қара мен 75,4 мың бас ұсақ мал сатып алуға жұмсалған. Бү­гін­­де шаруа­шылықтарға шетел­дер­­ден 9,3 мың бас ірі қара жет­кі­зілген.

Мысалы, Батыс Қазақстан облысында орналасқан «Арғымақ» шаруа қожалығы Ресейдің Там­бов облысында 60 симментал тұқымды сиыр сатып алды. Бұ­ған дейін шаруашылықта 100 жылқы және еділ­бай тұқымының 700-ге жуық қойы болған. Енді шаруашылық басшылары тиімді мал шаруашылығын кеңейтуге назар аударды. Жазға қарай асыл тұқымды малдан алғашқы төл алынуға тиіс.

Сол сияқты, Ақмола облы­сын­дағы «Ел-Хан» шаруа қожалы­ғы Бұланды ауданына 100 ангус сиырын әкелді. Қожалық­қа 60 сиыр мен жаңа «Беларусь» трак­торын сатып алуға қор қара­жаты жұмсалды. Айта кету керек, бұл мал «Тер­ра» ЖШС-нен са­тып алынған. Атал­ған мал борда­қылау алаңы АҚШ-тан аме­ри­калық ангустарды әкеліп, сапа­лы жас төл алды. Қазір асыл тұ­қымды мал жергі­лікті шаруашы­лықтарға сатыла бастады.

– Шетелде мал сатып алған ша­руашылықтар мемлекеттен субсидия алады. Мемлекет мал басы­на ұлт­тық валютаға шаққанда 225 мың теңге­ден береді, – дей­ді «Ауыл шаруашылығын қар­жы­лай қолдау қоры» АҚ несие департаментінің дирек­торы Г.Бааль. – Мемлекет тарапынан қолдаудың тағы бір тетігі – ша­руа­шы­лықтарға бұқаларды бордақылау алаңына тапсырған кезде тірі салмағының әр килограмына 200 теңгеден субсидия төленеді. 

«Сыбаға» бағдарламасының тағы бір маңызды ерекшелігі – кепілдікке несие қаржысына сатып алынатын ірі қара мал алынады (кепілдік сомасының 75 пайызына дейін).

Бүгінгі таңда аталған қор «Сы­баға» бағдарламасы бойын­ша өтінімдерді қа­был­дауды жал­ғас­ты­ру­да. Несиелер 70 млн теңгеге дейін­гі көлемде берілуде. 15 жыл­ға дейін берілетін несиенің жыл­дық сыйақы мөлшерлемесі – 4 пайыз.

Өткен жылы Ауыл шаруа­шы­лығы министрлігі малдың сапа­лық сипаттамаларын өсіру мен жетілдіруді, қазақстандық ет экс­портын ұлғайтуды көздейтін «Мал шаруашылығын дамытудың салалық бағдарламасын» әзірле­гені белгілі. Бағдарламаның қар­жы операторларының бірі – «Сы­баға» бағдарламасын іске асыратын «Ауыл шаруашылығын қар­жылай қолдау қоры» АҚ.

Бағдарлама бойынша несие­лер асыл тұқымды ірі қара мен ұсақ мал алуға, оны өсі­руге қа­жетті негізгі құ­рал­дар­ды сатып алуға, сонымен қатар мал өсіру­шілердің айналымдық қара­жатын толықтыруға беріледі. Сөй­тіп фермерлер малмен қатар, машина-трактор паркін жаңартып, қажетті жабдықтарды, мал азығын сатып алуға мүмкіндік алып отыр.

Сұңғат ӘЛІПБАЙ,

«Egemen Qazaqstan»