14 Наурыз, 2019

Ерлігін ел ұмытпас ердің бірі

1009 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Кеңес Одағының Батыры Әбу Досмұхамбетовтің сүйегін туған жерге әкелу жөнінде әлсін-әлсін мәселе көтеріп, шыр-пыр болып жүргендердің бірі – немере-жиендері. Олардың айтуынша, батырдың денесі жер қойнына төрт рет беріліпті. Соңғы рет Чернобыль қаласының аумағы кеңейтілген кезде тапсырылыпты. 

Ерлігін ел ұмытпас ердің бірі

Ерлігін ел ұмытпас ер Мам­лют ауданына қарасты Үшкөл ауылында еңбек етіп жүргенде Қызыл Армия қатарына шақы­рылып, 1942 жылы алғашқы ұрыс­қа қатысады. 1943 жылы күз­де Припять өзенінен өту кез­інде Әбудің ротасы ерекше көзге түседі. Өзі ауыр жа­ра­қат алғанына қарамастан не­міс танкісіне гранат байламын лақтырып, қаза табады. Қасық қаны қалғанша жаумен арыс­танша арпалысып, көз жұм­ған оғланға КСРО Жоғарғы Кеңесі алқасының жарлығымен Кеңес Одағының Батыры атағы беріледі. Об­лыстық дарынды балаларға арналған мектеп-гимна­зия, бір көше оның есімімен ата­лады. Білім ошағы алдына қо­йылған ескерткіштің авторы – жер­гілікті мүсінші Бақытжан Рамазанов. 

Бір уыс топырақ жат жерден бұйырған атамыз төлқұжатына екі жас қостырып, қан майданға 17 жасында аттаныпты. Денесі 1966 жылы ғана табылып, Чер­нобыль қаласының Даңқ аллея­сына жерленген, деген туыс­­тары 1986 жылғы атом апа­ты­нан кейін зиратының мүл­дем күтімсіз қалғанына на­лиды. Ешкім тұрмайтын шаһарда ядролық қалдықтар төгетін арнайы қойма салып жатқанын естіп, қатты алаңдап отырған көрінеді. Оның үстіне Украина мен АҚШ арасындағы келісімге орай 2020 жылға таман полигонның пайдалануға берілетіні құлақтарына тигеннен кейін үйлерінде тыныш жата алмапты. Қазақстан Сыртқы істер министрлігі мен Украина елшілігіне үшбу хат жолдап, ба­тырдың сүйегі ядролық қал­дықтар астында қалмаса, туған жерге қайта­рылса деген өтініштерін жет­кізген. Өкініштісі сол, қарсы тарап батырдың денесін экс­гу­мациялауға рұқсатты кешіктіріп жатқанға ұқсайды. Әйтпесе, оң шешілген жағдайда жергілікті билік орындары барлық шы­ғын­дарды көтеруге, жерлеу рәсімдерін атқаруға әзір. 

Чернобыльде америкалық компанияның құрылысы қызған сайын ескі зират аяқ астында тапталып қалмаса деген тілек үстінде жүрген солтүстікқазақстандықтар да мәселенің мемлекеттік дең­гей­де шешім табарына үмітті. 

Өмір ЕСҚАЛИ,

«Еgemen Qazaqstan»

Солтүстік Қазақстан облысы