Өгей деуге аузым бармайды
Сәрсенбі, 7 наурыз 2012 8:01
Мен сіздерге шиеттей 9 баланы аялап өсірген анамыз Бәтен жайлы айтсам деп едім. Иә, ол кісі мейірімді, жаны жібек жан еді. Ешқайсымыздың маңдайымыздан шертпей, туған анамыздай бауырына басты. Сіздерге түсінікті болу үшін бұл әңгімені басынан бастайын. Өз анамыз тым ерте дүние салды. Әкеміз Мүтәш Сыздықов сөйтіп, 9 баламен тағдырдың талқысында қала берді. Сол кезде ең кішіміз небәрі бір жарым жаста ғана болатын. Баланың үлкені мен. Үлкені деген атым ғана. Әйтпесе, бастауыш сыныпта оқитынмын. Әрине, мен шама-шарқым келгенше әкеме сүйеу болуға тырыстым.
Сәрсенбі, 7 наурыз 2012 8:01
Мен сіздерге шиеттей 9 баланы аялап өсірген анамыз Бәтен жайлы айтсам деп едім. Иә, ол кісі мейірімді, жаны жібек жан еді. Ешқайсымыздың маңдайымыздан шертпей, туған анамыздай бауырына басты. Сіздерге түсінікті болу үшін бұл әңгімені басынан бастайын. Өз анамыз тым ерте дүние салды. Әкеміз Мүтәш Сыздықов сөйтіп, 9 баламен тағдырдың талқысында қала берді. Сол кезде ең кішіміз небәрі бір жарым жаста ғана болатын. Баланың үлкені мен. Үлкені деген атым ғана. Әйтпесе, бастауыш сыныпта оқитынмын. Әрине, мен шама-шарқым келгенше әкеме сүйеу болуға тырыстым. Алайда, екеумізге соншама баланы бағып-қағу, үйдің, сырттың тірлігі өте ауыр тиді. Сондай бір қиналысты сәтте мен бала болсам да «әке, сіз үйленсеңіз қайтеді» деппін де мойнынан құшақтап жылап жіберіппін. Ол менің қатты қиналып жүргенімді түсінді. Көп ұзатпай ол мүлде бейтаныс адамды, Бәтен шешемізді үйге ертіп келді. Әрине, біз оған оңайлықпен үйренісе кеткеніміз жоқ. Алайда, ол бағымызға қарай өте ақылды, кеңпейіл, мейірімді адам болып шықты. Әкем екеуі қашанда бір сөзді болды. Тіпті ол бірқатар мәселелерді баласынбай, бізбен кеңесіп, ақылдасып шешетін еді. Бір сөзбен айтқанда, 9 жетімекке ана да, пана да бола білді. Бәрімізді жадатып-жүдетпей, қатарымыздан кем қылмай, ұлды ұяға, қызды қияға қондырды. Әкемізбен 43 жыл отасып, оның жанына жалау бола білді. Әкем қайтқаннан кейін де ол әлдекім құсаған жоқ. Өзі өмірден қайтқанша шаңырағымыздың отын өшірмеді.
Кейіннен естіп жатырмыз ғой, сонау жылдары абысындарының бірі оған мақтанып, «біздің баламыз, міне, 10 пәшке шәй беріп жіберді» деген көрінеді. Сол кезде біздің анамыз «менің балам өткенде сол шәйдің 50 пәшкесін жіберіпті. Міне, ауыз тиіңдер» – деп әлгі абысындарына баласының беріп жіберген сәлемдемесі ретінде шәй үлестірген көрінеді. Сонда өз балалары үшін оның да мақтанғысы келгені ғой… Мен үйдің үлкені болған соң, тәрбиеме де айрықша көңіл бөліп, ұдайы ақылын айтып отыратын. Мойныма басы артық жұмыс жүктеп, шаруаға көп жекпейтін. Екеуміз кей кезде түннің бір уағына дейін сырласып отыратынбыз. Сол күндерді мен қалай ұмытамын. Серік ініміз қайтқан кезде анамның күйзелгенін көрсеңіз ғой. Менен кейінгі Роза деген сіңлімді де ол өзгеше жақсы көретін. Оның қызметі көтерілген кезде анамыз қандай қуанды десеңізші. Шешесі қайтыс болғанда бір жарым жастағы Дәния дімкәстау болып өсті. Оны да аялап өсірді. Ол бізді адам қатарына қосумен қатар адал болуға тәрбиеледі. Әрқайсымыздың шаңырағымыз шайқалмасын деп тіледі. Ең үлкеніміз Бауыржан Омбыдағы ауылшаруашылық институтын бітірген болса, Бектай Қарағандының сауда институтын тәмамдады. Ал мен әлеуметтік салада педагог-психолог болып еңбек еттім. Серік көп жылдар бойы темір жол қызметкері болып істеді. Дәулетай мен Тимур ауыл шаруашылығы саласында еңбек етсе, Болат құрылысшы-прораб болып жұмыс істеді. Сөйтіп, бәріміз ана еңбегін ақтауға тырыстық.
Әкеміз қайтыс болғаннан кейін де біз қарашаңырақта отырған анамызды сағынып, үйге жиі баратын едік. Ол да біздің келгенімізге жүрегі жарыла қуанып, балаларыма деп сақтап қойған тәтті-дәмдісін алдымызға тосып, маңдайымыздан иіскеп, мәре-сәре болып қалатын. Сол анамыз дүние салғанда біз де қатты қайғырдық. Осы күні де әкеміз бен екі анамызға да дұға оқу әдетімізге айналған. Иә, екі анамыз деген сөзді мен жаңылыс айтып отырғаным жоқ. Мұндай мейірімі мол дана әйелді өгей деп айтуға аузымыз бармайды.
Енді осы жәйтті неге айтып отыр дегенге келсек, өзгелерге осы айтылған әңгіме ой салса кәне деген ниетпен жазып отырмын. Иә, өмірдің бар мағынасы да біреуді бақытты ету ғой. Ол біздің көз жасымызды құрғатып, шын мәнінде 9 жетімекке ана бола білді. Шіркін, осындай мейірбан әйелдер қатары көп болса, ешкім жетімдік зарын тартпас еді-ау!
Мәнсия ҚУАНДЫҚОВА.
Ақмола облысы,
Степногор қаласы.
