Мүмкіндіктерді арттыратын құжаттар
Мәжіліс депутаттары күн тәртібінде алдымен «Дүниежүзілік пошта одағының Жарғысына Тоғызыншы қосымша хаттаманы ратификациялау туралы» заң жобасын жан-жақты қарастырып, қолдау білдірді.
Аталған құжаттың жай-жапсарымен Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш министрі Асқар Жұмағалиев таныстырды. Ол Қазақстанның Дүниежүзілік пошта одағына 1992 жылдан бастап толық мүше екенін айта келе, осы саладағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту мәселесін көтермелеу, дамушы елдерде пошта қызметін ұйымдастыру және техникалық көмек көрсетуді қамтамасыз ету сияқты одақтың басты міндеттеріне тоқталды.
– Дүниежүзілік пошта одағына мүше болу оның жарғысы, конвенциясы, регламенті және қосымша келісімдері сияқты негізгі құжаттарына қол қою арқылы расталады. Қарауға ұсынылып отырған Дүниежүзілік пошта одағы Жарғысының Тоғызыншы хаттамасы Дүниежүзілік пошта одағының 26-конгресінде жасалған және Қазақстан Республикасы уәкілетті өкілдерінің қолы қойылған. Осы хаттамамен Дүниежүзілік пошта одағы Жарғысына пошта аумағында барлық жолдаманың өзара алмасуын жеңілдетуге арналған нормалар, конвенция және регламенттегі нормалармен сәйкестендіру, сондай-ақ қайталанатын сипаттағы нормаларды алып тастау қарастырылған. Заң жобасын қабылдау халықаралық міндеттемелерге сәйкес келуге мүмкіндік береді және қаржылық, құқықтық, экологиялық әрі әлеуметтік-экономикалық салдарға әкеліп соқпайды. Пошта байланысы саласындағы халықаралық ынтымақтастықты қолдау үшін қолайлы жағдайлар жасайды, – деді министр.
Осыдан кейін бірқатар депутат заң жобасы жөнінде Асқар Жұмағалиевке сұрақ қойды. Мәселен, Татьяна Яковлева Қазақстан Дүниежүзілік пошта одағына жыл сайын қанша жарна төлейтінін және бұл мүшеліктің қандай артықшылығы барын сұрады.
Бұл сауалға жауап берген Асқар Жұмағалиев мүшеліктің жарнасы 46 мың Швейцария франкін құрайтынын және бұл ең төменгі төлем екенін, осы минималды төлеммен-ақ ұйымның барлық негізгі қызметтерінің мүмкіндіктерін пайдалануға болатынын айтты.
Жалпы отырыста қаралған екінші мәселе «Қазақстан Үкіметі мен Өзбекстан Үкіметі арасындағы Заңсыз көші-қонға қарсы күрестегі ынтымақтастық туралы келісімді ратификациялау туралы» заң жобасы болды. Депутаттар назарына бұл құжат туралы мәліметті Ішкі істер министрінің бірінші орынбасары Марат Қожаев ұсынды.
Оның айтуынша, Келісімге 2019 жылы сәуірде Ташкент қаласында екі ел сыртқы істер министрлері қол қойды. Келісімді ратификациялау көші-қон ағындарын реттеу, азаматтардың мәселелерін шешу және заңсыз көші-қон желілерін анықтау үшін қолайлы жағдайлар жасайды.
– Осы келісім қос азаматтыққа және заңсыз көші-қонға қарсы күрес жүргізуде ерекше орын алады, сондай-ақ ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған. Келісімге сәйкес, Өзбекстан азаматтарының төлқұжаттарын жолдау тәртібі реттелген. Енді қандастарымыздың Өзбекстан елшілігіне барып, төлқұжаттарын тапсыруы және консулдық төлем төлеуі қажет болмайды. Қазақстан Конституциясының 10-бабы 3-тармағына сәйкес республика азаматының басқа мемлекеттің азаматтығында болуы танылмайды. Өзбекстан Республикасы да қос азаматтыққа жол бермейді. Өзбек тарапы келісімді ратификациялау тәртібін аяқтады. «Осы құжатты қабылдау азаматтық мәселелер бойынша ақпаратпен алмасу, қос азаматтық және заңсыз көші-қонға қарсы күресте туындаған мәселелерді реттеуге мүмкіндік береді, – деді Марат Қожаев.
Депутаттарға сөз берілгенде мәжілісмен Геннадий Шиповских бұл құжат біздің елде шетелдіктердің заңсыз жұмыс істеуіне тосқауыл болатынын, Қазақстан еңбек мигранттары үшін тартымды ел екенін, 2019 жылы 500 мыңнан аса заңды еңбек мигранты келгенін алға тартты. Осы ретте баяндамашыдан осындай келісім қанша елмен жасалғанын сұрады.
Бұл сауалға Ішкі істер министрлігінің өкілі 2014 жылдан бері осындай 14 келісім әзірленгенін, соның ішінде Қырғызстан, Тәжікстан, Өзбекстан, Беларусь сияқты елдермен нақты құжат бекітілгенін, сонымен қатар биыл Армениямен арада тиісті құжатқа қол қою жоспарланып отырғанын айтып, жауап қатты.
Коронавирустың елімізге енбеуін қатаң қадағалау қажет
Алқалы жиынның соңына қарай депутаттар елдің әлеуметтік, экономикалық, қауіпсіздік, мәдени, рухани мәселелеріне қатысты тиісті органдарға депутаттық сауалдар жолдады. Соның ішінде қазіргі таңда әлем халқын дүрліктіріп отырған Қытайдағы эпидемиологиялық ахуалдың күрделеніп келе жатқаны назардан тыс қалмады. Бұл туралы Үкімет басшысы Асқар Маминге Nur Otan фракциясының депутаттары Құралай Қаракен, Асқар Базарбаев және Павел Казанцевтің бірігіп жолдаған сауалында айтылды.
Аталған сауалды мазмұндаған Құралай Қаракен 29 қаңтардағы дерек бойынша Қытайда коронавирусты жұқтырғандар саны 5974-ке жетіп, соның 132-сі ажал құшқанын алға тартты.
– Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы 28 қаңтарда вирустың Қытайда да, өңірлік және жаһандық деңгейде де таралу қаупінің деңгейін «өте жоғары» деп таныды. Бұл ауруға душар болған бірлі-жарым адам 15 елде кездесті. Біздің елімізде жаманат вирусты жұқтырғандар анықталған жоқ. Мемлекет басшысы өз аумағымызды және азаматтарды коронавирустық инфекциядан қорғау жөнінде нақты ұйымдастыру шараларын қабылдауға тиісті тапсырмалар берді. Үкімет Қазақстанда вирустың таралуына жол бермеу үшін эпидемияға қарсы профилактикалық шаралар кешенін қолға алып жатыр. Сонымен қатар көпшілікті коронавирус жұқтырған пациенттерді анықтауға медициналық ұйымдардың әзірлігі, дәрілік заттар мен медициналық құралдар қорының қаншалықты жеткілікті екені, Қытайдағы эпицентрден студенттерімізді шығару, Хайнань өлкесіндегі азаматтарымыздың саны, олардың отанына оралуының мерзімдері мен шарттары туралы мәселелер алаңдатады, – деді депутат.
Құралай Қаракен осындай шиеленіскен шақта әлеуметтік желілерде халықтың үрейін күшейтетін жалған ақпараттың таралуына да мән берді. Сондықтан бұл сауалда тез арада шешуді қажет ететін Ухань қаласындағы ғана емес, коронавирус таралған Қытайдың басқа да қалаларындағы Қазақстан азаматтарын эвакуациялау мәселесін қарау, Қазақстанның Білім министрлігі ҚХР Білім министрлігімен біздің студенттерге демалыс беру мәселесін пысықтау, елге келгеннен кейін эвакуацияланған азаматтарды медициналық бақылау, инфекция бойынша шұғыл хабарламалар тарату үшін ахуалдық орталық құру немесе қолда бар Колл-орталықты іске қосу сияқты мәселелер қамтылды.