Соңғы жылдары Шығыс Қазақстан өнер музейінде атқарылған жұмыстар легі аз емес. «Ұлы даланың палитрасы» халықаралық пленэр-көрмесі, ART-заман жобасы, «Жастар шығармашылығы» облыстық бейнелеу өнерінің байқауы, хәкім Абайдың 175 жылдық мерейтойына арналған мәдени шаралар - осы өнер ошағында жүзеге асырылып келеді. Бұл туралы бізге музей директоры Бекайым Ұябаева айтып берді.
«Ұлы дала палитрасы»
– Былтыр 3-14 маусым аралығында облыста «Ұлы дала палитрасы» халықаралық пленэр-көрмесі өткізілді. Бұл шара аймақ басшысы Даниал Ахметовтың бастамасымен «Рухани жаңғыру» бағдарламасы, «Ұлы даланың жеті қыры» мақаласы аясында және Жастар жылына орай өткізілді. Көрмеге Ресей, Германия, Франция, Түркия, Қырғызстан, Грузия, Литва, Әзірбайжан, Өзбекстан елдерінен және республиканың әр түкпірінен 20 танымал суретші келді. Көрменің ерекшелігі, қылқалам шеберлері Шығыстың ең көркем жерлерінің бірі – Катонқарағай ұлттық саябағындағы «Рахман қайнары» шипажайының аумағында табиғат аясында сурет салды, - дейді Бекайым Ұябаева.
Оның айтуынша, облыста халықаралық деңгейде бірінші рет өткізіліп отырған көрменің мақсаты – шетелдік және қазақстандық суретшілердің арасында шығармашылық байланыс орнату. Айта кетейік, былтыр 13 маусымда Шығыс Қазақстан өнер музейінде «Ұлы дала палитрасы» халықаралық суретшілер пленэрінің жүзге тарта этюдтерінің қорытынды көрмесі ашылды. Көрме Өнер музейінің төрт залына қойылды.
– Қылқалам шеберлері «Жастар» саябағында колледж және өнер мектебінің оқушыларына арналған шеберлік сабақтарын өткізді. Сонымен қатар мұнда Жастар жылы аясындағы «ART-Жастар» жобасына қатысушылардың жұмыстарын тамашалады. «Жастар Арбаты» жұмыс істеді. Пленэр-көрменің арқасында музей қоры жаңа туындылармен толықты, – дейді музей директоры.
Суретші көзімен
2019 жылдың 15 қаңтарында музей қабырғасында «ART-Жастар» көрмесі ашылды. Алуан түрлі бояулармен өрнектелген туындылар қазақ халқының ата дәстүрінен сыр шертіп тұрғандай.
– «ART-Жастар» көрмесіне жиырма бес туынды қойылды. Көрмеден заманауи, көркемдік мектептердің стильдік ерекшеліктерін көре аламыз. Николай Долбилкин 1958 жылы «Сылақшы қыз» бейнесін салды. Қайсан Қадырбеков, Александр Махноның туындылары Қазақстанның 19 ғасырдағы кезеңін бейнелейді. «Қыз қуу», «Қоштасу» қайта құру заманынан бері өңірде шынайылық бейнелемеден ерекшеленетін нағыз авангард пайда болды. Оған дәлел – Болат Исин және Юрий Негодаевтің жұмыстары. Тәуелсіздік заманының суретшілері еркіндік деңгейімен, түстерді қабылдаудағы өзгеше жүйелерімен, қазақ халқының ұлттық дәстүрлеріне көңіл бөлуімен ерекшеленеді, – дейді ол.
Көрмелер тек облыс көлемімен ғана шектеліп қалмайды екен. Былтыр Павлодар облыстық көркемсурет музейінде жылжымалы көрме ұйымдастырылыпты.
– Көрмеге қазақстандық суретшілердің 30-ға жуық кескіндеме, графика, және гобелен техникасында салынған туындылары қойылды. Мұндай мәдени шаралардың екі музейге де берері мол. Тәжірибе алмасуымызға зор мүмкіндік тудырып отыр. Жоба тек ұлы суретшілердің туындыларына ғана арналған жоқ. Жергілікті қылқалам шеберлерін де қамтиды. Өнер атаулы жалпыға ортақ болғандықтан ондағы құндылықтар да баршамызға ортақ, – дейді ол.
Бір қуантарлығы, музей басшылығының қолдауымен өнер иелері Өнер музейінің назарынан тыс қалмауда. Бұлай дейтініміз, 2019 жылы суретші Мағауия Аманжоловтың, ағаш өңдеу шебері Қалибек Айнажаровтың тағы басқа өнер иелерінің жеке көрмелері ұйымдастырылды. Бұл үрдіс биыл да жалғасын таппақ. Облыстық Мәдениет және құжаттама басқармасы мен Өнер музейінің қолға алуымен «ART-жастар» жобасы аясындағы облыстық «Жастар шығармашылығы» байқауы да өткізілген. Көрмеге 53 автордың 111 шығармашылық жұмысы қойылды. Тағы бір айта кететіні, жыр падишасы Фариза Оңғарсынова мен қарымды қаламгер Әбіш Кекілбаевтың 80 жылдық мерейтойына орай «Асыл жан, Абыз аға» атты әдеби сазды кеш өтті.
Абай әлемі
Өнер музейі үшін осы жылдың ауқымды шараларының бірі – хәкім Абайдың 175 жылдығына орай «Ғасырларды тоғыстырған даналық» атты көрменің ашылуы болды. Музей директорының сөзінше, бұл көрмені ұйымдастырудағы мақсат – Абай Құнанбайұлының шығармашылығын насихаттау, ұлы ақын әлемін бейнелеу өнері арқылы дәріптеу. Музейдің 2 залына жалпы саны 21 картина қойылған. Белгілі болғандай, көрме наурыз айының ортасына дейін жалғасады. – Биыл Абай Құнанбайұлының мерейтойына орай «Біз таныған Абай» атты халықаралық пленэр көрмесін ұйымдастыруды жоспарлап отырмыз. Он суретші - шет мемлекеттен, оны өз еліміздің қылқалам шеберлері. Сонымен бірге шараға фото суретшілер де қатысады. Суреттер арқылы біз ақынның туған жерінің құдіретін әлем елдеріне көрсете аламыз, – дейді музей директоры.
Қоса кететіні, Өнер музейі халықаралық пленэр көрмесі аясында «Ең үздік волентёр» атты байқау ұйымдастыруды жоспарлап отыр.
– Байқаудың мақсаты – жастарды мәдениет саласына баулу. Сайыстың шарты бойынша 18-50 аралығындағы қатысушылар суретшілермен бірге жүріп, Абай әлемін қазақ, ағылшын, орыс тілдерінде таныстырады. Сонымен қатар, мамыр айында «Атырау күндері» көрмесін өткізуді жоспарлап отырмыз, – дейді ол.
Наурыз айында ұлы ақынның шығармашылығына арналған сурет көрмесі ашылмақшы. Шара «Жаңғыру» бірлестігімен бірлесе өткізілмек.
Иә, осындай мәдени ошақта ұлыларымыз ұлықталып, өнеріміз өркендеп жатса неге қуанбасқа?! Бүгінде Өнер музейі даналарымызды дәріптеуді мектеп қабырғасынан бастап кеткен. Сондықтан болар, киелі ордаға келетін көрермендердің дені жастар. Аталмыш мекеме әлдеқашан тұрғындардың рухани ордасына айналып үлгереді.
Таунар ҚАЙРАТ
ӨСКЕМЕН
