Басқа салғанға үнсіз көнген көнтерілі корейлердің бір тобы Қызылорда облысына қоныстанды. Шиелі ауданындағы Сұлутөбе стансасы тұрғындарының қатарын қалыңдатқан топ ішінде Шиндер әулеті де бар еді. Азап вагонындағы ауырлықты көтере алмаған әкесі мен шешесі көп ұзамай көз жұмады. Немере ағасы Иннокентий Цхайдың үйінде ержеткен Вилорий бірінші сыныпты облыс орталығындағы қазақ мектебінде оқып, кейіннен орыс мектебіне ауысты.
Сан этносты саясына сыйғызған сол Сұлутөбе әлі де көз алдынан кетер емес. Кейде тіпті түсіне кіріп, бодаусыз баяғының бұйдасында кеткен балалығын еске салатыны бар. Қазақтар бұларды жатсынып, шеттеткен емес. Қайта езуінен жырып енші беріп, қатарға қосылып кетуіне жағдай жасады. Өзі қатар ойнаған балалардың да бөтенсігенін байқаған кезі жоқ. «Менікі, сенікі» деп бөлінбейтін ауылда бір үйден нан тістеп шығып, келесі үйден айран ұрттап жүре беретін көп баланың бірі болды.
Кішкентайынан спортты жақсы көрді. Кейін осы хоббиі оның ұстаз атануына септігін тигізді.
Ағайындары Сұлутөбеде қалып, өзі жас маман ретінде Қазалы ауданына алғаш барған кезі әлі есте. Жаңа қоныста да өзге этностар жетерлік екен, бірақ бәрі қазақша сөйлегенде жергілікті жұрттың өзін жаңылдыратындай. Стансадағы №16 мектепте алдымен еңбек және сызу сабағынан дәріс берді. Содан соң дене шынықтыру пәнінің мұғалімі болды. Кейін жоғары оқу орнында білімін жалғастырып, тарих пәні мұғалімі мамандығын алды. Осы мектепті басқарды.
– Біз қазақ халқына борыштармыз. Жасың келген сайын бейбіт өмірдің бағасын біле түседі екенсің, ондайда баяғы «Қазақтарды сыйлаңдар, біздің тірі жүргеніміз, сендердің амандықтарың осы бауырмал ұлттың арқасы» дейтін аталарымыздың өсиеті еске түсе кетеді. Біз де қазір жастарға осыны сәт сайын айтып отырамыз, – дейді кейіпкеріміз.
Қазір «біз Шиннің шекпенінен шыққанбыз» дегенді мақтанышпен айтатын шәкірттері көп. Олардың бірі Шәкен Айманов атындағы киностудия продюсері, тәлімін көргендер арасында дәрігер, газ саласының білікті маманы, экономист те бар. Осыдан төрт жыл бұрын 80 жасқа толған мерейтойын атап өткенде әлемнің әр қиырынан жиналған оқушылары ұстаздарының мерейін көтерді.
Ұзақ жылғы педагогикалық қызметі жоғары бағаланып, «Қазақ КСР-і білім беру ісінің үздігі» атанды. Бірнеше мәрте республикалық педагогикалық оқуларға қатысып, өзінің бай тәжірибесімен бөлісті. Вилорий ұстаз үшін ең үлкен марапат 2014 жылы ҚХА қызметін дамытуда қосқан үлесі үшін Елбасынан алған «Құрмет грамотасы» болды.
Қарындасы қызын қазақ жігітіне ұзататын ойы барын айтқанда жиенінің әулеттің дархан көңіл ұлтпен достығын бекіте түскенін мақұл көрген кейіпкеріміз қуана келісіпті. Сонау жүрегі жалын атып тұрған жас кезінде Шынәлі Байділдаев, Қалапберген Пірімжанов, Асылбек Жұмабаев секілді азаматтармен қатар жүрді. Сол сыйластық жылдар өте арадан қыл өтпейтін достыққа айналды.
– Біздің облысқа көбіне Корей Республикасынан арнаулы орталықтар келіп, кішігірім кездесулер өтіп тұрады. Сондай кездесудің бірінде маған корей журналисі: «Сіз Оңтүстік Кореяның халқын жақсы көресіз бе, әлде Солтүстік Корея жұртын жақын тартасыз ба?» деген сауал қойды. Оған мен «бейбітшілікті жақсы көремін» деп қысқа жауап бердім. Байқаймын, менің жауабыма көзін ашқалы бір ұлттың екіге бөлініп, сан жылдар бойы қырқысып келе жатқанын көріп өскен қандасымның көңілі толмай кетті. Қазақ жерінде өмір сүрген корейлердің ой-санасы олардан басқаша екендігіне осы жолы көзім анық жетті. Өйткені, біз достық мекенінің тұрғынымыз, – дейді ақсақал.
Жас кезінде ел ішіндегі ақсақалдарға сәлем бере жүріп талай әңгіме тыңдағаны бар. Сондайда қарттар тәлімді сөзін «Адам басына бақтың қонғанын білмейді, ұшқанын біледі» деп түйіндейтін. Ынтымақ пен берекені ерте жүретін сол бақ қазір Қазақ елінде. Тәуелсіз елдің басты табысы да осы. Вилорий ақсақал осы таудай табысқа тырнақтай болса үлес қосқанын мақтан етеді.
ҚЫЗЫЛОРДА
