Іс-шараны Сорос-Қазақстан Қорының қолдауымен Urban Forum Kazakhstan ұйымдастырды.
Көлік қала дамуында аса маңызды рөл ойнайды, сол себепті қалалар көлік жобалары мен инновациялық бағдарламаларға үлкен үміт артады. Соңғы он жылда Алматы тұрғындарының көлік айдау деңгейі жыл сайын шамамен 10 пайызға артып отырды. Қаланың кеңейіп, қала маңының дамуы кептелістердің ұлғаюына әкеліп, бұл қарбалас қозғалыс уақыттарында ғана емес, сонымен бірге, түскі уақытта да үлкен мәселеге айналды. Кептелістер қоршаған ортаға зиян келітіріп қана қоймай, қала экономикасына да залал келтіріп отыр. Мәселен, сарапшылардың есептеуінше, тек 2013 жылдың бір өзінде кептелістер себепті қала экономикасы күн сайын 210 млн. теңге мөлшерінде шығынға батқан. Алматы басты көлік мәселелерін шешу үшін соңғы 7 жыл ішінде қандай шешімдер қабылдады, бұл тәжірибені басқа қалалардың тәжірибесімен қалай салыстыруға болады?
Urban Forum Kazakhstan көлік жөніндегі маманы Роман Барабанов құжатта келтірілген мысалдар қала көлік секторының көлік инфрақұрылымын және де жерді пайдалану саласын сапалы түрде ұзақ мерзімді жоспарлауға қатты тәуелді екендігін айтады.
«Қаланы дамыту стратегиясы деңгейінде қоғамдық көліктің жеке көлікке қарағанда басымдығын белгілеу қажет. Сондай-ақ, аумақтарда құрылыс жүргізу үшін рұқсат беру кезінде Қала мобильділігі басқармасы, Қаланы жоспарлау және урбанистика басқармасы, Қала құрылысын бақылау басқармасы арасындағы әрекеттерді үйлестіру қажеттілігі аса өткір болып тұр» деді.
Рұқсаттарды беру кезінде жаңа нысанның көлік желісіне әсерін, сондай-ақ, қоғамдық көлікке деген сұранысты қанағаттандыру мүмкіндігін бағалау міндетті болуы тиіс» дейді ол бүгін өтіп жатқан онлайн режиміндегі жиында. Көлік жөніндегі мамандар қала әкімшілігі тұрақты мобильділікті ілгерілету, қала көліктерінен ауаға шығарылатын қалдықтарды төмендету және азаматтардың қандай көлікке артықшылық беретіндігін түсіну үшін қандай шараларды қабылдап жатқандығына талдау жүргізді. Есепте Алматының мысалында көлік саясатындағы шешімдерге, сондай-ақ, Алматының жергілікті тәжірибесін дамыған және дамып жатқан елдердің тәжірибесімен салыстыруға ерекше мән берілді.
Сарапшы Елена Ерзакович көлік саласын жоспарлау Алматы үшін жаңа пән емес екенін айтты. Алайда өткен жылдардың тәжірибесі көрсеткендей, жиі ретте көшелер мен жаңа жол айырықтарды салу, жолдарды жөндеуден басқа барлық шешімдер екінші-үшінші орынға қойылып келеді, ал бұл іс-шаралар қаланың бас жоспарында көрсетілгенімен, көптеген жылдар бойы жүзеге асырылмапты. «Сондай-ақ, мобильділік басқармасының қызметкерлерінде шешімдерді қабылдау кезінде көлік қозғалысын модельдеу нәтижелерін пайдалану бойынша дағдылардың жоқтығы да үлкен мәселе тудырып отыр. Бұл мамандар қандай да бір жобалардың тиімділігін бағалаудың орнына, көбінесе күнделікті шағымдарға мән береді, яғни жүйелі жұмыс жүргізудің орнына жыртықты жамаумен әлек» деді ол.
Гүлбаршын САБАЕВА,
«Egemen Qazaqstan»
