Әдебиет • 01 Маусым, 2020

Үш өлең

242 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Ғапыл

Өтті, - деді өмірден, сол адамды..

сыры қалды, бөз қалды, сарай қалды,

сарай іші ақ түтек борай қалды,

мен ойландым:

Үш өлең

 

демек оның күдігі, күлгені өтті,

өксігені, өпкені, дүрмегі өтті,

ән салғаны, әрнеге тамсанғаны,

қуанғаны, қажыған, шаршағаны,

Шілде ішінде, қыркүйек, қарашада,

көнермеген сезімін еске алғаны,

естелігін өткеннің жастанғаны,

жұмыс күні құрбыға кешіккені,

дүйсенбіде жоспары басталғаны,

әдепкіде әлдекім «әй» дегені,

әріректе суынған ой дерегі,

әмиянын салғаны төс қалтаға,

әуезімен әдемі сөйлегені,

Өтті бәрі, өкпесі өзге адамға,

үңілгені сарғайған жазбаларға,

үңілгені сарғайған альбомына,

сағыныштың күлтесі маздағанда,

Терезеден күмістей қар жауғаны,

алдағаны, өзінен алданғаны,

алқаптағы жап-жасыл қарбыздардың,

таңдай алмай біреуін дал болғаны,

Айлы түнге, ақ түнге көз тіккені,

көзілдірік, күртеше, сөздіктері,

ұялғаны тұңғыш рет жар алдында,

үнсіздікте жанары үздіккені,

Өрілмеген, өрілген қыз бұрымы,

сыбыр сөзі, көктемгі, күзгі мұңы.

өтті бәрі, бауырлап көшкен бұлттай,

Өтпегені –

бір уыс ізгілігі..

 

Анамның үнсіз жылап тұрғаны...

Дауылды дауыл басып көрген бе,

Жолбарыстанып жасықтар жерде,

Шашынан сырғып ақ орамалы,

Көрші әйел үйге қашып келгенде,

 

Күрсініп, анам жылады,

Жынды су,  –  деді – Кінәлі.

 

Себеп те таппай кісіңді ақтауға,

Сәбидей қолы үсіп жатқанда.

Алпамса жігіт ақырып төніп,

Әкесін сабап тісін қаққанда.

 

Жабығып, анам жылады,

Жынды су, –  деді  – кінәлі.

 

Жамаусыз көңіл қазақта бар ма,

Панасыз қайтсін көзі ақпағанда?

Бейкүнә жанды тағдырдың өзі,

Жетімек қыз деп мазақтағанда.

 

Қосылып, анам жылады,

Сол, – деді  – Тағы кінәлі.

 

Өмірдің мәні, мұраттың мәні,

Кеудеме толып сұрақтың бәрі.

Ішімдік көрсем, түседі еске,

Анамның үнсіз жылап тұрғаны.

 

Кім кінәлі?

Көзінде тартылыс бар, құштар ғалам,

Ақ моншағын теңеуге түс қалмаған.

Ақ саусағы орынсыз ұсталмаған,

Бұл жайлы ешкімге де тіс жармаған,

Бір қыз бар-тын ауылда,

Мен білетін..

Есіміне елеңдеп ел жүретін,

Есігіне көп жігіт телміретін,

Ессіздері тәкәппар, паң көретін,

Ес білгені ерекше мән беретін.

 

Ал бір күні,

Жаңа отау жарық шашты,

Селтең жігіт,

Шорт мінез,

Шарық басты.

Ертеңгілік еркеме ес білдірмей,

Көркем қылып көлікпен,

Алып қашты!

 

Қайран ару!

Қан тулап кетті бетін,

Махаббатты «сүйісу» деп білетін.

Пәк сезім жайлауынан шет жүретін,

Жат көзге жар тізгінін ұсынбақ па?

Артың  –  жар,

Жолға бастар тұсың  –  қақпа.

Құстай аққан көліктен, өзін-өзі,

Лақтырып кеп..

Қанатын түсірді отқа.

 

Таң ата зар жылатып тәмәм елді.

Бір жолаушы хабарын ала келді.

Сән құрып үлгермеген сарғалдақ қыз,

Мәңгілік зағип болып қала берді.

 

«Өзін-өзі қорлай ма, өстіп адам?» -

Деген қартты көзге ілмей көшті заман.

Одан соң аңғармады жат жүрегін,

Одан соң таңданбады ешкім оған.

 

Есіміне елеңдеп ел жүретін,

Есігіне көп жігіт телміретін.

Жүрегі жалғыздыққа бола туған,

Бір қыз бар-тын ауылда..

Мен білетін.

 

Батырхан Сәрсенхан