Коронавирус • 29 Маусым, 2020

Бұл індеттің беталысы жаман

836 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Былтыр желтоқсан айында Қытай Халық Республикасының Ухань қаласынан шыққан коронавирус кеселі бүгінде төрткүл әлемге жайылды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы бұл қатерлі дертке SARS-CoV-2, COVID-2019, 2019-nCoV деген атау бергені белгілі.

Бұл індеттің беталысы жаман

Аустралия ұлттық уни­вер­ситетінің (ANU) ғалым­дары көлденеңнен келген коронавирус кеселінің кесірінен әлем экономикасы 2,4 трлн доллардан 9 трлн долларға дейін құлдырауы мүмкін деген болжам жасап отыр. Америка Құрама Штаттары – 1,7 трлн доллар, ҚХР – 1,6 трлн доллар, Үндістан – 567 млрд доллар, Жапония 549 млрд доллар көлемінде зардап шекпек. Ғалымдардың пайымда­уынша, бұл қатерлі індет төрткүл әлемдегі 15 млн адамның өмі­рін қиып кететін көрінеді. Бүгін­де көптеген өркениетті елдер коронавирусқа қарсы вакцина іздеу үстінде.

2020 жылғы 22 маусымға дейін төрт­күл әлемнің 213 елінде 470 665 адам көз жұмған. Соның ішінде Еуро­пада – 187 387, Солтүстік Амери­када – 153 627, Оңтүстік Америкада – 70 324, Азия елдерінде – 47 291, Афри­­када – 7 950, Аустралия мен Мұхит­­тар айма­ғында 124 адам бақилық бол­ған. Әлгі ғалымдар қатты алаңдап отыр­ған «жасыл құрлықта» 102 адам көз жұмған.

Мемлекеттер арасынан АҚШ-та – 122 247, Бразилияда – 50 659, Ұлы­британияда – 42 632, Италияда – 34 634, Францияда – 29 640, Испанияда – 28 323, Мексикада – 21 825, Үндістан­да – 13 703, Бельгияда – 9 696, Иранда – 9 623, Германияда – 8 962, Канадада – 8 430, Перуде – 8 045, Нидерландыда – 6 090, Швецияда – 5 053, Түркияда – 4 950, ҚХР-да – 4 634, Чилиде – 4 479, Эквадорда – 4 223, Пәкістанда – 3 501, Индонезияда – 2 465, Колумбияда – 2 237, Египетте – 2 193, Швейцарияда – 1 956, Оң­түстік Африка Республика­сын­да – 1 930, Ирландияда – 1 715, Пор­туга­­­лия­­да – 1 530, Румынияда – 1 512, Бан­г­ладеш­те – 1 464, Польшада – 1 356, Сауд Арабиясында – 1 267, Филип­пинде – 1 169, Иракта – 1 100, Арген­тинада 1 011 адам өмірмен қош айтыс­қан. Өзге елдердегі өлім көрсет­кіші мың адамға жетпейді.

Бұрынғы кеңестік кеңістіктегі елдер арасындағы кісі өлімінің көрсеткіші мынадай: Ресей Федерациясында – 8 111, Украинада – 1 002, Молдовада – 473, Арменияда – 350, Беларусьте – 346, Әзербайжанда – 154, Литвада – 76, Эстонияда – 69, Тәжікстанда – 52, Қырғызстанда – 37, Латвияда – 30, Өзбекстанда – 19, Грузияда – 14 адам.

Бейресми мәліметтерге қарағанда, Тәжікстанда бұл қатерлі індеттен қайтыс бол­ған­­д­ардың саны 420-ны құрай­ды. Жоғарыдан берілген тапсырма бойынша дәрігерлер марқұмдарға пневмония, туберкулез, доңыз тұмауынан көз жұмды деген құжат толтырған көрінеді. Бұл елде карантиндік шаралар енгізіл­меген. Тек адам көп жұмыс істейтін кейбір кәсіпорындар ғана жұмысын тоқтатқан.

Ал бейтарап авторитарлы мемлекет – Түрікменстанда коронавирус ресми түрде тіркелмеген. Былайша айтқанда, ешкім кесел жұқтырмаған. Адамдарға бетперде, медициналық қолғап киюге тыйым салынған. Ел президенті Гурбангулы Бердімұхамедов сақтық шаралары ретінде үйде адыраспан тұтатуды ұсынған. Сол себепті бұл елде күн сайын мыңдаған адамның қатысуымен көпшілік іс-шаралар өткізілуде. Мұндайда «Ауруын жасырғанды өлім әшкере етеді» деген тәмсіл ойға оралады екен.

Қазақстанға келетін болсақ, коронавирустан 120 адам бақи­лық болған. Атап айтқанда, Нұр-Сұлтанда – 32, Алматыда – 20, Шымкент пен Павлодар облысында – 13-тен, Қарағанды облысында – 10, Ақмола мен Түркістан облыстарында – 8-ден, Батыс Қазақстан облысында – 6, Атырау облысында – 3, Қостанай, Маңғыстау облыстарында – 2-ден, Ақтөбе, Жамбыл, Шығыс Қазақстан облыстарында бір-бірден адам көз жұмған. Алматы, Қызылорда, Солтүстік Қазақстан облыстарында кісі өлімі тіркелмеген.

 

Әбдісаттар ӘЛІП

 

ШЫМКЕНТ