Бүгінде Қаражон ауылында еңселі мектеп сонадайдан менмұндалайды. Тоқырау жылдары ауыл адамдары жан-жаққа жұмыс іздеп тарыдай шашылып кеткенде жергілікті тұрғындарды сақтап қалған осы білім ошағы болатын. Мұғалімдер бала оқытып жатты. Ауылдың жүрек қағысы қалпына келген соң маңайдағы ағайындар Қаражонның келешегіне үміт артып, әр-әр жерден көшіп келе бастады. Осылай Қаражон ауылы қайта гүлденді. Бірақ біз осы білім ордасын салдыруға Ордабек ағаның көп еңбек сіңіргенін ұмытып кете береміз.
Мектебімізде Қазақстан Жазушылар және Журналистер одақтарының мүшесі Ордабек Шаяхметов атындағы шағын көрме бар. Осы көрмеде ағаның күнделігі қойылған. Жуырда күнделікті зейін қоя қайта оқып шықтым. Міне, 1983 жылғы 27 қазанда жазушы былай деп жазыпты. «Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының бастығы Әділ Сасбұқаевтың жұмыс кабинетіне кіріп, халық депутаттары кеңесі облыстық атқару комитеті мен Қазақ КСР Ауыл шаруашылығы министрлігіне Қаражон ауылына мектеп керек екені жөнінде хат түскенін білдім. Әдекең сол жерде ауыл шаруашылығы басқармасына қарасты күрделі құрылыс бөлімі меңгерушісінің орынбасары Николай Александрович Зинченкоға тапсырма берді».
Бұдан әрі Орекең 1985 жылдың 13 ақпанында «Южгорсельпроект» мекемесіне барып, Қаражон ауылында салынатын мектептің жоспары жасалған-жасалмағанын, жасалса құрылыс жұмыстары қашан басталатынын сұрап біледі. Күнделікте сондай-ақ осы жылғы 5 қарашада облыстық архитектура және білім басқармаларына барып, құжаттар сұрағаны жазылыпты. Мұнан соң журналист облыстық ауыл шаруашылығы басқармасына қайта келеді. Басқарма бастығының орынбасары Р.Байсейітов Қаражонда 392 орынды мектеп салу туралы облыстық атқару комитетінің 1984 жылы 21 қыркүйекте қаулы шығарып қойғанын, бұл құжат кеңшар директорына жіберілгенін айтады. Тиісті құжаттарды көрсетеді.
Мұнан соң да ағамыз қарап отырмапты. Халық депутаттары кеңесі облыстық атқару комитеті мен облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы арасында табанынан тозып жүріп, мектеп құрылысының басталуына мұрындық болады. Дегенмен, жобалаушылар 392 орынды мектептің орнына 192 орынды мектеп салу жөнінде қаулы бекіттіріп қояды. Орекең тағы шырылдайды. Ауылда бала саны артатынын, демографиялық ахуалдың жақсарып келе жатқанын айтып тиісті орындарға қайта барады. Сонымен не керек, 230 орынды мектеп салынатын болады.
Бірақ түрлі қолбайлаулар кездесе берген. Сосын 31 қазан күні ағамыз Николай Александровичтің алдына қайта келеді. Ол журналистің өтінішінен кейін телефон арқылы республикалық Мемлекеттік жоспарлау комитетінің тиісті бөлім мамандарымен сөйлеседі. Республикалық деңгейдегі мекеме қызметкерлері мектеп құрылысының келесі жылға қалғанын жеткізеді. Зинченко келесі жылдың жоспарына міндетті түрде енуі керектігін айтып, министрлікке хат жолдайды.
Дегенмен, мектеп құрылысының құжаттарын дайындау, тағы басқа да мәселелер созбалаңға салынып кетеді. Осы тұста Ордабек ағамыз республикалық «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Egemen Qazaqstan») газетіне мақала жолдайды. Бұл 1984 жылдың 21 наурызы. Газет редакторы Балғабек Қыдырбекұлы облыстық атқару комитетінің төрағасы Ораз Жандосовпен сөйлеседі. О.Жандосов газетке түскен мақала бойынша жұмыс істеуге уәде береді. Осылайша Қаражондағы мектеп құрылысы аяқталады ғой.
О.Шаяхметов ағаның ауылға бұдан басқа да жасаған жақсылықтары көп. Соның бірі түрлі кедергілерді бұзып, «Майдантал» кеңшары орталығынан Қаражонға дейін 6 шақырым асфальт жол салдыруы. Бұдан тыс Орекең ауыл маңында 10 гектар жерге тұңғыш рет бау екті. Міне, осы ерен еңбекті ұмытпауымыз керек.
Иә, Орекең отты оғлан еді. Біз ол кісіні әрдайым еске алып отырамыз. Мектеп мұғалімдері мен оқушыларымызға оның еңбегін айтып отыруды өзімізге парыз санаймыз. Дегенмен, көңіл әлі де қоңылтақси береді. Біз ағаны жеткілікті насихаттай алмай жүргендейміз...
Сержан ШӨКАМАНОВ,
«Қаражон» жалпы орта мектебінің директоры
Түркістан облысы,
Кентау қаласы
