Норвегияның "Vårt Land" қоғамдық-саяси газетінде қазақстандық профессор және дипломат Әділ Ахметовтің "әл-Фараби және идеализм дағдарысы" атты мақаласы жарық көрді. Философтың 1150 жылдық мерейтойы қарсаңында автор оқырмандарды қазіргі саяси тенденциялар мен Әл-Фараби мұрасы туралы ой қозғауға шақырды, - деп жазады Egemen.kz

"Неге әл-Фараби қазіргі әлемде әлде де өзекті болып табылады? Ол философ ретінде идеалды қала-мемлекет және осындай қалалар арасындағы қатынастардың моделі идеясын дамытып отырған болатын. Ол әсіресе "ізгілікті қала" деп аталатын, яғни жалпы адамзаттық бақытқа жету мақсатында бірге өмір сүретін және еңбек ететін адамдар мемлекетінің тұжырымдамасын құруымен танымал. Ізгілікті қала - Платон "Республикасының" жетілдірілген нұсқасы деп айтуға болады", - деп айтылған мақалада.
Әл-Фараби ұсынған қала-мемлекет органикалық тұжырымдамасының басты мақсаты - әділдік. Ол ізгі қала тұрғындары мен басшыларының маңызды сипаттамаларын мазмұндаған. "Адамдары өзара көмек көрсетіп еңбектену арқылы шынайы бақытқа жетуді мақсат еткен қала ізгі қала, ал адамдары өзара қолғабыс тигізіп бақытқа жетуге мақсаттанған қоғам ізгілікті қоғам болып табылады", - деп әл-Фараби өзінің әйгілі трактатында жазған.
Бірақ, Ә.Ахметовтің пікірінше, әл-Фараби қала-мемлекетімен шектелмей, идеяны идеалды мемлекеттен халықаралық ынтымақтастық үстем болған идеалды әлемге дейін одан әрі дамытады.
"Біз 2020 жылға келсек әлем өркендеуіне жету бағытына қажетті идеализмнің қарама-қайшылығына куә боламыз. Заманауи адам идеализмнің түбегейлі дағдарыста болғандықтан әл-Фарабидің ойларынан алшақтау сезінетін сияқты. Барған сайын халықтар арасындағы жақындасу идеялары мен бастамалары азаюда. Ғаламдық мәселелерді шешуге белсенді, шабыттандырылған және практикалық көзқарас жойылып бара жатқан сияқты, ал оқшаулану мен қақтығыстар күшейіп келеді" - деп атап көрсетеді автор.
Ә.Ахметовтің ойынша, әл-Фараби өз идеясының утопиялық табиғатын әлбетте түсінген, бірақ бұл идеяға күмәнге қарамай ұмтылуға шақырып отырған. Әл-Фарабиден кейін бірнеше ғасыр өткен соң ғана адамзат әрекетке қабілетті демократияны, билікті бөлу жүйесін құру арқылы жаппай теңдік пен түсіністікке қажет негізді орнатады. Не үшін? Жаппай бақытқа жету үшін - деп сенетін әл-Фараби.
Философтың өз сөзімен айтқанда: "Ұлттар бір-біріне бақытқа жетуі үшін көмектесудегі". "Ізгі ғаламдық әлем" тығыз және сапалы халықаралық ынтымақтастықты талап етеді. Тіпті қазіргі жағдайда бұл перспектива алыс болып көрінсе де, біз идеалдан ешқашан бас тартпауымыз керек. Бүгіндегі утопия дегеніміз ертең шындыққа айналуы мүмкін", деп түйіндеді қазақстандық ғалым.
Қазақстан коронавирусқа қарсы Қытай вакцинасын сатып ала ма
Қазақстан • Кеше
Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі тағайындалды
Тағайындау • Кеше
Бес облыста ауа райына байланысты ескерту жарияланды
Қазақстан • Кеше
Қарағандылық тележурналист Қасымның кинодағы рөлін сомдады
Аймақтар • Кеше
Әріптестік әлеуеті жеміс беруде
Аймақтар • Кеше
Мамыраев атындағы әскери-техникалық мектеп үздік атанды
Аймақтар • Кеше
Қостанайда E-Commerce орталығы ашылды
Аймақтар • Кеше
Руханият • Кеше
3 мың еріктіге QazCovid-in вакцинасы егілді
Қоғам • Кеше
Қазақстандықтарды вакцинациялау мерзімі белгілі болды
Қазақстан • Кеше
«Menin Armanym» жүректерге жылу сыйлайды
Руханият • Кеше
Аудан әкімі қоғамдық кеңес алдында есеп берді
Аймақтар • Кеше
Оқушылар қоқыс жинайтын робот құрастырды
Аймақтар • Кеше
Марат Шоранов халықты COVID-19-ға қарсы вакцинациялау тәртібін түсіндірді
Коронавирус • Кеше
Алматыда балмұздақ байқауы өтті
Аймақтар • Кеше
Аймақтар • Кеше
«Қайсар» Түркияда жолдастық кездесулер өткізеді
Аймақтар • Кеше
Мәжіліс ратификациялық заң жобаларын мақұлдады
Парламент • Кеше
Елордада мектеп оқушылары робототехникамен айналысады
Аймақтар • Кеше
Қазақстан Чехия нарығына 45-тен астам өнім түрін жеткізе алады
Экономика • Кеше
Таразда жасырын ойын орны анықталды
Аймақтар • Кеше
Түркістан облысының үздік полицейлері марапатталды
Аймақтар • Кеше
Қазақстан Еуропалық азаматтық авиация конференциясына қабылданды
Қазақстан • Кеше
Ақпараттық-ағарту штабының жұмысы – ашықтықты талап етеді
Қазақстан • Кеше
Отандық төсек-орын өнімдері АҚШ пен Канадаға экспортталды
Экономика • Кеше
Видео • Кеше
Франция елшісі Қазақстандағы діни сенім бостандығына баға берді
Қазақстан • Кеше
Атырауда фитнес орталықтан ақша ұрлаған әйел ұсталды
Аймақтар • Кеше
«Қайрат» қақпашысы әлемдік рекорд жаңартты
Футбол • Кеше
iPhone 12 денсаулыққа зиян деп танылды
Технология • Кеше
Жаңа Lada Niva көлігі құрастырылуы мүмкін
Технология • Кеше
Түркістанда 100 адамның басын қосып, көкпар берген
Аймақтар • Кеше
Теміртауда қарияға қысым көрсеткен күдікті табылды
Оқиға • Кеше
Семейде екі автобус жол апатына түсті
Аймақтар • Кеше
Ордабасы ауданында 379 мал бордақылау алаңы жұмыс істейді
Аймақтар • Кеше
БЖЗҚ-ға алғашқы күні 10 мыңнан астам өтінім берілді
Қоғам • Кеше
Атырауда түрмеге телефон өткізбек болғандар қамалды
Аймақтар • Кеше
Шымкентте 5 мыңға жуық отбасы инфрақұрылым жүйесімен қамтылады
Аймақтар • Кеше
«SHYMKENT» ӘКК» 30 инвестициялық жобаны жүзеге асырады
Аймақтар • Кеше
Атыраудағы стационарларда 1 миллионға жуық дәрілік зат бар
Аймақтар • Кеше
Құдыққа құлаған құнанды құтқарып қалды
Аймақтар • Кеше
Арыста жоғалған бір үйір жылқы табылды
Аймақтар • Кеше
Германия шаруалары трактормен шеруге шықты
Әлем • Кеше
Қазақстанда 40 мыңнан астам автокөлік ұрланған
Қазақстан • Кеше
АҚШ әскеріндегі әйелдерге боянуға рұқсат берілді
Әлем • Кеше
Ұқсас жаңалықтар