Инфляцияның беті қайтпай тұр

Экономика • 19 Қаңтар, 2021

Инфляцияның беті қайтпай тұр

24 рет көрсетілді

Қазақстанда жылдық инфляция 2020 жылғы желтоқсанда 7,5% -ды құрады, деп хабарлайды Egemen.kz Ұлттық банктің баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

Гүлбаршын АЙТЖАНБАЙҚЫЗЫ

Баға өсуіне негізгі үлес азық-түлік тауарларының қымбаттауы әсер етті. Азық-түлік тауарларына бағаның өсуі жекелеген азық-түлік нарықтарындағы ішкі ұсыныстың төмендеуіне, сондай-ақ әлемдік азық-түлік бағаларының өсуіне байланысты жеделдеуін жалғастырды.

Азық-түлік тауарлары

2020 жылғы желтоқсанда жылдық азық-түлік инфляциясы 11,3% дейін жеделдеді. Азық-түлік бағасының күрт өсуіне өсімдік майы, қант, сондай-ақ көкөністер мен жұмыртқа бағаларының көтерілуі әсер етті. Желтоқсанда өсімдік майы бағасының ай сайынғы өсуі сәл бәсеңдеді, дегенмен әлемдік нарықтағы бағаның өсуі мен өткен жылдың төмен базасының аясында, оның өсуінің инфляцияға қосқан үлесі айтарлықтай өсті.

Осындай тенденциялар қант нарығында байқалды, ал әлемдік нарықта және Ресейде бағаның өсуі желтоқсанда әлсірей бастады. Соңғы айларда байқалған нан-тоқаш өнімдері мен жарма, ет өнімдері бағаларының өсу қарқынының бәсеңдеуі астық қорларын толықтыру және ауылшаруашылық тауар өндірушілері бағаларының біршама қалыпты өсуі аясында жалғасты. Осы топтардың құрылымында соңғы 12 айдағы дефляциялық динамика күріште (-1,7%) және құс етінде (-0,2%) тіркелді.

Азық-түлік емес тауарлар

Азық-түлікке жатпайтын инфляция 2020 жылдың желтоқсанында баяулап, жылына 5,5% құрады. Ұзақ пайдаланылатын тауарлар құрылымында халықтың нақты ақшалай кірістерінің төмендеуі және қашықтықтағы жұмыс пен оқу формасының сақталуы жағдайында тұтынушылардың әлсіз сұранысы аясында киім мен аяқ киімнің өсу қарқыны баяулады. Сонымен бірге ұзақ уақыт пайдаланылмайтын жекелеген тауарларға (жеке гигиена құралдары, дәрі-дәрмектер) бағаның өсуі жеделдеуін жалғастырды. Сондай-ақ, тұрмыстық техниканың (тоңазытқыштар, кір жуғыш машиналар, шаңсорғыштар және басқалары) қымбаттауы нәтижесінде тұрмыстық заттар бағасының өсуінің сәл жеделдеуі байқалады.

Ақылы қызметтер

Ақылы қызметтер бағасының жылдық өсімі 4,2% дейін өсті. Акселерацияға негізгі үлес қоғамдық тамақтану, қонақ үй қызметтері, тұрмыстық қызметтердің жекелеген түрлері (химиялық тазалау, киімді жөндеу) және жеке күтім қызметтері саласындағы бағаның түзетілуімен қамтамасыз етілді. Қызметтердің осы түрлеріне бағаның өсуі көбіне сұраныстың біртіндеп қалпына келуі аясында екінші реттік әсерді (азық-түлік, импорттық шикізат пен материалдар бағасының өсуі) жүзеге асырумен байланысты болуы мүмкін. Сонымен қатар, жылу бағасының төмендеуі нәтижесінде реттелетін коммуналдық қызметтерге тарифтердің өсу қарқынының қарашадағы 2,4% -дан желтоқсандағы 1,6% -ға дейін баяулауы тежеуші әсер етті.

Екінші тоқсанда тұтыну тауарлары мен қызметтері бағаларының өсу қарқыны алдыңғы тоқсанмен салыстырғанда біршама баяулады. Бірінші жартыжылдықта инфляцияның жиынтық деңгейі 4,2% құрады, ал бір жыл бұрынғы 2,6%. Бірінші жартыжылдықта инфляция динамикасына негізгі әсер алты ай ішінде 7% -дан астамға қымбаттаған азық-түлік тауарларына бағаның өсуінің жеделдеуі әсер етті. Осы кезеңде негізгі азық-түлік тауарларының барлығы дерлік қымбаттады. Азық-түлік емес тауарлар мен коммуналдық қызметтерге бағаның салыстырмалы түрде төмен өсу қарқыны, сондай-ақ халықтың нақты кірістерінің төмендеуі инфляцияны тежеуші әсер етті.

Күннің маңызды және өзекті жаңалықтарын «Егемен Қазақстан» телеграм каналынан оқыңыз