Облыстық табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы жануарлар дүниесін қорғау және балық шаруашылығы бөлімінің бас маманы Руслан Балтаев ағымдағы жылдың тамызында резервтік қордағы 13 балық шаруашылығына су айдындарын бекітіп беру конкурсы өткізілгенін айтты. Конкурсқа 18 кәсіпкерден 20 конкурстық өтінім түскен. Нәтижесінде 5 кәсіпкерге 5 балық шаруашылығы су айдындары бекітіліп берілген. Алдағы уақытта қалған су айдындарына конкурс жарияланады. Жалпы, өңірдегі балық шаруашылығы су айдындарына ағымдағы жылдың 15 ақпанынан бастап, 1 шілдесіне дейін балық аулау лимиті 673,3 тоннаны құрап отыр. Бүгінгі күнге 666 тонна балық ауланыпты. Нәтижесінде табиғат пайдаланушылардан жергілікті бюджетке 11 миллион 943 мың теңге түскен. Ал, ағымдағы жылдың 1 шілдесінен 2021 жылдың 1 шілдесіне дейін облыс аумағындағы балық шаруашылығы су айдындарына балық аулау лимиті 1150,7 тоннаны құрап отыр.
Алайда, облыстағы балық шаруашығын дамытуда су айдындарын тіршілік нәрімен қамтамасыз етуде кедергілер бар болып отыр. «Басқарма облыстағы барлық су айдындарының сумен қамтамасыз етілуін зерделеп шықты. Нәтижесінде, 122 су айдынның ішінде тек 17 айдында ғана су деңгейі тұрақты екендігі анықталып отыр. Біз облысымыздағы балық шаруашылығы су айдындарын сумен тұрақты қамтамасыз етпесек, келешекте балық шаруашылығын дамыту қиынға соғады. Оның үстіне, табиғи су қоймаларында өсірілген балық аулау квотасын көтеру де қиындық туғызады», дейді Руслан Балтаев. Сондықтанаталған басқарма жеке тоғанда интенсивті балық өсіру шаруашылығын дамыту тәжірибесін қолға алған. Бұл әдістің ерекшелігі – кәсіпкер өзінің жеріне тоған салып, балық өсіреді. Жем, шабақ, аналық балық сатып алу, құрал-жабдық сатып алу мемлекет тарапынан субсидияланады. Тоғанды алып қою қаупі болмайды. Сонымен қатар, өңірде тауарлы балық өсіру кәсібін өрістету жолға қойылуда. Облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес, аймақтағы өзендердің жағасынан балық шаруашылығын жүргізуге қолайлы жерлерді анықтау мақсатында арнайы топ құрылған. Жұмысшы топ зерделеу жұмыстарын жүргізіп, Қордай, Шу және Мойынқұм аудандары арқылы өткен Шу өзенінің арнасын және Жамбыл мен Байзақ аудандары арқылы өткен Талас өзенінің арнасынан тоған жасауға жарамды 24 жер учаскелерін анықтаған. Қордай, Шу және Мойынқұм аудандарындағы Шу өзенінің бойында барлығы 119 гектарды құрайтын 13 учаске анықталған. Мамандардың айтуынша, осы учаскелерде балық өсіру тоғаны жасалса, 238 тонна тауарлы балық өсіруге мүмкін болмақ. Ал, Жамбыл және Байзақ аудандарындағы Талас өзенінің бойынан 16,6 гектар аумақты құрайтын 11 учаске алынып, ол жерде 24,8 тоннаны құрайтын тауарлы балық өсіруге болады екен.
Сондай-ақ, облыста тау бөктерлеріндегі салқын суларда форель шаруашылығын дамыту бойынша қарқынды жұмыстар басталған. Аталған балық түрін өсіруге қолайлы өзендерді анықтайтын және резервтік қордағы балық шаруашылығы су айдындарына ғылыми зерттеу жұмыстарға облыстық бюджеттен 29,5 миллион теңге бөлініп, бүгінгі күні конкурс жеңімпазы «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі танылған. Бұл орталық Қордай, Меркі, Т.Рысқұлов және Жуалы аудандарының тау бөктерлеріндегі 22 тау өзендеріне және 36 балық шаруашылығы су айдындарына ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізген. Зерттеу нәтижесінде 22 тау өзенінің 17-сі ғана жарамды екені анықталған.
Жамбыл облысы
