Қоғам • 11 Наурыз, 2021

Балаға бағытталған қылмыстың бәрі ауыр

350 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Мамандар кәмелетке толмағандарға қатысты, атап айтқанда, балалардың жыныстық қолсұғылмаушылығына қарсы қылмыстың түп тамырын зерттегенде, олардың көбісінің жақын адамдар немесе отбасы мүшелері тарапынан жасалатынын анықтаған екен. Ал қазіргі таңда бұл шетін мәселенің шешімін табу – күн тәртібіндегі өткір мәселенің бірі болып тұр.

Балаға бағытталған қылмыстың  бәрі ауыр

Ал Қарағанды облысында 1 наурыздан бастап өңірдің 70 педагогі кәмелетке толмағандарға қа­тысты қылмыстың алдын алу мақ­сатында «Ангел» балалар қа­уіп­сіздігі орталығының автор­лық бағдарламасы бойынша дәріс ала бастайды. Яғни бұл салада құқық қорғау органдары мен білім басқармасы жұмысты күшейткен. Мұндағы мақсат біреу – сертификат алған мектеп тренерлері балалар қауіпсіздігі бойынша оқу­шы­ларға тұрмыста және әлеу­мет­тік желілерде өзін қалай ұстау керектігін үйрететін болады.

Таяуда облыстық әкім­дік­те өткен онлайн-кеңес­те балалардың жы­ныс­тық қол­сұ­ғыл­мау­шы­лы­ғына қар­сы қылмыстың алдын алу бойынша қабылданып жатқан шаралар талқыланды. Сол жиында сөз алған облыстық полиция департаментінің ЖПҚБ бастығы Валерий Коваленко балалар тәрбиеленетін барлық отба­сы­ларға үнемі барып тұру, тиісті әңгімелер жүргізу, ата-аналарға, атап айтқанда, аналарға жадынама­лар таратудың қажет­ті­гі­не баса мән берді.

– Бұл шаралар зорлық-зомбылық сипатындағы қылмыс­тар­ды анық­тау­ға және олардың алдын алуға көмектесуі тиіс. Ең алдымен поли­ция есебінде тұрған адамдармен бірге тұратын отбасылардың қам­тыл­ғаны керек, – деді полиция өкі­лі.

Осы орайда айта кететін бір жайт, Қарағанды облысында 1 ақпаннан бастап барлық құ­қық бұзушылыққа, оның ішін­де отбасындағы тұрмыстық зор­лық-зомбылық деректеріне шұ­ғыл ден қою мақсатында жедел басқару орталығына (ЖБО) бай­­ланыстырылған «SOS – бір қоңы­рау» мобильді қосымшасы жұмыс істей бастаған. Оны плеймаркеттен «102» деген атаумен жүктеуге болады. Мұны әр отбасы, әсіресе кәмелетке толмаған балалар тәр­бие­­ленетін отбасылар жүктеп алғаны жөн. Осы қосымша жұмыс іс­тей бастағаннан бері Қарағанды қала­лық полиция бөліміне қарасты ЖБО-ға 19 өті­ніш түскен екен. Оның ішінде отбасы-тұрмыстық қатынастарға қа­тысты бір қоңырау болған.

Бұдан бөлек, кәмелетке тол­ма­ғандарға қатысты қылмыстарға қарсы іс-қимыл жасау үшін блогерлерден тұратын топ құ­рыл­ды. Әзірге кибереріктілер қауымдастығы тек Қарағандыда ғана жасақталған. Бірақ жақын арада мұндай топтар Теміртау, Шахтинск, Саран және Абай қалаларында да пайда болады деген жоспар бар.

Киберволонтерлер заңсыз ба­­ғыт­­тағы сайттар мен кон­тенттерді анық­тау үшін ин­тер­нет-кеңістікке мониторинг жасап отырады. Айта кету керек, қазір­дің өзінде олардың жұмысы оң нәтиже бере бастапты. Мысалы, ВКонтакте әлеу­мет­тік желісін бақылау кезінде жас шек­теу­лері жоқ топтар анықталған. Яғни кез келген пайдаланушы, оның ішінде жас бала да осы топтардағы ақпаратты емін-еркін ала алады екен. Олар мұнда интимдік фото­сурет­терді салып, жасына байланыс­ты шектеулер жоқ сайттарда түбі күмәнді танысулар ұсынатын көрінеді.

Жоғарыда айтылған онлайн-ке­ңесте облыстық білім бас­қар­­­масы мен полиция депар­та­менті­нің сауалдамаларды да­йын­даумен және ақпа­раттық кон­­тентті өң­деу­мен айна­лысатын пси­хо­лог­­терінің өзара іс-қимылы жол­­ға қойылғаны атап өтілді. Мысалы, бүгінде Қара­ған­ды об­лысының 7 мектебінің базасын­да «Психологиялық-педа­го­ги­ка­лық мониторингтің авто­мат­тан­ды­рыл­ған жүйесі» бағ­дар­ламасы ма­құлдаудан сәтті өтті. Мұның өзі педагог-психологтерге оқушы­лармен жүргізілетін жеке жұмыс­қа көбірек уақыт бөлуге мүм­кіндік береді.

Облыстық білім басқар­ма­сының басшысы Гүлсім Қо­жах­метова мек­теп­тердің әлеу­мет­тік төлқұжат­та­­рына өгей әкелері немесе өгей шешелері бар отбасыларда тәрбие­ленетін балалардың есебі енгізіл­ге­нін мәлім етті.

– Мектептер мен колледждер­де психологиялық көмекті кү­шейту мақсатында мектеп қауіп­сіз­дігі командалары құрылды. Олар әлеуметтік, медициналық, психо­логиялық-педагогикалық не­ме­се құқықтық қолдауды қажет ететін балаларды анықтайды, – деді об­лыс­тың бас мұғалімі.

Онлайн-кеңесте сөз алған облыс әкімі Жеңіс Қасымбек әрбір ата-ана бұл бағыттағы әр іс пен әр бала үшін алаңдауы керектігіне баса мән берді.

– Біз кәмелетке толмағандарға қатысты қауіпсіздікті қамтамасыз ету және зорлық-зомбылықты бол­дырмау жөнінде 2021-2023 жыл­дар­ға арналған Жол картасын бекіт­тік. Бұл алаңқайда барлық мәсе­лені ашық талқылау керек. Комис­сияның жұмысына қоғамдық ұйымдардың өкілдерін тартқан жөн. Жалпы аталған мәселеге қа­тыс­ты әрбір факті егжей-тегжейлі тек­серілуі керек, – деп атап өтті өңір бас­шысы.

Қоғамдық ұйымдар демекші, бүгінде өңірде балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері бойынша «Не молчи» қоғамдық қорының басшысы Дина Таңсәрімен ынтымақтастық орнатылыпты.

Әлбетте, ақпаратты технология бой бермей кеткен бү­гін­гі заманның сұмпайы дерті – балалардың жы­ныс­тық қол­сұғыл­мау­шылығына қарсы қылмысқа қоғам болып жұ­мылмайынша, істің оңға баса қой­масы белгілі. Сондықтан да бұл шаруаға жұртшылық жаппай атса­лысуы керек деп санайды маман­дар.

 

Қарағанды облысы