Алматы музейінде ашылған «Кестелі тарих – сырлы әлем» сәндік-қолданбалы өнер көрмесіне Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі, «Шабыт» халықаралық фестивалінің лауреаты, Орал Таңсықбаев атындағы Алматы сәндік-қолданбалы өнер колледжінің оқытушысы Мұхамбетқали Дүйсембаевтың қаламынан туған 30-ға жуық шығарма қойылыпты. Көрмеге келушілердің назары суретші шығармаларының әлеуметтік сипатына ғана емес, гобеленде көркем үйлесім тапқан түрлі-түсті образдарға ауатыны анық. Cуретшінің «Жер ана шақырады», «Арал сериялары» экологиялық апатты өңірдің тыныс-тіршілігіне арналған. Қиялы ұшқыр қылқалам шебері үшін жылдың қай мезгілі болсын тартымды десек, «Балалық шақ», «Текемет басу», «Жас келін», «Жайлау», «Шебер ана», «Көрші», «Тұлып» сияқты туындыларындағы көк бояуға қанық кең даланың көрінісі көктемнің келгенін аңғартқандай.
Өнертанушылар Мұхамбетқали Дүйсембаев шығармаларын бірнеше салаға бөліп қарастырады. Мысалы, «Атан», «Балалық шақ», тағы басқа да туындылары сюреализмге негізделсе, «Жайлауда», «Жас келін», «Шебер ана», «Текемет басу» сияқты жұмыстарынан лирика еседі. Жайма-шуақ ауыл көрінісі суреттелген «Жайлау» туындысы көкке оранған өлкені көз алдыңызға әкелсе, «Торсық ұстаған қыз», «Қызғалдақ» жұмыстарында суретшінің ой-қиялы шарықтай береді. Күрделі бояу көмескі тартпай тақырыбымен үндесе кеткен тағы бір шығармасы «Ару» декоративтік абстракцияда орындалып, гобеленде Тұран аруының образы айшықталады. Арудың сұлулығы, батырлығы көркем үйлесім тауып, образды аша түскендей. Айшықты колористикасымен ерекшеленетін «Менің Қазақстаным» шығармасы ел тәуелсіздігіне арналса, суретшінің кенеп бетіндегі портреттер сериясы өз алында үлкен тақырып деп айтуға болады.
«Әжем Балғынның өнегесін көріп өстім. Текемет басу, алаша тоқу сияқты ұлттық қолөнеріміздің озық әдістерінің шығармашылығымда көрініс табуы сондықтан да болар», дейді қылқалам шебері.
Кенеп бетінде түрлі-түсті образдардың өрнектелуінің өзіндік техникасы ғана емес, дәстүрімізбен ұштасып жатқан терең мәні бар. Бүгінде еліміздің оңтүстік, солтүстік өңірлерінде сақталып қалған тоқыма өнері – ұлтымызбен бірге жасасып келе жатқан киелі өнер. Кезінде Алматыдағы кілем фабрикасы гобеленшілер үшін сапалы жіптердің өндірісі саналса, қазіргі кезде қолдан иіріп өндіріске енгізудің өзіндік машақаты бар, яғни табиғи жіптен тоқылған картиналар ұзақ сақтауға келмейді. Сондықтан да осы тоқыма өнерінде қолданылатын бояулар мен жіптерді Ресей, Өзбекстан, Қырғызстан және Қытай елінен алуға тура келеді.
Қазақ бейнелеу өнерінің қара шаңырағы әрі шығармашылықтың ұстаханасы саналатын Орал Таңсықбаев атындағы Алматы сәндік-қолданбалы өнер колледжінен 80 жылдан астам уақытта еліміздің өнері мен мәдениеті саласына көптеген кәсіби маман қанат қақты. Бүгінгі күні де жастар арасында бейнелеу өнеріне құштар талапты жастар көп. Ең бастысы – Мұхамбетқали Дүйсембаев атап өткендей, табиғаты өнерге жақын таланттарды тани білу.
АЛМАТЫ
