Экономика • 16 Сәуір, 2021

Банк активтері көбейді

285 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Пандемия арқасына аяздай батпаған бір сала болса, ол – банк секторы. Жаңа деректер бойынша, қазақстандық банктердің активтері наурыз айында 32 трлн теңгеге жеткен. Әлеуетті қаржы институттары түгел дерлік өсім көрсеткен.

Банк активтері көбейді

banki.ru

Ranking.kz ақпаратына сүйенсек, наурыз айындағы көр­сеткіш (32 трлн теңге) ақпан айы­мен салыстырғанда 2,2 па­йыз­ға, ал бір жыл бұрынғы уақыт­пен салыстырғанда 19,7 пайызға жо­ғары. Активтер өсімі бойынша әзір­ге RBK Bank-ке тең келері жоқ. Аталған банктің өсімі 53,8 па­йызға көбейіп, 986,4 млрд теңгені құраған. Тек бір айдың өзіндегі өсім көр­сеткіші – 5 млрд теңге.

Үздік үштікке мемлекеттік бағдарлама аясында ипотекалық несиелеуді көзір қылған «Отба­сы банк» (+51,8 пайыз) пен ресейлік еншілес «Сбербанк» (+41,3 пайыз) кіреді. Айлық динамикада 6 банк, жылдық динамикада 9 банктің өсімі оң нәтижеге ие.

«Қазақстандық банктердің актив өсімі бойынша биылғы көрсеткіші коронадағдарысқа дейінгі кезеңнің өзін басып озады. Салыстырар болсақ, 2020 жылдың ақпан айының қорытындысы бойынша екінші деңгейлі банктердің активі 26,7 трлн теңгені құрап, бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 8,8 пайызға ғана жоғары болды. 2019 жылдың ақпанында сектордың жылдық өсімі 4,1 пайызды құраған еді. Ал биыл наурыз айында екінші деңгейлі банктердің қарыз портфелі 15,4 трлн теңгеге жетті. Бұл 2020 жылмен салыстырғанда 5,7 пайызға көп. Несие порт­фелінің банк активтеріне қа­ты­насы 48 пайызды құрады. Несие портфелінің жылдық динамикасының өсуі бойын­ша көшбасшылардың ондығы­на сол үш қаржы институты (RBK Bank, «Отбасы банк» және «Сбербанк») кіреді, бұл олардың несие нарығындағы жетекші позицияларының тұрақтылығын көрсетеді. RBK Bank займ портфелін 32 па­йызға, «Отбасы банк» 31,8 па­йыз­ға, ал «Сбербанк» 23,5 па­йыз­ға арттырған» делінген мо­ни­торинг жасайтын жоба зерттеуінде.

Банк секторын банктердің өздері қалай бағалайды? Бұл туралы олардың соңғы жыл­дар­дағы есептерінен де анық бай­қауға болады. Қаржы инсти­туттары сектордың эконо­ми­каға әсері төмендеп келе жат­қа­нын жасырмайды. «Банк сек­торының 2019 жылы әл­де­қайда қарқынды өсім көрсет­кеніне қарамастан оның эконо­микаға әсері төмендеп жатыр» делінеді «Халық банк» хабарламасында.

«Сбербанк» сарапшылары­ның айтуынша, 2008 жылғы дағ­дарыстан еліміздің банк жүйесі әлі оңалып кете алған жоқ. Бұған 2014-2016 жылдардан басталған дағдарыстан туындаған кор­поративті несиелеудің тоқы­рауын да қосып қойыңыз дей­ді сарапшылар. ForteBank пікі­рін­ше, бөлшек займдар несие нарығының басты драйвері болып отыр. Олардың жиынтық қаржы портфеліндегі үлесі 2018 жылдың аяғында 36,3 пайыздан 2019 жылдың аяғында 42,9 пайызға дейін өскен. Бұл ретте бөлшек займның 70 пайызы тұтынушылық несиелерге тиесілі екенін айта кету керек. Ұжымдық несие көлемі 27,8 пайызды құраса, несиелердегі шағын және орта бизнес үлесі 26,9 пайызға төмендеген.

Жоғарыдағы ойды «Банк ЦентрКредит» те қуаттай түседі. «Бөлшек несие беру соңғы үш жылда тұрақты өсу үрдісін көр­сетті. Жеке тұлғалардың не­сие құрылымында негізгі өсім мемлекет ынталандырып отырған ипотекалық несие және тұтынушылық несиелеу есе­бінен көтеріліп отыр» делі­неді банк есебінде.