Технология • 20 Сәуір, 2021

Компьютер қазақша мәтінді дыбыстай алады (Назарбаев Университет ғалымдарының жаңа өнімі)

965 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Компьютер қазақша мәтінді дыбыстай алады. Бұл Назарбаев Уни­­вер­ситетінің Ақылды жүйелер мен жасанды интеллект инс­ти­­ту­ты (ISSAI) ғалымдарының жаңа жобасының нәтиже­сін­де жү­­зеге асты.

Компьютер қазақша мәтінді дыбыстай алады (Назарбаев Университет ғалымдарының жаңа өнімі)

Олар қазақ тілінде сөз синтездеу немесе басқаша айтқанда, қа­зақ мәтінін дыбыстық сигналға түр­л­ендіру технологиясын жасады. Синтез технологиясы компью­т­ерге кез келген қазақша мә­тінді адам дауысына өте ұқсас дауыспен оқып шығуға мүм­кін­­дік береді. Әзірлеушілердің ай­туынша, мұн­дай технология Қазақ­стан­да бұрын бол­маған.

«Қазақстанда бұл технология ерек­ше қажеттіліктері бар адамдар үшін, виртуалды көмек­ші­лерде және қазақша мәтінді ды­­быстау қажет болатын қыз­мет­­­тер үшін пайдаланылуы мүм­­кін. Мұндай технология – ком­пьютердің қазақ мәті­нін дыбыс­тауды қажет ететін ин­те­рак­­тив­ті виртуалды ассис­тенттер, навигациялық жүйелер, ха­барлау жүйелері сияқты көп­теген қосымшалардың маңызды құрамдас бөлігі. Жаңа технология көзі нашар көретін адамдар үшін де пайдалы болуы мүмкін. Бұл қазақ мәтінін аудиоға ай­нал­дыру ар­қылы адам мен ро­боттың өзара іс-қимылын рет­теу­ге мүмкіндік береді, – дейді ISSAI постдок­торан­ты Ерболат Хасанов, – біз­дің жоба­мыз­дың басты мақса­тының бірі – цифр­лы технологияларды қазақ­ша­лау. Бұған дейін біз қазақ тілінде осыған ұқсас технологияларды кездестірмедік».

Ғалымдар бұл технологияны қазақша дұрыс интонация және қарқынмен әйел және ер дауысына салып сөйлейтін екі нұсқасын жасады.

Бүкіл әлемде бұл технология ден­саулық сақтау, электронды оқыту, дауыстық көмекшілер сия­қ­ты салаларда кеңінен қол­даны­ла­ды. Ғалымдар жаңа тех­но­логия цифрлы кеңістікте қазақ тілінің қа­тысуын арт­тыруға мүмкіндік бе­ретініне сенімді.

Ғалымдар жиналған мәлі­мет­тер база­сын, алдын ала да­йын­дал­ған модельдерді және жоба кодын ашық түрде ұсынады. Осының көмегімен кез келген ұйымдар мен компаниялар қазақ­ша сөз синтездеу жобаларын жасай алады.