Әдебиет • 14 Маусым, 2021

«Ұлы даланың көне сарындары» антологиясының ІІ томы жарық көрді

150 рет көрсетілді

М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында «Ұлы даланың көне сарындары» антологиясының екінші томының тұсауы кесілді. Айрықша туынды Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» бағдарламасындағы негізгі бағыттардың бірі – «Дала фольклоры мен музыкасының мың жылы» жобасы аясында қанат қағып отыр, деп хабарлайды Egemen.kz

Арман ОКТЯБРЬ

«Ұлы даланың көне сарындары» антологиясының екінші томына енген қазақтың көне аспаптары – шаң қобыз, саз сырнай, сыбызғы, қобыз, шертер, үш ішекті домбыра сарындары және аймақтық күйшілік өнеріндегі домбыраға арналған халық күйлері мен кәсіби күйші-композиторлардың туындылары, күй шеберлерінің орындаушылық нұсқалары оқырман үшін үлкен олжа болғанын айта кеткен жөн. Суырып-салмалық өнерге негізделген қазақтың күй мұрасының ішінен аспаптық музыканың 335 таңдамалы үлгісі іріктеліп алынған.

Күйлердің нотасы аудио материалдармен салыстырмалы түрде нақтыланып, сол күйді орындайтын күйшінің тартуымен сәйкестендіріліп хатталған. Күйшілер туралы негізгі мағлұматтар мен күйлердің аңыз әңгімелерден тұратын ғылыми-танымдық түсініктемелері де бірінші томның жалғасы іспеттес қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде қоса жарияланыпты.

Сондай-ақ тұңғыш рет қазақтың төл мұрасы ұсынылған басылым заманауи форматта электронды құралдарға көшіріп алып пайдалануға қолайлы болатындай арнайы QR кодпен, CD дискпен бірге жарыққа шығып отыр.

Туындының тұсаукесер рәсімінде көне сарындардың бастау бұлағы, жанрлық ерекшелігі, тарихи даму үдерісі, олардың сақталу мен насихатталу жолдары, ұлттық құндылықтардың келешек ұрпаққа тәрбиелік мәні жайында орамды ойлар айтылды. Мәні ерек еңбектің жарық көруіне кәсіби мамандар, күй өнерін тарихи-теориялық тұрғыдан зерттеген күйтанушы-ғалымдар, көне аспаптардың сақталуына ерекше үлес қосып жүрген белсенділер жұмылдырылып, домбыра күйлерінің аймақтық дәстүрлерін жалғастырған күй шеберлерінің тәжірибесі мен білімі ортаға салынды.

Олардың арасында – ҚР ҰҒА корр.-мүшесі, филология ғылымдарының докторы К.І. Матыжанов, өнертану докторлары Г.Н.Омарова, С.Ы.Өтеғалиева, филология ғылымдарының докторы Т.А.Қоңыратбай, жоба жетекшісі, өнертану кандидаты А.Ж.Қазтуғанова, өнер ордаларының ректорлары Арман Жүдебаев, Ақан Әбдуәлі, дәулескер күйшілер Шәміл Әбілтаев, Секен Тұрысбеков, Айгүл Үлкенбаева, Абдулхамит Райымбергенов, Нұркен Әшіров қатарлы өнерсүйер азаматтар бар.

Күннің маңызды және өзекті жаңалықтарын «Егемен Қазақстан» телеграм каналынан оқыңыз