Батыр ордасы бой көтерді

«Мәдени мұра» бағдарламасы аясында ұрпақтары осыдан он үш жыл бұрын жаңадан кесене тұрғызып, ас берді. Өз заманындағы белгілі тұлғалардың бірі болған Қылышты ата мен Төлегетай арасындағы байланыс сорабы ұзақ бір әңгіменің жүгі.

Жақында қос әулиенің кесенесі ауласы­нан Қаракерей Қабанбай батырдың ордасы бой көтерді. Елбасы бастамашы бол­ған «Рухани жаңғыру» бағдарламасы мен ел тәуелсіздігінің 30 жылдығы аясында ұйым­дастырылған шараға еліміздің әр түкпірінен келген азаматтар, батырдың ұрпақтары атсалысты.

– Келер жылы анталаған жаудың бетін қай­тарып, қазаққа қорған болған батыр баба­мыздың 330 жылдығы. Соның қарсаңын­да елінің есесін түгендеп, ат арқасына қонған ер рухын құрметтеп, содан өскелең жастар өнеге алсын деген ниетпен осында шаруа бастадық. Қабанбай бабамыздан «Алыс, туыс демеймін, кім атымды атаса, соны қол­­дап жебеймін» деген сөз қалған деседі. Шы­­нында қаһарынан дұшпаны қаймық­қан батыр бір руға, бір аймаққа емес, күллі қазаққа ортақ. Жерінің сынық сүйемін жауға таптатпай, тізе қосып, жасанып келген жауға қайрат танытқан барлық баһадүр рухын осылайша құрметтеп, кейінгіге үлгі етуіміз керек, – дейді «Ер Қаптағай» қоғам­дық бірлестігінің төрағасы, философия ғы­лым­дарының докторы Құсман Шалабаев.

Биыл еліміздің шығысында ел қорғаған батырлардың жорық жолымен «Аягөз-Майлышат-Шорға» тарихи-танымдық экспедициясы жолға шығып, арнайы деректі фильм түсіріліпті. Ел басына күн туған 1723 жылы Түркістанда жаудың бетін қайтарып, алапаты асқан Қаракерей Қабанбайды ел «Хан батыр» атаған деседі. Бұл Сырдың бо­йын қорғап, Ташкент, Сайрам қалаларынан жауды түре қуған батырдың ерлігі елге ортақ екенінің дәлелі. Сондықтан да осы шараның басы-қасында жүрген азаматтар келер жылы батырдың 330 жылдығына байланысты өтетін экспедицияны Сыр бойынан бастап Жоңғар қақпасына дейін жүріп өтуді жоспарлап отыр.

– Ізгі істің айналасында жұмылған аза­мат­тардың арқасында биылғы экспеди­цияда 1 279 шақырым жол жүріп, ел аузын­да сақталған әңгіме-аңыздарды тарихта болған оқиғалармен салыстыру арқылы бабалар ерлігін жаңа қырынан тани түстік. Зерттеу жұмыстары әлі де жалғасады. Алда деректі фильм түсіру, батырлардың жорық жолымен жүріп өткен сапарды қорытындылап, жүйелі зерттеу жұмысын жарыққа шығару жоспарда тұр, – дейді Мемлекет тарихы институтының жетекші ғылыми қызметкері, тарих ғылымдарының кандидаты Қанат Еңсенов.

Дарабоз ердің ордасында қазақ жерінің қай пұшпағына тиген жауға қарсы жұмыла шайқасқан батыр бабалардың бірлігі жайлы баса айтылды. Баһадүр рухына құрмет танытудың шаралары баяндалды. Еліне қалқан болған ер жайлы көркем фильм түсіру қолға алыныпты. Сонымен қатар тиісті орындарға Алматы қаласынан еңселі ескерткіш тұрғызып, 330 жылдығын республика көлемінде атап өту жөнінде ұсыныс берілген.

Қызылорда