Осы жылдан бастап Қазақстанның ынтымақтастығы 2021-2025 жылдарға арналған БҰҰ-ның тұрақты даму ынтымақтастығы шеңберінде де жүзеге асуда.
2018 жылы Алматы қаласының әкімдігі Қазақстанның БҰҰ-мен көпжақты және аймақтық ынтымақтастықты тереңдетуге деген үлкен қызығушылығының жарқын көрінісі ретінде БҰҰ-ның жаңа көпфункционалды ғимаратын салды, онда осы халықаралық ұйымның 16 органы өздерінің аймақтық кеңселерін орналастырды.
2015 жылы Астанада өткен Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің 5 Съезінің жұмысына БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мунның қатысуы БҰҰ-ның Дүниежүзілік конфессияаралық форумының Күн тәртібінің жоғары құрметіне ие болды.
ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 1991 жылдан бастап 30 жыл бойы адамзаттың әл-ауқаты үшін ядролық қарусыздану саласында да, дінаралық қатынастар саласында да жаһандық елдер арасындағы диалогты нығайтып келеді.
2003 жылы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен өткен Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің І Съезінің өнімділігі мен саяси келешегі оның қатысушыларының съезді 3 жылда бір рет тұрақты түрде өткізу туралы шешімінде көрініс тапты. Съезаралық кезеңде жыл сайын әлемдік дін өкілдерінің қатысуымен оның Хатшылығының отырыстары өткізіледі.
2011 жылдың наурызында Қазақстанның сыртқы саясатындағы үлкен серпілісі Қасым - Жомарт Тоқаевтың Женевадағы БҰҰ Еуропалық офисінің Бас хатшысының орынбасары - Бас директор қызметіне тағайындалуы болды. 2013 жылдың қазанына дейін жоғары дәрежелі халықаралық қызметкер ретінде жұмыс істеген Қ.Тоқаев, БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мунның айтуынша, БҰҰ-ның жаһандық және еуразиялық қызметіне, оның ішінде ДДҰ, ХЕҰ, ХБҰ, Қарусыздану жөніндегі конференцияға, босқындар мен адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы комиссардың жұмысына әлемдік деңгейде маңызды үлес қосты.
Әлемдегі қазақстандық конфессияаралық диалог саясатының біртіндеп дамуы барысында маңызды жетістіктердің бірі - 2018 жылы 6-шы Конгрестің халықаралық қатысушыларының Н.Назарбаев орталығын құруға деген ерік білдіруі болды. конфессияаралық және өркениетаралық диалог.
Тұңғыш Президент құрған әлемдік діндердің тұрақты диалогының берік негізі діндер мен өркениеттердің «татуластық» саясатын ілгерілету бойынша Н.Назарбаев орталығының жұмысының нақты нұсқаулары мен ағымдағы басымдықтарын айқындады.
Әлемдік діндердің өкілдері арасындағы ашық диалогтың жаһандық алаңы ретінде Діндер лидерлерінің Съезінің жоғары деңгейін нығайта отырып, біздің ұйым ерекше азаматтық қоғамды, теңдік пен қауіпсіздікті дамыту үшін БҰҰ-ның негізгі принциптерін ілгерілетуді жалғастыруда.
Әлемдегі қазіргі пандемия жағдайына байланысты Н.Назарбаев орталығы баламалы түрде халықаралық ұйымдармен, оның ішінде БҰҰ құрылымдарымен интерактивті байланыстың өсу динамикасын күшейтуде.
Бүгінде Н.Назарбаев орталығы БҰҰ-мен тығыз әріптестік жүйесін құру қажеттілігін түсінеді, бұған елдер мен аймақтардың өзара тәуелділігінің өсуі, жаһандық мәселелерді бірлесе шешуге, мысалы алғанда Ауғанстандағы діни және саяси сын-қатерлерді бірлесіп шешуге деген талап дәлел.
БҰҰ-мен ынтымақтастықты одан әрі кеңейту тенденциясын мақсатты түрде дамыта отырып, біздің Орталық 2019 жылы БҰҰ Өркениеттер Альянсымен Діндер Лидерлері Съезі мен БҰҰ-ның мақсаттарын үйлестірілген түрде ілгерілетуге бағытталған Серіктестік туралы келісімге қол қойды, сонымен қатар, БҰҰ-ның діни орындарды қорғау жөніндегі іс -қимыл жоспары және басқа да бірлескен жобалар.
БҰҰ Өркениеттер Альянсымен ынтымақтастықтың прогрессивті дамуын ескере отырып, оның Жоғары өкілі М.А.Моратинос а.ж. 6 қазанында Нұр-Сұлтанда өтетін Съез Хатшылығының ХІХ отырысына қатысады деп күтілуде.
2021 жылы Орталық ЮНЕСКО-ның Алматыдағы кластерлік офисімен ынтымақтастық орнатып, білімге, жастардың дамуына және мәдени мұраны насихаттауға бағытталған өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойды.
ЮНЕСКО-ның Орталық Азиядағы басшылығының және Алматыдағы Жаһандық коммуникациялар департаментінің «XXI ғасырдағы Орталық Азия елдері мәдениеттерінің татуластығы» атты халықаралық онлайн-конференциясына белсенді қатысуы олардың өзара тиімді ынтымақтастықты одан әрі тереңдетуге қызығушылықтарын растады.
Осы орайда серіктестермен ынтымақтастық орнатуға жан-жақты көмектесетін ҚР Сыртқы істер министрлігімен және Қазақстан Республикасының шетелдегі дипломатиялық өкілдіктерімен белсенді өзара іс -қимыл жалғасуда. Қазақстанның әлемдегі дипломатиялық миссияларының кең өкілдігі, олардың жеке инфрақұрылымы, сондай-ақ отандық дипломаттардың кәсіби және сапалық құрамы, ең алдымен, Қазақстан Республикасының Президенті Қ.Тоқаевтың тарихи еңбегі екенін атап өтпеуге болмайды.
Н.Назарбаев орталығының мақсаттары БҰҰ-ның 2030 жылға дейінгі тұрақты даму жөніндегі Күн тәртібінің міндеттерімен үндестігі біздің ұйымның адам дамуына, азаматтық институттардың тиімділігі мен адам құқықтарын қорғауға бағытталған тәсілдерінің өнімділігін растайды.
Біздің Орталықтың айнымас басымдығы - конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделін халықаралық аренада ілгерілету және Қазақстанның экономикалық тұрақты және саяси тұрақты БҰҰ-ға мүше мемлекет ретінде халықаралық имиджін көтеру.
БҰҰ-мен ынтымақтастық динамикасын дамыта отырып, Н.Назарбаев Орталығы БҰҰ-ның Жаһандық коммуникациялар департаментімен ынтымақтастық орнатты, ол болашақта БҰҰ платформаларын Діндер лидерлері съезінің халықаралық бастамаларын ілгерілету үшін пайдалануға жаңа мүмкіндіктер береді.
Н.Назарбаев орталығы құрылған күннен бастап халықаралық аренада өз позицияларын кеңейте алды, өзін Мемлекет басшысының дін саласындағы саясатының белсенді жүргізушісі ретінде көрсетіп, конфессияаралық диалог пен жаңа заманға бейімделудің жаңа стратегияларын әзірлеу бойынша оң халықаралық тәжірибені жалғастырды.
Бүгінде Қазақстан БҰҰ қызметіне белсенді түрде қатысуда, ел басшылығы бұл ұйыммен белсенді түрде қарым-қатынас жасайды, бұған «Астана процесі» ретінде Сириядағы қақтығысты бейбіт жолмен реттеу бастамасы дәлел.
Мемлекет басшысының БҰҰ-ның аймақтық қолдауының нақты көріністерінің бірі және оның Ауғанстанға көмек көрсету миссиясының жетілдірілген рөліне оң баға беруінің бірі UNAMA офисінің Алматыда уақытша орналасуы болды. Сыртқы саясаттың халықаралық кадрларға бағытталған «қадамы» бірінші кезекте босқындарды қауіпсіз эвакуациялауға, гуманитарлық дағдарысты еңсеруге және Ауғанстан Ислам Республикасындағы негізгі адам бостандықтарын қорғауға бағытталған.
БҰҰ-ның Кабулдан 200-ге жуық қызметкерінің Алматыда әрі қарай жұмыс істеу үшін қайта орналасуы Қазақстан мен БҰҰ арасындағы мультипликативті ынтымақтастықты дамытуға жаңа серпін беретіні сөзсіз, сонымен қатар Алматының саяси рөлінің артып келе жатқанын. БҰҰ-ның Орталық Азиядағы аймақтық штаб-пәтері және көпжақты дипломатияның еуразиялық «тоғысу» нүктесі ретінде халықаралық деңгейде мойындалуы куәландырады.
Қорытындылай келе, біз Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың мына сөздерінен үзінді келтіргіміз келеді: «Біріккен Ұлттар Ұйымы шын мәнінде, жалғыз әмбебап және ең өкілетті халықаралық ұйым болып қала береді».
Мұрат Жағыпаров,
Конфессияаралық және өркениетаралық
диалогты дамыту жөніндегі Н.Назарбаев орталығының
Халықаралық ынтымақтастық департаментінің директоры
