Пікір • 03 Наурыз, 2022

Қош бол, бюрократия!

152 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Саяси жүйенің жаңғыруы ойын ережесін өзгертеді. Трансформациядағы ең бас­ты мәселе – ол қалыптасқан жүйенің, құндылықтар мен саяси іс-әрекеттердің үлгілерін өзгерту.

Қош бол, бюрократия!

Мысалға, әйел көшбасшыны таңдап, либералды идеяларды енгізген консер­ваторлардың өзгерісін келтіруге болады. Сондай-ақ лейборист Тони Блэр бұрынғы «Rule, Britain!» – «Басқар, Британия!» ұраны тиімсіз болып қалғанда «Cool Britannia», яғни «Керемет Британия» деп өзгертті. Осыдан кейін, 90-жылдардың екінші жартысында британдық болу керемет болып көрінді. Бұл дегеніміз жігерлі, шығармашыл болуды және британиялық музыканы тыңдауды білдірді. Сол сияқты Қазақстанда да өткен үш онжылдыққа көз жүгіртсек, ендігі жерде Nur Otan партиясының атауын Amanat деп өзгерту арқылы трансформация­ланатын кезі келді. Партияның жаңа атауы жаңа бренд ретінде «Жаңа Қазақстанның» бағдарына айналуы керек.

Саясаттағы ребрендинг бірнеше жағ­дайда жүзеге асырылуы мүмкін. Пар­тияның бағыты немесе халықтың сұра­нысы өзгерген кезде батыл шешімдер қабыл­дау қажет болады. Сондай-ақ идеясы ұқ­сас саяси партия­лар арасынан ерекшелену мақсаты пайда болуы мүмкін. Одан бөлек халықтың партияны қабылдауын, қоғам­дағы көзқарасты өзгертуді мақсат етуі мүмкін. 

Халық кез келген саяси институттың атауы мен белгісіне қарап, белгілі бір көзқарас қалыптастырады. Сол арқылы қабылдайды. Сондықтан көпшіліктің ойын, қабылдауын өзгертіп, сеніміне ие болу үшін осындай маңызды қадам жасалады. Партияның тек атауы мен белгісі өзгеріп қана қоймай, сапалық құрамы да жаңартылуы керек. 

Қаңтар айындағы оқиғалардан кейін халық партия атауын өзгертуді күтті, тіпті талап етті деуге болады. Өйткені Nur Otan-ның жылдар бойы атқарған ауқым­ды жұмысына қарамастан, жаңа мақсат­тар мен жаңа адамдар қажет. Өзгеріс көп күт­тірген жоқ. Мысалы, партия­ның ат­қару­шы хатшысы болып Асхат Оралов­тың тағайындалуында үлкен мән бар. Оның жасы қазақстандықтың орташа жасына сәй­кес келеді. Бұл қадам Президенттің құ­рамды жаңарту мен саяси институтта жыл­дар бойы белең алған бюрократиясыз жаңа жолды қалыптастыруды көздейтінінен хабар береді. 

Сонымен қатар 1 наурызда Amanat партиясының кезектен тыс съезінде айтылған Talqylau, «Өрлеу», «Қайсар», «Әлеумет», «Партиялық контент-фабрика», ТазаLike секілді жобалардың көп­шілігі жастарға бағытталғанын, оларға мүм­кіндік ашатынын көруге болады. Бұл жоба­лардың тартымды тұжырымдамасына қарамастан, олардың өңірлерде қалай жүзеге асатыны әлдеқайда маңызды. 

Партия құрылымында да көп нәрсе өзгереді. Мысалы, съезде айтылған шешім­дерге сай, бастауыш партия ұйымдардың жалпы саны 4500-ден төмендейтіні белгілі болды.

Қоғам мен сарапшылар бұл жаңалық­ты, партияның жаңғыруын жақсы қабыл­дағанын айта кету керек. Өзгеріс пар­тия­ның атауы мен белгісіне ғана емес, саяси ұйымның құрылымына қатысты болатынын аңғардық. «Ашық партия» тұжырымдамасы мен Jas Otan жастар қанатының жаңа бағдарламасын күтеміз.

Бұл жағдайда ең маңызды мәселе, партия жұ­мысын, нақты тетіктерін өзгерту болып отыр. Қоғам соны күтеді. Сондай-ақ сайлау ал­дында берілген уәделерді сапалы әрі уақ­ты­лы орындауға ерекше назар аударылуға тиіс.

 

Дина АЙКЕНОВА,

PhD, саяси кеңесші