Аймақтар • 05 Мамыр, 2022

Алтайға аққу қонды

471 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Катонқарағайда Ұлттық табиғи парк құрылғалы құрып кеткен аң-құстар көзге түсе бастады. Кейінгі жылдары ауыл ішіне тұяқты аңдардың кіріп кетуі таңғалатындай жағдай емес. Оны қойып, ауыл ішінде аюдың қонжықтары асыр сала ойнап жүргенін де ауылдықтар көрген. Ал биыл күн жылына сала Шыңғыстай ауылының іргесіне қос аққу қоныпты.

Алтайға аққу қонды

Мұны ауылдықтар жақсылық­қа балап отыр. Бұрындары да көк­тем шыға аққу құсы өзен-көл­дердің жағасына қонатын. Ал ауыл іргесіндегі айдында тұң­ғыш рет алаңсыз тербеліп жүр. Адамнан үрікпейді. Соған қа­рағанда қалың жыныс арасына ұя салып, балапан басып жатқан көрінеді.

– Баяғыда ауылдың іргесіне қарақу келіп қонған екен. Оны біз көрген жоқпыз, үлкендер ай­тып отырады. Кейін жоғалып кетіпті. Ал аққу бірінші рет қон­ды. Ауылда бұрынғыдай асыр сал­ған бала аз, гүрілдеген техника жоқ. Оның үстіне парктің аумағы. Ешкім үркітпейді. Оны құс та сезеді, – дейді Шыңғыстай ауы­лының тұрғыны Абылай Яуадантегі.

Инспекторлардың қорғауын­да болсын, болмасын, аққуға қа­зақ әлімсақтан тиіспейді. Аққу, қарлығаш, бүркіт секілді құс­тар­ды қасиетті деп санайды. Ал аққу –  құстардың ішінде жұптасып өмір сүретін бірден-бір құс. Бірі ажал құшса, екіншісі жұп із­демейді. Сондықтан да шығар, үй­ленген жастар бір-біріне адал болсын деп, аққудың махаббатын тілеп жатады. Сұлу қыздарды аққуға теңейтініміз және бар. Қалай дегенмен, ерекше құс. Жалпы, жер бетінде аққудың алты-жеті түрі бар. Оның бесеуі Сол­түстік жартышарды мекендесе, біреуі экватордың оңтүстік бетін қоныс етеді екен. Еліміздегі айдындарды мекендейтін екеуі – сыбыр­лақ және сұңқылдақ аққулар.

Шыңғыстайдың шетіне қон­ған аққулар күзге қарай жылы жаққа қайта ұшады. Қос аққу ғана емес, балапандары ерте ұша­ды. Ауыл іргесі жайлы болса, келер жылы бірнешеуі қайта ұшып келуі мүмкін. Бұл – табиғат ты­ныштығын сақтап жүрген қорық­шылардың болжамы.