Жуырда Францияның AFP ақпарат агенттігі Олимпия ойындарының дайындық барысына тексеріс жүргізіп, бірнеше нақты проблеманы атады. Оның біріншісі – қаржы мәселесі. Франция жазғы Олимпиаданы өткізу құқығын жеңіп алғаннан (2017 жыл) кейін ойындардың шығынын 3,8 миллиард еуроға бағалаған болатын. Бірақ үш жыл бұрынғы COVID-19 пандемиясынан кейін ұйымдастырушылар жарыс бюджетін 400 миллион еуроға дейін қысқартқан еді.
Енді ол аз болғандай, әлемдегі саяси жағдай салдарынан Францияда инфляция өсіп барады. Сондықтан Олимпия ойындары өтетін спорт кешендерін құру міндеті жүктелген Solideo компаниясы қосымша шығынға ұшырайтын түрі бар. Құрылыс компаниясы қосымша қаржыны өз қалтасынан шығармайтыны анық. Бұл ақша ең бірінші мемлекет қазынасынан өтелуге тиіс. Алайда қазіргідей дағдарыс заманында франция халқы Олимпиаданы өткізу үшін мемлекет бюджетінен көп көлемде қаржы бөлуді қолдай қояр ма екен?
Әзірге мемлекет қазынасына Олимпиадаға байланысты қосымша табыс түсіп жатқан жоқ. Өйткені билеттер енді ғана сатылымға шығарылса, ірі компаниялар да бұдан былай келісімшартқа отыра бастайды. Егер Франция билігі мен халқы мемлекет бюджетінен Олимпиаданың құрылысына қаржы бөлуге қарсы болып, олар жаңағы қосымша табысты күтетін болса, нысандардың құрылысы кешеуілдейтіні кәдік. Тіпті спорттық нысандар Олимпиада басталғанға дейін салынып үлгермеуі де мүмкін.
Екіншісі – қауіпсіздік мәселесі. Мамандардың болжауынша, Париждегі Олимпия ойындарын тамашалау үшін Францияға 10 миллионға жуық жанкүйер келуі мүмкін. Париждің орталығын Олимпиада ғимараттарымен байланыстыруға тиіс болған екі метро жолының құрылысы да дәл уақытында аяқталатынына күмәнмен қарайтындар да бар. Бірақ AFP басылымының мәліметі бойынша, ұйымдастырушылар бұл мәселені бақылауға алғанын айтқан екен.
Сондай-ақ Олимпиада кезінде жер үстіндегі транспорт арқылы межелі жерге қатынаудың өзі де жанкүйерлерге қиындық тудыратыны айтылып жатыр. Себебі Францияда автобус жүргізушілері жетіспейді.
Көпшілікті уайымға салып жатқан ең негізгі мәселелердің бірі – Олимпия ойындарына келетін спортшылар мен арнайы қонақтардың қауіпсіздігі. Естеріңізде болса, былтыр Париждегі «Стад де Франс» стадионында өткен Чемпиондар лигасының финалында билетсіз жанкүйерлер алаңға кіріп кетіп, матч шамамен жарты сағатқа кеш басталған еді. Осы жағдайдан кейін спорт мамандары француздардың қауіпсіздік мәселесіне де күмәнмен қарай бастады. Олимпия ойындарының ашылу және жабылу салтанаты дәл осы «Стад де Франс» стадионында өтеді деп жоспарланған.
Олимпия ойындарының сценарийі бойынша, жарыстың ашылу рәсімінде 180 мемлекеттің делегациясы қайықтардың көмегімен Сена өзенінің бойымен жүзіп өтуге тиіс. Ал оны өзен жағасынан 600 мыңға жуық жанкүйер тамашалай алады. Дегенмен, әзірше бұл қағаз жүзіндегі жоспарлар.
Жалпы, әр Олимпиаданың алдында БАҚ беттерінде Олимпия ойындарын қабылдайтын мемлекет төртжылдықтың басты бәсекесін өткізуге дайын емес, спорттық ғимараттар жарыс өткенге дейін толық құрылып үлгермейді деп үнемі жазылып жатады. Бірақ бірде-бір Олимпия ойындары ешқашан белгіленген мерзімнен кешігіп басталмаған. Яғни барлық дода қандай қиындыққа тап болса да, дер кезінде өткізіліп отырған.
Осыдан біраз уақыт бұрын Париж Олимпиадасының ұйымдастырушылары ресми түрде жарыстардың күнтізбесін жариялады. Яғни XXIII жазғы Олимпия ойындарының алауы 2024 жылдың 26 шілдесінде тұтанып, 11 тамызда өз мәресіне жетеді. Олимпиаданың алғашқы күнінде велоспорт, дзюдо, семсерлесу, суға секіру, регби, жүзу, нысана көздеу және 2021 жылы Токио Олимпиадасынан бастап Олимпия ойындарының бағдарламасына енген скейтбордингтен жүлделер сарапқа салынады. Ал Олимпиаданың соңғы күнінде марафон (жеңіл атлетика), күрес, ауыр атлетика, су спорты, бессайыс, гандбол және баскетбол спортынан үздіктер анықталады.
Париж Олимпиадасының билеттері ресми түрде 2022 жылдың желтоқсан айынан бастап сатылымға шығарылды. Ресми мәлімет бойынша, Халықаралық Олимпиада комитеті бас-аяғы 10 миллион билетті сатылымға шығарады. Оның
1 миллионы 24 еуродан, жартысы 50 еуро және одан арзан бағада қолжетімді болады. Тағы 3 миллион билеттің бағасы 100 еуродан басталады. Тек 15% билет қымбатқа сатылмақ. Яғни 950 еуро деп белгіленген. Олимпиаданың ашылу және жабылу салтанатына бөлек билеттер сатылады.
2023 жылдың ақпан айынан бастап жанкүйерлерге арзан бағадағы үш спорт түріне арналған билеттер пакеті ұсынылады. Оның бағасы 75 еуродан қымбат болмайды. Жанкүйерлер сатылымның алғашқы кезеңінде «Өз ойындарыңды жинақта» атты билет пакеті арқылы бәсекенің бағдарламасын ыңғайлы етіп жасақтай алады. Ол үшін 2023 жылғы 31 қаңтарға дейін https://tickets.paris2024.org сайтында тіркеуден өту қажет. 31 қаңтардан кейін толық тізім жасақталады. Егер сіздің өтінішіңіз лотереяда таңдалса, Make Your Games билет пакетін сатып аласыз. Ал 2023 жылғы 13 ақпанда тіркелген жанкүйерлер арасында жеребе өтеді. Бұл жайлы хабарлама әр адамның тіркеу кезінде көрсетілген электронды поштасына келеді. Ескерер жайт: хабарлама алған азаматтар 48 сағаттың ішінде электронды поштаға келген сілтемені ашып, хатты алғанын растауы керек. Сосын билет таңдап, 15 ақпаннан 15 наурызға дейін сатып алуыңызға болады.
Ал билетті жеке-жеке сатып алғысы келетін жанкүйерлер үшін мұндай мүмкіндік былай жүреді. 2023 жылғы 1 наурыз бен сәуірдің аяғына дейін https://tickets.paris2024.org/ сайты арқылы тіркеуден өтіп, мамырдың басынан бастап билет ала аласыз.
Париж Олимпиадасы мен Паралимпиадасын ұйымдастырушылар ойындардың ұранын бекітті. Алдағы төртжылдықтың басты додасы – Games Wide Open («Барынша ашық ойындар») ұранымен өтеді. Ұйымдастырушылар осы арқылы ғаламат әсерді бірге бөлісу үшін жанкүйерлерді көптеп жинауды көздеп отыр. Сол себепті де «Өз ойындарыңды жинақта» сынды пакет Олимпия ойындары тарихында алғаш рет ұсынылған.
«Жаңа ұранда 2020 жылғы Олимпиада тәртібіне сәйкес Ойындардың үлгісін жаңартуға деген ұмтылыс байқалады. Париждегі додада Олимпиада есігі мүмкіндігінше көп адамға ашылғанын қалаймыз. Сена жағалауында болатын ашылу салтанаты, қаланың көрнекті жерлерінде өтетін жарыстар мен Париждегі іс-шаралар адамдарды алаңда ғана емес, оның сыртында да біріктіруді көздейді», деді ХОК басшысы Томас Бах.
