Спорт • 21 Ақпан, 2023

Спортта серпіліс жасағандар

242 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

2022 жылы қазақ спорты тарихында айтулы жеңістер аз болған жоқ. Мәселен, Барыс жылында мұхиттың арғы бетінде жұдырықтасатын отандасымыз Жәнібек Әлімханұлы орта салмақтың WBO (Дүниежүзілік бокс ұйымы) нұсқасы бойынша әлем чемпионы атанды. Командалық сайыста футболдан ұлттық құрамамыз Ұлттар лигасында өз тобында көш бастады, жеңіл атлетикадан Нора Джеруто әлем біріншілігіндегі тұңғыш алтынымызды сыйлады. Айта берсек, тізім әлі біразға жалғасады.

Спортта серпіліс жасағандар

Әрине, бұл жеңіс Қазақстан халқы, спорт жанкүйерлері үшін ірі жетістік болғанымен, халықаралық аренадағы жетістіктермен салыс­тыр­ғанда, қатар­дағы жеңістердің бірі екені белгілі. Өйткені бір ғана жеңіл атлетика спортынан әлем чемпионатында 49 жүлде жиынтығы сарапқа салынатынын ескерсек, Нораның жеңісі 49 жеңістің тек біреуі ғана. Яғни, одан бөлек, тағы да бірнеше спортшы әлем чем­пионатының бас жүлдесін олжалайды. Кәсіпқой бокс­та да дәл солай. Ол жақта, тіпті ай сайын су жаңа чемпион­ шығып жатады. Бірақ алтын белбеуді өзінде ұзақ уақыт сақтап тұра­тын­дар­дың қатары саусақпен санарлық.

Ал әлемдегі элиталы спорттың біріне жататын теннис турнирлерінде топ жарған спортшылардың мәрте­бесі әлем жанкүйерлері алдында қа­шанда биік тұрады. Былтыр Ұлы­британиядағы «Уимблдон» жарысында топ жарып, биылғы Аустралия ашық чемпионатының финалына дейін жеткен даңқты теннисшіміз Елена Рыбакина бұл жетістігімен Қазақ­станды дүние жүзіне танытып қана қоймай, ел теннисіне үлкен сер­піліс әкелді. Отандасымыздың жеңісін әлем басылымдары жарыса жазды. Өйткені ол – Орталық Азия елдерінен шыққан алғашқы чемпион. 23 жастағы теннисшіміздің айтулы жеңісі халықаралық аренада елеусіз қалмауға тиіс еді.

Таяуда 20 жылдан аса тарихы бар әлемдегі ең мәртебелі байқаулардың бірі «Laureus World Sports» Елена Ры­бакинаны «Жыл серпілісі» аталымы бо­йын­ша үміткер спортшылардың тізіміне қосты. Бұл марапат спорт әлемінде бір жыл бедерінде маңызды жеңіске қол жеткізген спортшыларға беріледі. Аталған ұйым 1999 жылдан бері жыл үздіктерін марапаттап келеді.

Жеңімпаздарды анықтау екі ке­зеңнен тұрады. Бірінші кезеңде 80-ге жуық елдің беделді спорт редак­тор­­лары, журналистері және коммен­таторлары «Laureus World Sports» ұсынған үміт­керлерге дауыс беріп, әр аталым бойынша екінші кезеңге жолдама алған спортшыларды іріктеп береді. Содан кейін «Laureus World Sports» академиясының мүшелері жасырын дауыс беру арқылы жеңімпаздарды таң­дайды. Әрбір жеңімпаз «Cartier» зергерлік үйі ұсынған «Laureus» мүсініне ие болады.

Биылғы «Жыл серпілісі» аталымына теннистен Қазақстан әйелдер құрамасының көшбасшысы, әлемнің 10-ракеткасы Елена Рыбакинадан бө­лек, теннистен былтырғы АҚШ ашық чемпионатының жеңімпазы, әлемдік рейтингті бірінші орынмен аяқтаған 19 жастағы испаниялық Кар­лос Алькарас, Қатардағы футболдан әлем чемпионатында сенсация жасап, жартылай финалға дейін жеткен Ма­рокко ұлттық құрамасы, мәнерлеп сыр­ғанаудан Олимпия ойын­дарының жеңімпазы мен жүлдегері, әлем бірін­шілігінің үш дүркін чемпионы 23 жастағы америкалық Нейтан Чен, 25 жастағы нигериялық әйгілі желаяқ, бірнеше әлемдік рекордтың иесі Тоби Амусан және гольф спортынан 2022 жылғы Мастерс турнирінің жеңімпазы, әлем­дік рейтингтің көшбасшысы, тағы бір америкалық спортшы, Скотти Шеффлер бар.

Сондай-ақ «Жыл спортшысы» ата­ғынан футболдан 2022 жылғы әлем чемпионы Лионель Месси (Ар­ген­тина), «Алтын бутсы» иегері Ки­лиан Мбаппе (Франция), «Үлкен ду­лыға» санатындағы турнирлерде 22 мәр­те үздік шыққан Рафаэль Надаль (Ис­па­ния), Формула-1 жарысы бойынша әлем чемпионы Макс Ферстаппен (Бельгия), сырықпен секіру бойынша үш мәрте әлем рекордын орнатқан Мон­до Дюплантис (Швеция) және Ұлт­тық баскетбол лигасындағы (ҰБЛ) «Гол­ден Стэйт Уорриорз» командасына сегіз жылда төрт мәрте чемпиондық атақ­ты сыйлаған Стеф Карри (АҚШ) үміткер.

«Жылдың ең үздік әйел спортшысынан» үміткерлер: 100 метрге жүгіруден бес дүркін әлем чемпионы Шелли-Энн Фрейзер-Прайс (Ямайка), 400 метрге кедергілер арқылы жүгіруден Олимпиада чемпионы және бірнеше рекордтың иесі Сидни Маклафлин-Леврон (АҚШ), жүзуден 2022 жылғы әлем чемпионатында төрт алтын алып, бас жүлделер саны бойынша рекорд орнатқан (22 алтын) Кэти Ле­деки (АҚШ), әйелдер арасындағы «Ал­тын доп» иегері Алексиа Путеллас (Ис­­пания), тау шаңғысы жарысынан Әлем кубогінің жеңімпазы Микаэла Шиффрин (АҚШ) және теннистен әлем­­нің бірінші ракеткасы Ига Свентек (Польша).

«Жыл командасынан» үміткерлер: футболдан үш дүркін әлем чемпионы (1978, 1986 және 2022 жылдары) Арген­тина құрамасы, Чемпиондар лигасында 14 мәрте (рекорд көрсеткіш) топ жарған «Реал» клубы, Ұлттық бас­кетбол лигасының төрт дүркін же­ңімпазы «Голден Стэйт Уорриорз», Фор­мула-1 жа­рысының жеңімпазы «Mercedes», регбиден Франция және фут­болдан әйелдер арасындағы Еуропа чем­пионы Англия құрамалары.

«Мүмкіндігі шектеулі жыл спортшысынан» үміткерлер: арбадағы теннистен «Үлкен дулыға» санатындағы жарыстың 9 дүркін чемпионы Диеде де Гроот (Нидерланд), пара жеңіл атлетикадан 100, 200, 400 және 800 метр­ге жүгіруде әлем рекордының ие­гері Кэтрин Дебруннер (Швейцария), жүзуден әлем чемпионы Кэмерон Лес­ли (Жаңа Зеландия), пара хоккейден Олимпиада чемпионы Деклан Фар­мер (АҚШ), Гигант слаломнан Бейжің Паралимпиадасының төрт дүркін чем­пионы Йеспер Салтвик Педерсен (Нор­вегия) және пара биатлоннан Олим­пиа­да жеңімпазы Оксана Мастерс (АҚШ).

«Жыл оралуынан» үміткерлер: жол апатына ұшырап, 14 айдан кейін қай­тадан үлкен спортқа оралған аме­рикалық даңқты кәсіпқой гольф ойын­шысы Тайгер Вуд, жарақатына байланыс­ты екі жыл спорттан қол үзіп, былтыр «Гол­ден Стэйт Уорриорз» клубымен ҰБЛ-ның жеңімпазы атанған бас­кетболшы Клэй Томпсон, норвегиялық желаяқ Якоб Ингебригтсен, мотоспорттан жігерлі жеңіске жеткен Франческо Баньяя, дертімен күресе жүріп, әйелдер арасындағы «Тур де Франс» додасында дара шыққан Нидерланд велошабандозы Аннемиек ван Влеутен. Сондай-ақ 2020 жылғы футболдан Еуропа чем­пионатындағы матчта есінен танып, жү­регі бір сәтке тоқтап қалған даниялық Кристиан Эриксен 2022 жылы жасыл алаңға қайта оралған-ды.