Сенбі күні Германиядағы соңғы үш АЭС-тің жұмысы тоқтатылды. Осылайша, елдегі атом энергиясына нүкте қойылды. Мұны уранға қарсы әрекет еткен белсенділердің еңбегі десек, артық айтқандық емес. Олар ондаған жыл бойы атомнан азат ел құруға барын салған-ды. Дегенмен кей сарапшылар АЭС-тен бас тартуды асығыс қадамға балап, ақымақтыққа теңеп отыр. Олардың пайымдауынша, мұндай қадам Еуропаның қазба отындарды таза энергетика көздеріне ауыстыру жоспарына қайшы келеді. Христиан-демократиялық одағы (CDU) өкілі Йенс Спахнның айтуынша, бұл Германиядағы климатты қорғаушылар үшін қаралы күн. Сондай-ақ бундестагты басқарушы коалицияның да бұл мәселеге келгендегі пікірі екіге айырылды. Мысалы, Еркін демократтар партиясы (FDP) атом электр стансаларынан толықтай бас тартпай, уақытша тоқтата тұру керек еді деген пікірді ұстанады.
«Әлемдегі ең заманауи және қауіпсіз атом электр стансасын жабудың экономикалық және экологиялық салдары ауыр, үлкен қателік», дейді FDP төрағасының орынбасары Вольфганг Кубицки.
Жасылдар партиясы мұндай пікірге келіспейді. Климатты қорғау министрі Роберт Хабек өткен жылы АЭС-тер елдегі электр қуатының 4-6 пайызын ғана өндірген алға тартып, олардың жұмысын тоқтату энергетикалық қауіпсіздікке әсер етпейтініне тоқталды.
Негізі Германия атом электр стансаларынан 2022 жылы бас тартуға тиіс еді. Естеріңізде болса, 2011 жылғы Фукушимадағы апаттан кейін сол кездегі канцлер Ангела Меркель ураннан энергия алудан біржола бас тартуға шешім қабылдаған-ды. Сөйтіп ақырғы мерзім 2022 жыл деп белгіленді. Бірақ Украинада соғыс басталып, Ресейден келетін газға шектеу қойылғандықтан, Жасылдар партиясы оны бір жылға шегеруге мәжбүр болды.
Алайда Германия халқының көзқарасы кейінгі жылдары өзгерді. Тіпті атом энергетикасына қарсылардың өзі оны кезең-кезеңімен тоқтату мерзімі асығыстық деп есептейді. Мәселен, YouGov жүргізген сауалнамаға сүйенсек, немістердің төрттен бір бөлігі ғана қалған стансалардың осы аптада тоқтатылғанын қолдаған. Тұрғындардың үштен бірі оның мерзімін уақытша ұзарту керек деп есептесе, қалғаны асықпауға тиіс деген пікір ұстанған.
Бұл аз десеңіз, Жасылдар партиясын қолдайтындар да бұл қадамға күмәнмен қарайды. Сауалнамаға сәйкес, партияны қолдаушылардың жартысынан астамы, яғни 56 пайызы реакторлардың дереу тоқтатылғанын қолдаған.Бірақ партия басшылығы Германиядағы ядролық энергетиканы тоқтатуға бел шешіп кірісіп отыр. Тіпті көмір электр стансалары ауаны ластайтыны да оларға кедергі келтірмеген сыңайлы. Елде жаңартылатын қуат көздерін енгізу жаппай қолға алынғанымен, Германия әлі күнге дейін электр энергиясының үштен бірін көмірден өндіреді.
«Жасылдар партиясының өкілі, Климатты қорғау министрі қоршаған ортаға зияны аз атом электр стансаларына қарағанда, көмір пайдаланатын электр стансаларына рұқсат беруді жөн көреді», дейді CDU өкілі Спахн. Ол үкіметті «көмір коалициясына» айналды деп айыптайды.
Ал бұған Жасылдар партиясының айтатын өз уәжі бар. Олар CDU партиясы ел басқарып тұрғанда жаңартылатын энергетика көздерін кеңейтудің орнына Германияны көмірге тәуелді етті деп санайды. Бірақ Германия реакторларды жабуға кіріскенде, көршілес мемлекеттерде кері қадам жасалып жатыр. Мәселен, Финляндияның жаңа «Olkiluoto 3» зауыты сынақтан өтіп, келесі аптада желіге қосылуға дайын. Франция алты жаңа АЭС салуды жоспарлаған. Алда-жалда бәрі сәтті өтсе, тағы 8 реактор орнатуы мүмкін.
